काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसले केन्द्रीय समितिको बैठकलाई प्रत्यक्ष प्रसारण (लाइभ) गर्ने तयारी गरेको छ । सोमबार पदाधिकारी र पूर्वपदाधिकारीहरूको बैठकमा सभपाति शेरबहादुर देउवाले नै बैठक लाइभ गर्ने प्रस्ताव राखेका हुन् । उनको प्रस्तावलाई लिएर विभिन्न कोणबाट चर्चा हुन थालिकेको छ ।
पार्टीलाई विधानसम्मत चलाउन नसकेको, संगठनलाई सुस्त बनाएको आरोप खेपिरहेका देउवाले 'किन केन्द्रीय समिति बैठक लाइभ गर्ने प्रस्ताव राखे ?' भन्ने प्रश्न स्वाभाविक बनेको छ ।
देउवा निकट सहमहामन्त्री महेन्द्र यादवको भनाइमा विगतका बैठकमा भएका सबै विषय नकारात्मक अर्थ लाग्ने गरी बाहिर आए । जसलाई रोक्न सभापतिले लाइभ प्रस्ताव गरेका हुन् ।
“सभापतिले हामीले लाइभ नगर्दा पनि सबै कुरा बाहिर आइहाल्छ । केन्द्रीय सदस्यहरूले बैठकमा नराखेका र नभनेका कुराहरू पनि बाहिर गएर मिडियामा थप भनेको हुन्छ,” यादवले बाह्रखरीसँग भने, “त्यसैले लाइभ गर्दा कसले के बोल्यो पार्टीका साथीहरू र कार्यकर्ताले थाहा पाउँछन् । अहिलेको प्रविधियुग पनि हो, कांग्रेस नयाँ हिसाबले जानुपर्यो भनेर उहाँले प्रस्ताव राख्नुभएको हो ।”
यादवका अनुसार देउवा आफैँले बैठकलाई लाइभ गर्ने प्रस्ताव ल्याएका हुन् । आज देउवाले भोलिको बैठक लाइभ गरेर हेर्ने र प्रभावकारी भए अन्य बैठक लाइभ गर्ने जाने बताएका छन् ।
“बाहिर गलत सूचना जानुभन्दा जे यर्थाथ हो, त्यो दिनुपर्छ भन्ने उहाँको कुरा हो । किनभने अहिले जमाना नै मिडियाको आयो,” यादव थप्छन् ।
पार्टीका अर्का एक पदाधिकारीका अनुसार आजको बैठकमा देउवाको प्रस्तावलाई महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्मा र सहमहामन्त्री भीष्मराज आङ्देम्बेले समर्थन जनाएका थिए ।
“सुरुमा कुरा आयो । हामीले सामान्य कुरा होला यतिकै भन्नुभयो होला भन्ने लागेको थियो । तर, हरेक कुरा मिडियामा छताछुल्ल आउँछ भनेपछि लाइभ किन नगर्ने भन्ने सभापतिले तर्क राख्नुभयो,” ती पदाधिकारीले भने, “त्यसमा विश्वप्रकाश शर्मा, भीष्मराज आङ्देम्बेले पनि साथ दिनुभयो । हामी त छक्क पर्यौँ ।”
ती पदाधिकारीको भनाइमा देउवाको प्रस्तावमा महामन्त्री गगनकुमार थापा, नेताहरू कृष्णप्रसाद सिटौला, प्रकाशमान सिंह, रमेश लेखक, जीवन परियार, बद्री पाण्डेले भने विपक्षमा मत राखेका छन् । पक्ष–विपपक्षमा बहस हुन थालेपछि आजको बैठक निष्कर्षमा पुग्न सकेन ।
“पार्टीको माथिल्लो तहको बैठक हो, केन्द्रीय समिति । यहाँ आन्तरिक रणनीति, कार्यसमिति भन्दा बाहिर भन्न नहुने कुरा पनि हुन्छन् । भविष्यसम्मको रणनीति बनाउने थलो हो । यो संसद् हैन त्यसकारण लाइभ गराउनु हुँदैन भनेर हामीले कुरा राख्यौँ,” ती पदाधिकारीले भने ।
