काठमाडौं । भारतको मणिपुर राज्यमा भइरहेको हिंसाकाबीच दुई महिलालाई निर्वस्त्र बनाएर सडकमा हिँडाएर भएको यौन उत्पीडनको विश्वभरबाट आलोचना भइरहेको छ ।

गत मे ४ मा भएको घटनाको भिडियो जुलाई १९ मा मात्र सार्वजनिक भएको थियो । मेइती समुदायका पुरुषहरूको समूहले कुकी समुदायका दुई महिलालाई निर्वस्त्र हिँडाएका थिए ।

यसै घटनामा मणिपुर र त्यहाँका महिलाको रक्षाका लागि अपिल गर्न एक महिलाले भारतीय राष्ट्रपतिलाई आह्वान गरेकी छन् ।

सामाजिक सञ्जाल टिकटकदेखि ट्विटरलगायतमा उक्त भिडियाले अहिले चर्चा पाएको छ । डा. मेडुसा परिचय बताउने ती महिललो भिडियोमा भारतीय राष्ट्रपति द्रौपदी मुर्मूलाई 'तपाईं पनि आदिवासी महिला' भएको भन्दै महिला हिंसाविरुद्ध बोल्न आग्रह गरेकी छन् ।

भिडियोमा उनले के भनेकी छन् ?

आदरणीय महामहिम राष्ट्रपति श्रीमती द्रोपति मुर्मुजी नमस्कार, म डाक्टर मेडुसा । यो देशको एक आमनागरिक र एक महिला । आज म यो भिडियोमार्फत तपाईंसम्म एक अपिल पुर्‍याउन चाहन्छु । यो अपिल म एक महिला र एक आम नागरिकको हैसियतले गरिरहेकी छु ।

पछिल्लो साढे दुई महिनादेखि हाम्रो देशको एक राज्य मणिपुर, जातीय हिंसाको आगोमा जलिरहेको छ । यो आगोको रापमा १५० भन्दा बढी मानिस परिसकेका छन्, जसमा पुरुष, महिला देखि बालबालिकाहरू छन् ।

तर, आज एक जघन्य कारणले मेरो आत्मा काँपिरहेको छ । हिंसालाई बढावा दिएर लासमाथि आफ्नो सत्ताको आड राखेर, काटिएका टाउकोले आफ्नो सिंहासन सजाउने सरकारको डरका बाबजुद मैले यो कुरा राख्दै छु ।

कुकी जनजातिकी दुई महिलालाई सम्पूर्ण मानिसहरूको अगाडि निर्वस्त्र अवस्थामा सयौँ मेइती समुदायका पुरुष एक मैदानमा उनीहरूको शरीरसँग खेलबाड गर्दै उनीहरूलाई मृत्युको दिशामा लैजान्छन् ।

आज करोडौँ मानिसहरूले उक्त भिडियो हेरिरहेका छन् । कोही मानवताको मृत्युमा दुख मनाइरहेका छन्, कोही पितृसत्ताका नाममा महिलाको शरीरको युद्धमा जित वा हारको हतियार वा परिणाम वा दुवै बनेको हेरेर बसिरहेका छन् ।

तपाईं पनि एक महिला हो, एक आदिवासी महिला हो । यो देशको इतिहास शदियौँदेखि मूलनिवासी महिलासँग हुने हिंसा देख्दै आएको छ । तपाईंलाई पनि थाहा छ । तपाईं देशको सर्वाेच्च पदमा हुनु सबै महिलाका लागि गर्व र आश्वासनको विषय थियो ।

तर, पनि तपाईं किन चुप हुनुहुन्छ । तपाईंसँग त्यस्तो अधिकार छ, त्यो तागत छ जुन हामीजस्तो आममहिलासँग छैन, आम नागरिकसँग छैन । 

तपाईंले शान्तिका लागि अपिल गर्नुभयो भने सायद देशको विभिन्न समुदायमा हिंसालाई पाल्ने सरकारको डिनर टेबलदेखि जनताको मासुको टुक्रामा पालिने देशको मिडियालाई मणिपुरको महसुस होला कि ? सायद तपाईंले भनेमा संसारमा बज्ने भारतको डङ्केको आवाजमा कतै ती दुई कुकी महिलाको आँखामा बजेको आवाज सुनाइदिन्थ्यो कि ?

महिलाको शरीर यो देशमा निकै सस्तो छ, सायद तपाईंको आवाजले त्यसलाई केही भाउ मिल्थ्यो कि ?

त्यसैले म तपाईंसँग ती दुई कुकी महिलाका लागि बिन्ती गर्छु, जो सयौँ पुरुषको नाङ्गो जितको, हत्यारा, फासीवादी सरकारको र पितृसत्ताको बली चढिन् । मणिपुरलाई बचाइदिनुस्, त्यहाँकी महिलालाई बचाइदिनुस्, अब तपाईं मात्रै केही गर्न सक्नुहुन्छ ।

मणिपुरको बहुसंख्यक मेइती समुदाय र आदिवासी कुकी समुदायबीच गत मेदेखि  चर्किएको द्वन्द्व जारी छ । मेइती समुदायले लामो समयदेखि आफूलाई सेड्युल्ड ट्राइब (एसटी)को दर्ता माग गर्दै आएका छन् । यसले उनीहरूलाई सरकारी जागिर र शैक्षिक संस्थाहरूमा आरक्षण सिटजस्ता केही फाइदा दिने छ ।

तर, मणिपुरको आदिवासी समूह कुकी समुदायले मेइती समुदायले मागेको एसटी दर्जाको विरोध गरेको छ । मेइती समुदायले सो दर्जा पाएमा कुकी र मणिपुरका अन्य आदिवासी समूहलाई फाइदा नगर्ने उनीहरूको भनाइ छ ।