site stats
बाह्रखरी :: Baahrakhari
राजनीति
Global Ime bankGlobal Ime bank
प्रस्तावित राजदूतलाई प्रश्न– भूतपूर्व गोर्खाको समस्या जटिल बन्दैछ, समाधान गर्ने योजना के छ ?

काठमाडौं । सांसदहरूले बेलायतको लागि नेपाली राजदूतमा सिफारिस चन्द्रकुमार घिमिरेसँग भूतपूर्व गोर्खाहरूको समस्या समाधान गर्ने योजना माग गरेका छन् ।

सोमबार संघीय संसद्को संसदीय सुनुवाइ समितिको बैठकमा कार्ययोजना प्रस्तुत गर्ने क्रममा घिमिरेले भूतपूर्व गोर्खाहरूको समस्या समाधान गर्न पहल गर्ने बताएपछि सांसदहरूले उनीसँग योजना मागेका हुन् ।

“कार्ययोजना मनन् योग्य छ । आर्थिक कूटनीतिमा तपाईंको ध्यान केन्द्रित भएको देखेँ । अहिलेको आवश्यकता पनि यही हो,” नेपाली कांग्रेसका सांसद ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्कीले भने, “तपाईंले भूतपूर्व गोर्खाको समस्या समाधान गर्ने बताउनु भयो । अहिले भूतपूर्व गोर्खाको समस्या जटिल बन्दै गएको छ । समाधान गर्ने के कार्ययोजना छ ?”

Dabur Nepal
NIC Asia

नेकपा एमालेका सांसद महेश बर्तौलाले पनि भूतपूर्व गोर्खाहरूको समस्यामा चासो राखे । उनले प्रश्न गरे, “कसरी समाधान गर्नुहुन्छ भूतपूर्व गोर्खाको समस्या ?”

आफू अन्यायमा पर्दा भूतपूर्व गोर्खाहरूले अहिले न्याय माग्दै आन्दोलन गरिरहेको नेकपा (माओवादी केन्द्र)का सांसद जनार्दन शर्माले बताए । उनीहरूलाई न्याय दिलाउन धेरै कूटनीतिक कार्य गुर्नपर्ने उनले जनाए ।

“भूतपूर्व गोर्खा सैनिकको आन्दोलन चलेको छ । उनीहरूले अधिकार पाइरहेका छैनन् । उनीहरूको हक हो त्यो । पाउनुपर्ने हक पाएका छैनन् । यसको लागि पर्याप्त कूटनीतिक कार्य गर्नुपर्छ,” शर्माले भने ।

सांसदहरूले उठाएको प्रश्नको जवाफ दिने क्रममा घिमिरेले सन् १९९७ पछि ब्रिटिस सेनामा कार्यरत र सेवानिवृत्त गोर्खाहरुले ब्रिटिस समकक्षी सरह तलब र पेन्सन पाएको बताए । तर, उक्त मितिअघि निवृत्त भएकाहरूले ब्रिटिस समकक्षीहरू सरह पेन्सन, स्वास्थ्य तथा अन्य सुविधा नपाएको विषयमा भूतपूर्व गोर्खाहरुले आवाज उठाउँदै आएको उनले जनाए ।

“भूतपूर्व ब्रिटिस गोर्खाको पेन्सन र अन्य सुविधाका विषयमा न्यायोचित रूपमा यो विषयको सम्बोधन हुन नेपाल सरकारले पहल गरिरहेको छ । राष्ट्रिय सरोकार र चिन्ताको विषयको रूपमा लिएर नेपालको संसद्को अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध समितिले २०७५ चैत १ मा उक्त समस्या सम्बोधन गर्न सरकारलाई निर्देशन पनि दिएको छ,” घिमिरेले भने ।

