काठमाडौं । जनता समाजवादी पार्टी, नेपालका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले सोमबार उपप्रधान एवं स्वास्थ्य तथा जनसंख्यामन्त्रीको जिम्मेवारीबाट राजीनामा दिए । गएको फागुन २७ गते मन्त्री बनेका यादवको कार्यकाल योपटक दुई महिना मात्र रह्यो ।

यसअघि, ०७५ जेठ १८ देखि ०७६ मंसिर ४ गतेसम्म उनले पहिलोपटक स्वास्थ्य मन्त्रालयको जिम्मेवारी सम्हालेका थिए । दुईपटक गरेर उनी २० महिना उक्त पदमा रहे । तर, स्वास्थ्य क्षेत्रमा उनको कार्यकालको उपलब्धि शून्यजस्तै छ । यादव दोस्रोपटक स्वास्थ्यमन्त्री बन्दा ‘फेलियर मन्त्री दोहोर्‍याएको’ भन्दै सरकारको आलोचना गरिएको थियो ।

२०७५/०७६ अर्थात् सन् २०१९ मा नेपालमा पहिलोपटक १९ वर्षयताकै सबैभन्दा बढी डेंगी संक्रमण फैलिएको थियो । उक्त वर्ष १९ हजार ९९२ जनामा संक्रमण फैलँदा स्वास्थ्य मन्त्रालय नियन्त्रणमा चुकेको थियो ।

सोही वर्ष पारित सुरक्षित मातृत्व तथा प्रजनन् स्वास्थ्य अधिकार ऐन, २०७५ मा गर्भपतनको अधिकतम अवधि २८ हप्ता राखियो । तत्कालीन मन्त्री यादवले गैरसरकारी संस्थाहरूको प्रभावमा परेर सो ऐन निर्माण अघि बढाएको आरोप छ । त्यो प्रावधानका कारण अहिले पनि सुरक्षित गर्भपतनको अवधि बहसकै विषय छ ।

त्यति मात्र नभई सोही कार्यकालमा ०७५ मंसिरमा उनले पार्टीगत स्वार्थमा ठूलो संख्यामा कर्मचारी हेरफेर गरेका थिए । कसैले आफ्नो पार्टीको ‘घोर विरोध’ गरेको त कसैलाई विशेष प्राथमिकता भन्दै कपिलवस्तुका एक सांसदले २५ जनाको नाम मन्त्री यादवलाई सिफारिस गरेको पत्र नै बाहिरिएको थियो । त्यति बेला उनले पाचौँदेखि छैटौँ तहका कर्मचारी समेत अन्धाधुन्ध हेरफेर गरेका थिए ।

योपटक दुईमहिने कार्यकालमा मन्त्रालयमा कम नै बसेका यादव सचिवालय समेत पूर्ण विस्तार नगर्दै बाहिरिए । पछिल्लोपटक यादव मन्त्री बन्दै गर्दा स्वास्थ्य क्षेत्रमा जनशक्ति अभाव, संघीय अस्पतालहरूको खुम्चिएको सेवा, अलपत्र आधारभूत अस्पताल र ठूला अस्पतालहरूमा चरम आर्थिक अभावजस्ता चुनौतीको चाङ थियो । यादव यी समस्याको समाधानमा भन्दा आफूअनुकूलका काममा बढी केन्द्रित रहे ।

यही वैशाख ६ गते उनले एकैपटक दशौँ र एघारौँ तहका १८ चिकित्सक/नर्सको जिम्मेवारी हेरफेर गरे । उनले राष्ट्रिय ट्रमा सेन्टरमा एघारौँ तहका प्रमुख कन्सल्टेन्टलाई मेडिकल सुपरिटेन्डेन्टको जिम्मेवारीबाट हटाएर दशौँ तहका व्यक्तिलाई उक्त जिम्मेवारी दिए । चार संघीय अस्पतालका एघारौँ तहका चिकित्सक/नर्सलाई प्रदेशको मुख्यमन्त्री कार्यालयले जिम्मेवारी दिने गरी कामकाजमा खटाए । सोही तहका १२ चिकित्सक/नर्सलाई पनि अन्तरमन्त्रालय सरुवा गरे ।

वैशाख ९ गते फेरि अर्को निर्णय गर्दै उनले नवौँ र दशौँ तहका चिकित्सक/नर्सहरूको सरुवा, कामकाज र केहीलाई पदस्थापन गरे । र, वैशाख १८ गते (अप्रिल ३०) विश्व जनसंख्यासम्बन्धी सम्मेलनमा भाग लिन अमेरिकातर्फ लागे ।

वैशाख २५ (मे ७) गतेसम्म तय भ्रमण छोट्ट्याएर उनी दुई दिनअघि (वैशाख २४) नै  नेपाल फर्किए । आफ्नो पार्टी विभाजनपछि उनले भ्रमण छोट्ट्याएका थिए । यादवले दोस्रोपटक पनि नागरिकको स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित कुनै नीतिगत तथा व्यावहारिक सुधारका काम गर्न सकेनन् ।