देशको सबैभन्दा पुरानो राजनीतिक दल नेपाली कांग्रेस अहिले सडकमा छ । ससद्को चुनावमा निकै कम स्थानमा विजयी भएपछि नै कांग्रेस सडकमा पुगेको थियो । संसदीय दलका नेताले नै सदनको उपेक्षा गरेकाले संसद्मा प्रमुख विपक्षी भएर पनि कांग्रेस प्रभावहीन हुनपुगेको हो । आज मंसिर २९, २०७७ का दिन भने नेपाली कांग्रेस नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)को सरकारको ‘सर्वसत्तावादी रवैया’विरुद्ध विरोधमा सडकमा उत्रेको छ । पार्टीको आन्तरिक कलहका कारण चुनावपछि कहिल्यै एक जुट हुन नसकेको कांग्रेसलाई यसरी एक ढिक्का भएर सडकमा उत्रन भने सरकारी व्यवहारले उक्साएको हुनुपर्छ । नत्र, नेपाली कांग्रेस विशेषगरी शेरबहादुर देउवा सभापति भएपछि सरकारसँग मिलेर भागबन्डा गर्नमै बढी लालयित देखिएको थियो । धन्न ! दमौलीमा सरकारले अवरोध गरेकाले कांग्रेसहरू एक भएर विरोधमा लागे ।
कांग्रेसका शीर्ष नेताहरू आपसी कलहमा व्यस्त थिए । महाधिवेशनको मिति घर्किन लागिसक्ता पनि उनीहरू सानातिना विवाद निकालेर पार्टीकै अस्तित्व संकटमा पर्नेगरी बखेडा झिक्तै थिए । सभापति देउवा पार्टीको अस्तित्व र प्रभावभन्दा आफ्नो पदको सुरक्षामा प्रवृत्त देखिएका छन् भने उनका विरोधीहरूको ध्याउन्न पनि पार्टीको हितभन्दा आफ्नो स्वार्थको सुरक्षा रहेको देखिएको छ । यसैले सरकारबाट आजित र असन्तुष्ट जनता विपक्षप्रति आकर्षित हुन पनि नसकेका हुन्् । बरु, सरकार र विपक्षबाट जनता बिमुख भएको मौका लोकतन्त्र विरोधहरूले छोप्न थालेका छन् । यस्तो अवस्थामा प्रमुख विपक्षी दल सडकमा जाँदा संविधानका पक्षमा वातावरण बन्छ । तर, संसद्् लामो समयसम्म बन्द राखिएको र कोभिड—१९ को संक्रमण नियन्त्रण भइनसकेको अवसरमा सडकमा उत्रेर कांग्रेस पनि अरू पार्टीहरूजस्तै जनताको स्वास्थ्यप्रति गैरजिम्मेवार देखिएको छ । सरकारको विरोधमा शक्ति प्रदर्शन गर्नु कांग्रेसका निम्ति आवश्यक पनि थियो होला तर जनस्वास्थ्यमा भने अरू पार्टीले जसरी खेलबाड नगरेको भए हुन्थ्यो ।
दमौली घटना नभएको भए सायद कांग्रेस यसरी राष्ट्रव्यापी जनप्रदर्शनमा उत्रने पनि थिएन । बरु, संवैधानिक निकायमा नियुक्तिमा भागबण्डा गर्न सभापति देउवाको बढी रुचि देखिएको थियो । दुई दिनपछि सरकारविरुद्ध देशव्यापी प्रदर्शन गर्न लागेको पार्टीका सभापतिले प्रधानमन्त्री निवासमा गएर छलफल गर्दा नै कांग्रेसको रणनीतिक कमजोरी उजागर भएको थियो । अन्तिम समयमा संवैधानिक परिषद्को बैठकमा उपस्थित नहुने जनाउ दिएर सभापति देउवाले गरेको यो गल्ती सच्याए । यसले देशभरका कार्यकर्तालाई सरकारविरुद्ध सडकमा उत्रन हौसला मिलेको हुनुपर्छ । कोभिड—१९ को संक्रमण फैलने जोखिम हुँदाहुँदै पनि देशभर सडकमा उत्रेका कार्यकर्ताको हौसला कायम राख्न सकेमात्र नेपाली कांग्रेसले सरकारलाई जनताप्रति उत्तरदायी बनाइराख्ने विपक्षको उत्तरदायित्व पूरा गर्नसक्नेछ । अब, कांग्रेसले संसद्मा कसरी प्रस्तुत हुने भनेर समाजका विभिन्न समूहसँग छलफल थाल्नु उचित हुनेछ । सडकमा चर्को आन्दोलन गर्ने यो सही समय होइन । कांग्रेसको देशव्यापी प्रदर्शनबाट सरकार सच्चिने हो भने व्यवस्थाविरुद्ध आन्दोलन गर्नेहरूलाई कसैले पनि धम्क्याउनु पर्नेछैन । जनता स्वयंले तिनको उपेक्षा गर्नेछन् । तर, सरकार वा कांग्रेस सुध्रिने र जनउत्तरदायी हुने अपेक्षा गर्नु मूर्खता ठहरिने सम्भावना नै बढी छ ।