०५६ साल । कञ्चनपुरबाट बैतडीका लागि रात्रिबस छुट्यो । बसमा अरू यात्रीसँगै सवार थिइन्, ६० वर्षीया एक वृद्धा । डडेलधुराको सीमा क्षेत्र पुग्दा हिमपात भएछ । राजमार्ग अवरुद्ध भयो । बस बाटोमै रोकियो । सबै यात्री नजिकको होटेलतिर लागे ।
ती वृद्धा गाडीमै बसिन् । बस चालकले सोधेछन्– तपाईंको कोही मान्छे छैन ? वृद्धाले जवाफ दिँदै भनिन्– अघि बसमा तपाईंले बजाउनुभएको गीत गाउने मेरै छोरो हो ।
जवाफ सुनेपछि थाहा भयो, ती वृद्धा गायक तिलकसिंह पेलाका आमा रहिछन् । अनि, बसमा बजेको त्यो गीत थियो– लुकाउन खोज्दा पनि...।
पेलाको पहिलो एल्बम ‘आँसु’मा समावेश उक्त गीत ०५३ सालमा बजारमा ल्याएका थिए । त्यति बेला खुबै सुनिएको गीत थियो, यो । त्यसको तीन वर्ष अर्थात् ०५६ सम्म पनि त्यो गीत बजाइँदै थियो । पेलाका गीत गाउँघरका टेप रेकर्डरमा घन्किन्थ्यो । सुदूरपश्चिम क्षेत्रमा मात्र लगभग १५ हजारको हाराहारीमा ‘लुकाउन खोज्दा पनि...’ गीत समावेश क्यासेट बिक्री भएको बताइन्छ ।
सोही एल्बममा समेटिएको अर्को गीत ‘कहानी बनेन केही यस्तै हो मेरो जिन्दगी’ पनि हिट भयो । पेला त्यसलाई आफ्नो पहिलो गीतका रूपमा चिनाउँछन् ।
सुदूरपश्चिमका कलाकारले देउडाबाहेक अरू गीतमा छाप छोड्न सक्दैनन् भन्ने धेरैको बुझाइ थियो । त्यही बेला भएको थियो आधुनिक संगीतमा पेलाको इन्ट्री । प्रवेश मात्र गरेनन्, उनको नाम अढाई दशकअघि नै सुदूरपश्चिमबाट आधुनिक एल्बम निकाल्ने पहिलो कलाकारको सूचीमा दर्ज भयो । ०५३ सालमा बैतडीबाट भारतको बाटो हुँदै आधुनिक गीत रेकर्ड गराउन काठमाडौं पुगेका थिए । पहिलो एल्बमबाटै चर्चित भए ।
‘लुकाउन खोज्दा पनि...’ गाएको २२ वर्षपछि पेला फेरि स्टुडियोमा छिरे । सञ्जय जुग्जालीको गजल ‘हरेक दिन साँझ फर्केर आउँछ’ गाउन उनी म्युजिक नेपालको स्टुडियोमा पुगे थिए । २२ वर्षसम्म संगीतबाट टाढा भने थिएनन् । साधनामा व्यस्त थिए । पेलाले काठमाडौंमा श्रीकृष्ण गुरुकुल संगीत पाठशाला स्थापना गरी संगीत शिक्षाको ज्योति छरिरहे ।
बैतडीको दशरथचन्द नगरपालिका–६ मा जन्मिएका हुन्, पेला । काठमाडौंबाट संगीत प्रवीण र भारतको इलाहावादस्थित प्रयाग संगीत महाविद्यालयबाट उनले आचार्यको उपाधि प्राप्त गरेका छन् । जन्मथलो बैतडीमा हुने गरेका ‘रामलीला’ले आफूलाई सांगीतिक फाँटमा ल्याइपु¥याएको उनी सुनाउँछन् ।
पेला यति बेला पुनः चर्चाको शिखरमा छन्, ‘के लत बस्यो...’ का कारण । उनको गायकीको चौतर्फी तारिफ भइरहेको छ । लोक, पप, र्याप र आधुनिक गीतले वर्चस्व जमाइरहेका बेला गजल ‘भाइरल’ भएपछि पेला पनि खुसी छन् ।
“म धेरै मिडियामा आउने मान्छे त होइन,” उनले भने, “तर, यो गजलगीतले मलाई पनि निकै व्यस्त बनाइदिएको छ । यसलाई सफलता भन्ने वा नभन्ने म आफैँ अन्योलमा छु ।”
यो गजल कमल विष्ट (पेलाका शिष्य)को स्वरमा बजारमा ल्याउने उनको प्रस्ताव थियो । “तर, डाक्टर साप (गजलकार डा. प्रदीप मैनाली)ले मलाई नै गाउन आग्रह गर्नुभयो । मैले नकार्न सकिनँ,” पेलाले भने ।