देउवाको प्रस्तावमा असहमति राख्नेहरू यसलाई देउवाको विरोधबाट बच्ने 'अर्को चाल'का रूपमा अर्थ्याउँछन् । पार्टीको माथिल्लो तहमा हुने छलफलमा देउवाले चलाखी अपनाएर आफूलाई बचाउन बैठक लाइभ गर्ने प्रस्ताव ल्याएको उनीहरूको बुझाइ छ । उसको देउवा निकट नेताहरूले पनि उनको प्रस्तावमा सहमति जनाएनन् ।
“सभापतिले प्रतिकात्मक रूपमा भनेर सतर्क भएर बोल्नु र मिडियामा कुरा नल्याउनु भन्न खोजेको हुनुपर्छ । उहाँले चाहेरै यो गरेको भन्ने हामीलाई लाग्दैन,” अर्का एक पदाधिकारीले भने, “लाइभ भए बैठकमा औपचारिकता मात्र देखिन्छ । अनौपचारिक विषयमा हुनुपर्ने छलफल र रणनीतिक कुरा हुन सक्छ । फरक पार्टी र सत्ता गठबन्धनको विषयमा पनि बोल्न सकिन्छ । त्यसकारण केन्द्रीय समिति बैठक लाइभ गर्न हुँदैन ।”
ती पदाधिकारीका अनुसार देउवाको प्रस्तावबारे कृष्णप्रसाद सिटौला र प्रकाशमान सिंहले पनि 'क्रान्तिकारी' देखाएर पार्टीलाई कमजोर बनाउन नसकिने बताएका थिए ।
“यो गर्दा पार्टीलाई फाइदा पुग्दैन । पार्टीलाई राम्रो गर्दैन । भविष्य पनि हेर्नुपर्छ यत्तिकै क्रान्तिकारीता देखाएर हुँदैन । यसले पार्टीको चुरो कुरो गर्न मर्छ भन्ने उहाँहरूको कुरा थियो,” सिटौला र सिंहको भनाइ उद्धृत गर्दै ती पदाधिकारीले भने ।
देउवाले भोलिको बैठक लाइभ गर्ने र सम्भव हुन नसके बन्द गर्ने प्रस्ताव राखेका छन् । तर, उनको प्रस्तावमा असहमति राख्नेहरूले बैठक लाइभ गर्दा वक्ताहरूले औपचारिक भएर मात्र बोल्ने भएकाले विरोधको स्वरहरू मथ्थर हुने तर्क गरिरहेका छन् ।
सहमहामन्त्री भीष्मराज आङदेम्बे महामन्त्रीले पार्टीलाई प्रविधिसँग जोड्नुपर्ने प्रस्ताव राखेपछि देउवाले लाइभको प्रस्ताव राखेको बताउँछन् ।
“पार्टीभित्रको गतिविधि सबैको पहुँचमा पुग्यो भने राम्रै गर्छ भन्ने कोणबाट आएको हो । सभापतिजीले अहिले प्रविधिको उपयोग गरौँ र लोकतान्त्रिक पार्टी भएकाले सबै हाम्रा कुराहरू सुन्ने बनाउ विश्वमा यो अभ्यास छ भन्नुभएको छ,” आङ्देम्बेले बाह्रखरीसँग भने, “यसले थप जिम्मेवारी बढाउँछ । साथीहरूलाई जिम्मेवारी थप्छ भन्ने उहाँको कुरा हो ।”
देउवा अहिले भ्रातृ संस्था गठन नगरेको, विधानसम्मत पार्टी नचलाएको, विभाग गठन नगरेको, गठबन्धन गरेर पार्टी संगठन कमजोर बनाएको आरोप खेपिरहेका छन् । उनीमाथि नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा बालकृष्ण खाँणलाई पार्टीभित्र संरक्षण गरेको आरोप लागिरहेको छ । यीसहित विभिन्न विषयहरू छल्न देउवाले लाइभको प्रस्ताव ल्याएको अर्का एक पदाधिकारीको तर्क छ ।
आजको बैठकमा पनि देउवाले केन्द्रीय समितिमा खाँणबारे छुट्टै छलफल नहुने र औपचारिक एजेन्डा नबनाउन निर्देशन दिएका छन् ।