काठमाडौं । युरोपेली देश रोमानियामा टिकटकका राष्ट्रपति निर्वाचन बिथोलिएको छ । रोमानियाको राष्ट्रपतीय निर्वाचनको पहिलो चरणमा क्यालियन जर्जेस्कुले जित हात पारेका छन् । तर, क्यालियनको जित पछाडि टिकटको भूमिका रहेको आरोप लागेको छ ।

रोमानियाको संवैधानिक अदालतले रोमानियाको केन्द्रीय निर्वाचन ब्युरोलाई पुनः मतगणना गर्न आदेश दिएको छ । यतिमात्र होइन, राष्ट्रपतिको दोस्रो चरणको चुनाव पनि अनिश्चितकालका लागि सरेको छ ।

रोमानियाको राष्ट्रपतिका लागि स्वतन्त्र उमेदवारी दिएका क्यालियनले पहिलो चरणमा आफ्ना निटकतम प्रतिस्पर्धीभन्दा २३ प्रतिशत बढी मत ल्याएका छन् ।

टिकटकले आफ्नो अल्गोरिदममार्फत रोमानियाको निर्वाचन कानून उल्घंनन गरेको आरोप लागिरहेको छ । तर, टिकटकले आरोप इन्कार गरिरहेको छ । क्यालियनले टिकटसँग मिलेमतो गरेर आफ्नो मत बढाउन प्रयोग गरेको आरोप छ । नाटो, युरोपियन युनियनका चर्को विरोध गर्ने क्यालियन अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमका अनुसार उग्रराष्ट्रवादी हुन् ।

६२ वर्षका क्यालियनलाई टिकटकमा तीन लाख ३० हजार जनाले फलो गरेका छन् । टिकटकमार्फत चुनाव जितेको आरोप लागेपछि रोमानियाको सञ्चार नियामकले टिकटमाथि प्रतिबन्ध लगाउने भनिरहेको छ । यसबाहेक रोमानियाको राष्ट्रिय अडियो भिजुअल काउन्सिलले युरोपियन युनियनलाई टिकटकले आफ्नो देशको चुनावमा पारेको प्रभावबारे अनुसन्धान गर्न अनुरोध गरेको छ ।

युरोपेली संसद्ले रोमानियाको चुनावमा टिकटकको भूमिकाबारे जवाफ दिन टिकटकका सीईओलाई संसद्‌मा बोलाएको छ । मतदानको अघिल्लो दिनमात्र क्यालियनको टिकटकमा ५२ मिलियन भ्युज आएको थियो । टिकटकमाथि क्यालियनका भिडियोलाई आफ्नो अल्गोरिदममार्फत धेरैभन्दा धेरै प्रयोगकर्तासम्म पुर्‍याएको, क्यालियनले गरेका गलत दाबी, भ्रम फैलाउने भिडियो नरोकेको आरोप लागेको छ ।

पहिलो चरणको राष्ट्रपति चुनाव नजित्दासम्म क्यालियनबारे सार्वजनिक जानकारी निकै कम थियो । रोमानियाको वातावरण मन्त्रालयमा काम गरेका क्यालियन संयुक्त राष्ट्र संघमा रोमानियाका तर्फबाट वातावरणीय प्रतिनिधि पनि भइसकेका छन् ।

सन् २०१७ मा टिकटक सार्वजनिक भएको थियो । सन् २०१९ देखि टिकटक रोमानियामा लोकप्रिय भएको थियो । सन् २०२४ को तथ्यांकअनुसार, रोमानियामा टिकटकका ८.७९ मिलियन प्रयोगकर्ता छन् ।

टिकटक युवा पुस्तामाझ लोकप्रिय छ । युवा पुस्ताका लागि टिकटक, समाचार, सूचना र मनोरञ्जनको मुख्य प्लेटफर्म हो । क्यालियनका ३१ प्रतिशत मतदाता १८ देखि २४ वर्ष उमेरका छन् । टिकटक भिडियोमार्फत क्यालियनले मतदाताको निराशा, मुद्रास्फीति, भ्रष्ट्राचारजस्ता विषय उठाएका थिए । यसका अलावा उनले रोमानिया नाटोबाट बाहिरिनुपर्ने, युक्रेनलाई सहयोग दिन बन्द गर्नुपर्ने धारणा राख्छन् । नाटोले गर्दा रोमानियाको सार्वभौमसत्ता खतरामा परेको बताउँछन्, क्यालियन ।

टिकटकको आडमा भएको भनिएको क्यालियनको जितलाई युरो न्युजले खतराको घण्टीका रूपमा अर्थ्याएको छ ।  युरो न्युजका अनुसार, रोमानियाका सञ्चार माध्यमहरूले पहिलो चरणको नतिजा आउने बेलासम्म क्यालियन मतदातामाझ लोकप्रिय भएको थाहा नै पाएनन् । उनका बारेमा निर्वाचनका समयमा पनि मूलधारका सञ्चार माध्यमले निकै कम समाचार प्रकाशित गरेका थिए । क्यालियनको जितलाई युरोपका सञ्चार माध्यमले टिकटकको जित भनिरहेका छन् ।

युरोन्युज, बीबीसी, फ्रान्स२४ को सहयोगमा ।