सन् १८१५ अप्रिल २४ बाट नेपालीहरू बेलायती सेनामा भर्ती हुन थालेको इतिहास उनले स्मरण गरे । बेलायतका लागि प्रथम तथा दोस्रो विश्वयुद्धलगायत विश्वका विभिन्न भूभागमा अनगिन्ती युद्धहरू लडेको गोर्खा फौजले वीरता र बलिदानको गर्वपूर्ण इतिहास विश्वसामु पस्किसकेको उनले बताए ।

भारत स्वतन्त्र भएपछि सन् १९४७ मा नेपाल, भारत र संयुक्त अधिराज्यबीच भएको त्रिपक्षीय सन्धि अनुसार केही गोर्खा रेजिमेन्ट बेलायती सेनासँग रहेको उनले जनाए । तत्पश्चात गोर्खाहरुले बेलायती सेनामा सेवा गर्दै आएको उनले बताए ।

सन् २०१८ मा दुई देशको संयुक्त प्राविधिक समितिले बुझाएको प्रतिवेदनअनुसार दुई सरकारबीच बार्ताको माग गर्दै भूपू गोर्खाहरूले सन् २०२१ अगष्टमा आमरण अनशन गरे । सोपश्चात् ब्रिटिश सरकार वार्ता गर्न तयार भएको थियो ।

सोहीअनुसार नेपालतर्फबाट बेलायतका लागि नेपाली राजदूतले नेतृत्व गर्ने गरी एक वार्ता समिति गठन भई उक्त द्विपक्षीय संयन्त्रको पहिलो बैठक ३ नोभेम्बर २०२२ मा भएको र पछिल्लो बैठक २७ मार्च २०२४ मा भएको थियो ।

भूपू गोर्खाहरूको मागलाई विस्तृतमा छलफल गर्नको लागि नेपाली दूतावास, लण्डन तथा बेलायती रक्षा मन्त्रालयका अधिकारीहरु सम्मिलित सो प्राविधिक समितिको ६ पटक बैठक बसिसकेको उनले जानकारी दिए ।

छलफलहरूबाट कल्याणकारी सुविधालगायत केही विषयमा प्रगति भएको भएता पनि मुख्य माग समान पेन्सनका विषयमा बेलायत सरकारको फरक मतको कारण ‘ब्रेक थ्रु’ हुन नसकेको घिमिरेले बताए ।

“बेलायतमा जुलाई २०२४ मा भएको आमनिर्वाचनमा लेबर पार्टीका कीर स्टार्मरको नेतृत्वमा नयाँ सरकार गठन भएको छ । नयाँ सरकारसँग बेलायती सेनामा भूपू गोर्खाहरूको अभूतपूर्व योगदान तथा नेपाल–बेलायत ऐतिहासिक द्विपक्षीय सम्बन्धलाई जोड दिँदै वार्तालाई निरन्तरता दिनु पर्ने र प्राथमिकताका साथ ती मुद्दाहरूको शिघ्रता शिघ्र टुंगो लगाउनु पर्ने अवस्था छ,” घिमिरेले भने ।

संसदीय सुनुवाइका क्रममा कार्यपत्र प्रस्तुत गर्दै घिमिरेले आफू राजदूत भएर बेलायत गए उच्चस्तरीय भ्रमणको लागि पहल गर्ने बताए । बेलायती लगानी नेपाल भित्राउन, बेलायत सहायता ल्याउन विशेष पहल गर्ने उनले जनाए । राजनीतिक सम्बन्ध, भूतपूर्व गोर्खाको समस्या, आर्थिक कूटनीति र बेलायतमा रहेका नेपाली आफ्नो प्रमुख प्राथमिकता रहेको उनले सुनाए ।

Laminar Tiles Banner adLaminar Tiles Banner ad
NIBLNIBL
प्रकाशित मिति: बिहीबार, भदौ २७, २०८१  १८:४२
worldlinkworldlink
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
Nepal Life Insurance banner adNepal Life Insurance banner ad
Ncell Side Bar LatestNcell Side Bar Latest
Bhatbhateni IslandBhatbhateni Island
Shivam Cement DetailShivam Cement Detail
सम्पादकीय
Hamro patroHamro patro