केटो खेलिरहेको थियो । सुस्त स्वरमा गाइरहेको थियो, ‘दसैँ आयो दसैँ गायो ।’ बडो लयमा थियो । 
केटी नजिकै उभिन आई । केटाकी आमा केटीको घरमा काम गर्थी । केटीले सोधी, ‘तिमीहरूको दसैँ आएर गयो पनि ?’ 
केटोले उदास भएर भन्यो, ‘हामी गरिब छौँ नि । हामीलाई दसैँ आए नआएको बराबर छ ।’ 
केटी पनि उदास भई । वर्षभरि त सँगै हुन्छन् र हाँसीखुसी हुन्छन् । यो दसैँ आयो कि भेद बढेर जान्छ । 
दसैँमा केटो केटीभन्दा अलि परपर हुन खोज्छ । 
केटीले भनी, ‘म पनि दसैँ मनाउँदिनँ ।’ 
केटो छक्क पर्‍यो, केटीको घरमा खसी ढालेका छन्, एउटा होइन दुइदुईवटा । खानापिना चलिरहेछ । 
केटाकी आमाले साँझ केटीको घरबाट दिएको मासुभात ल्याएर ख्वाउने गर्छिन् । केही भियांश पनि हुन्छ अखबारको पोकोमा । 
केटोले सोध्यो, ‘तिमी किन दसैँ नमनाउने ?’ 
‘मलाई मन लागेन । तिमीले मनाए पो मनाउन रमाइलो हुने थियो ।’
केटोले भन्यो, झन् उदास भएर, ‘हामी त गरिब छौँ र पो । तिमी त धनी छौ । जे भने पनि पुग्छ ।’ 
‘के पुग्छ ?’ 
‘तिम्रो घरमा दुदुइटा खसी काटेका छन् । तिमीले नयाँ लुगा लगाएकी छौ ।’
केटाको जिउमा नयाँ लुगा थिएनन् । 
आमाले भनेकी थिइन् ‘यो वर्ष नयाँ लुगा सिउन सकिएन । किन्न पैसा पनि भएन । तेरा बाले धोकेर सके ।’
केटी पनि उदास भई । 
उसले भनी, ‘म पनि पुरानै लुगा लगाउँछु । मलाई पनि गरिब हुन मन लाग्यो ।’
‘तिम्रा पुराना लुगा पनि नयाँ लुगा जस्तै छन् । तिमी कसरी गरिब हुन्छौ ? गरिबका लुगा त मैला पुराना फाटेका टालेका हुन्छन् ।’ 
केटीलाई आश्चर्य लाग्यो, पुराना लुगाका यति प्रकार हुने रहेछन्— फाटेका टालेका र मैला । 
केटीले तैपनि सोधी, ‘अनि ?’
‘गरिबहरूले पेटभरि खान पनि पाउन्नन् ।’ 
‘म पनि आधा पेट खान्छु । तिमीसँग बस्छु ।’ केटीले उत्साहित हुँदै भनी, ‘तिमीले जे खान्छौ त्यही खान्छु । तिमीले जे लाउँछौ त्यस्तै लाउँछु ।’ 
‘मेरो घर तिम्रो घरजस्तो ठूलो छैन । त्यहाँ दसैको रमझम पनि छैन ।’ 
‘म यो सब छाडेर तिमीसँगै बस्छु ।’ 
‘मेरो घरमा टिभी छैन ।‘
‘टिभी नहेरे के हुन्छ ?’ केटीले सोधी । 
‘मलाई के थाहा ।’ केटोले भन्यो । 
त्यति भनेपछि केटो चुप लाग्यो । 
केटीले एक्कासि भनी, ‘हिँड् जाऊँ तिम्रो घर । त्यहीँ लुकेर बसौँ हामी ।’ 
‘हुँदैन । तिम्रा बाआमाले प्रहरी लगाएर खोज्न लगाए भने ?’ 
‘प्रहरीलाई म भन्छु नि ।’ 
‘के ?’ 
‘हामी सँगै बस्छौँ । हामीलाई केही नगर्नू है ?’ 
केटो अन्यमनस्क थियो । तर केटीले उसलाई डोर्‍याएर उसको घरतिर लगी । 
केटीले केटाको घर देखेकी थिई । त्यो एउटा साँघुरो कोठा थियो, डेरा । 
ती दुई लुक्ने ठाउँ खोज्दै थिए । केटीको घरको अर्को पुरुष नोकर आएर केटोलाई कसेर एक झापट दियो । 
केटी थरथर काम्न लागी । 
नोकरले भन्यो, ‘आज दसैँको टीका छ । तेँले मैयाँलाई कता लगेर के गर्न लागिस् ?’ 
नोकरले खैनी मल्दै भन्यो, ‘यत्रो उमेरमा यस्तो सोच, साले ! धन्न मैले देखिहालेँ र पो ।’
नोकर खैनी मुखभित्र च्याप्दै भन्यो, ‘धन्न मैले देखिहहालेँ र पो नत्र आज बित्याँस पाथ्र्यो केटोले । कस्तो गाँठे, यति सानै उमेरमा !’ 
केटोले साहस गरेर भन्यो, ‘मैले होइन, उसैले हो । मेरो घरमा लुक्न जाऊँ भनेको ।’ 
नोकरले केटीलाई हेरेर हाँस्दै सोध्यो, ‘हो मैयाँ ?’ 
नाकेर हाँसेको देखर केटी पनि हाँसी, भनी, ‘हैन उसैले हो ।  आज हामी लुकेर मेरै घरमा बसौँ भनेको । हेर न ढाँटेको ।’ 
केटोले आँसु झार्दै केटीलाई हेरेर भन्यो, ‘आफ्नो हैसियत नमिल्नेसँग खेल्न हिँड्ने नगर् भनेर आमा भन्थिन्, हो रहेछ ।’