site stats
बाह्रखरी :: Baahrakhari
सम्पादकीय
Global Ime bankGlobal Ime bank
Nabil Bank Banner adNabil Bank Banner ad
SkywellSkywell
KFC Island Ad
NIC Asia
Royal Enfield Island Ad

नेतृत्वको परीक्षण संकटका समयमा हुँदोरहेछ । कोभिड—१९ को संक्रमण र त्यसबाट उत्पन्न संकटको सामना गर्ने क्रममा नेपालको राजनीतिक नेतृत्वको ल्यागत उजागर भयो । अर्थतन्त्रमा बोझ पर्न नदिने भन्दै मानवीय संकटलाई सरकारले लगभग बेवास्ता गर्‍यो । स्वास्थ्यलगायत अपरिहार्य सामाजिक सेवामा समेत सम्झौता गरियो ।  गत वर्षको चैत ११ देखि देशमा बन्दाबन्दी गरिएपछि उद्योग व्यापार, पर्यटन, निर्माण, यातायातलगायतका सबै व्यवसाय संकटमा परेका छन् । लाखौं जनाले रोजगारी गुमाएका छन् । बन्दाबन्दी लागू गर्ने बेलामा सरकारले महामारीको कारण संकटग्रस्त अर्थतन्त्रलाई तंग्रिन सघाउने उद्देश्यले विभिन्न सहयोगको घोषणा पनि गरेको थियो । तर, सरकारको अव्यावहारिक नीति र अकर्मण्यताका कारण अर्थतन्त्रको मेरुदण्डका रूपमा रहेको निजी क्षेत्रले त्यसबाट अपेक्षित फाइदा पाउन सकेन । यसैले नेपालको अर्थतन्त्रका लगभग सबै सूचक नकारात्मक देखिएका देखिएका छन् । कोभिड—१९ का कारण नागरिकहरू मानवीय संकटमा नपरून् र अर्थतन्त्रमा समस्या नआओस् भनेर दुनियाँका अधिकांश मुलुकले मन फुकाएर राज्यको ढुकुटी खोले । केहीले त सुझबुझ पुर्‍याएर मानवीय संकट र अर्थतन्त्रको जोखिम कमभन्दा कम क्षतिमा टारे । कोभिड—१९ को संक्रमण रोक्न अपेक्षाकृत असफल भएकाहरूले पनि मानवीय संकट आउन दिएनन् । परन्तु, नेपाल सरकारले भने न जनतालाई सास्तीबाट जोगाउन सक्यो न अर्थतन्त्रलाई गतिशील बनाउनै सक्यो । 

वास्तवमा नेपालमा सरकारले जनतालाई मानवीय संकटबाट जोगाउन बेवास्ता गरेजस्तै अर्थतन्त्रलाई जोगाउन पनि कुनै प्रयास गरेन । अर्थात्, सरकार राज्य सञ्चालनका सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कामहरूमा नालायक सिद्ध भयो । कोभिड—१९ जन्य संकट समाधानमा लक्षित भनिएको आर्थिक वर्ष २०७७÷७८ बजेटको कार्यान्वयनमा पनि ढिलासुस्ती गरिँदा पहिलो चौमासिकसम्म पनि विकास खर्च बढ्ने र निजी क्षेत्रले गति लिने संकेत देखिएको छैन । चालु खर्च बढ्दा र पुँजीगत भनिने विकास खर्च घट्नु अर्थतन्त्रको सकारात्मक लक्षण होइन । यस वर्षको बजेट कार्यान्वयनमा विशेष रणनीति अपनाउनुपर्ने थियो । विशेषगरी आर्थिक गतिविधि बढाउन निजी क्षेत्रलाई प्रोत्साहित गर्न कुनै अवरोध भए त्यसलाई हटाउन राजनीतिक नेतृत्वले अग्रसरता देखाउनुपर्ने थियो । कम्तीमा घोषित सहयोग निजी क्षेत्रले सहजरूपमा पाउन सकेको भए अर्थतन्त्र गतिशील हुन्थ्यो । 

बजार र उद्योगले गति लिन थालेपछि त्यसको सकारात्मक सहसम्बन्ध देखापर्छ । रोजगारी र उत्पादन दुवै बढेपछि बजारमा पैसा पुग्छ र त्यसले थप रोजगारी र उपभोग सिर्जना गर्छ । अर्थतन्त्रको यति सहज उपायमा पनि नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)को सरकारले ध्यान दिएको देखिएन । यसबीच अर्थमन्त्री परिवर्तन भएकाले पनि निजी क्षेत्रले अव्यावहारिक अवरोधहरू हट्ने अपेक्षा गरेका थिए । दसैं, तिहार र छठ सकिएकाले अब नेपाली समाज पूरै कामकाजको मनःस्थिति हुन्छ । यसैले सरकारले तत्काल निजी क्षेत्रलाई गतिशील बनाउन ध्यान दिनु आवश्यक छ । आवश्यक परेमा पूरक बजेट ल्याएर भए पनि सरकारले आफ्नो सशक्त उपस्थिति र गम्भीर चासो देखाउनुपर्छ । त्यस अवस्थामा निजी उद्यमी व्यवसायीको मनोबल सुदृढ हुनसक्छ । अर्र्थतन्त्र जोगाउन राज्यको ढुकुटीबाट निजी क्षेत्रलाई सहयोग गर्नु अनुत्पादक हुँदैन । अर्थतन्त्र र मानवीय सेवा लथालिंग हुने क्रम रोकिएन भने अकल्पनीय दुर्घटना निम्तिन सक्छ । 

NIBLNIBL
प्रकाशित मिति: शनिबार, मंसिर ६, २०७७  १४:१९
Sipradi LandingSipradi Landing
worldlinkworldlink
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
NTCNTC
Nepatop (PlastNepal)Nepatop (PlastNepal)
national life insurance newnational life insurance new
Ncell Side Bar LatestNcell Side Bar Latest
Bhatbhateni IslandBhatbhateni Island
Shivam Cement DetailShivam Cement Detail
सम्पादकीय
कोप-२९ ले दिएको अवसर खेर नफाल 
कोप-२९ ले दिएको अवसर खेर नफाल 
SubisuSubisu
Hamro patroHamro patro