site stats
बाह्रखरी :: Baahrakhari
साहित्य
Global Ime bankGlobal Ime bank
Nabil Bank Banner adNabil Bank Banner ad
पाका साहित्यकारहरूले नभोगेको त्रासदी !
SkywellSkywell

देश ‘लकडाउन’मा छ । गाउँ–सहर सुनसान छ । मानिस घरघरमै छन् । कोही घरै बसेर काम गरिरहेका छन् । कोही टीभीमा समाचार हेरेर सुसूचित हुँदै छन् । कसैले मोबाइल फोनलाई आफ्नो साथी बनाएका छन् । कोठामै बसे पनि फोन सम्पर्कमा निरन्तर छन्, कोही । 

अर्थात्, सरकारको लकडाउनको निर्णयलाई स्वीकारेर घरैमा बसी कोरोना भाइरसलाई आफ्नो नजीक आउन नदिन उद्दत छन् सबै । केही दिनको कठिनाइले विश्वव्यापी फैलिएको यो महामारीलाई पन्छाउन सकिने सोचकासाथ सबै आफ्नो र आफ्नो परिवार, समाज अनि देशको सुरक्षार्थ लागेका छन् । 

यतिबेला पाका साहित्यकर्मीहरू साहित्यिक पत्रकार तथा लेखक नगेन्द्रराज शर्मा, साहित्यिक पत्रकार तथा लेखक रोचक घिमिरे र साहित्यकार तथा अन्वेषक राप्रउ पोखरेलका दिन पनि घर कोठामै बितिरहेको छ । तर यी तीनै पाका साहित्यकारसँग कुरा गर्दा तिनले आफूले अहिलेसम्म पनि यस किसिमको त्रासदपूर्ण महामारी नदेखेको बताए । करिब आठ दशकको हाराहारीमा रहेका यी साहित्यकारले यो महामारीले विश्वलाई जकडेको देख्दा आफूहरू आश्चर्यचकित भएको बताउँदै थिए ।

KFC Island Ad
NIC Asia

वरिष्ठ साहित्यिक पत्रकार तथा लेखक नगेन्द्रराज शर्मा भन्छन्, “म छक्क परेको छु, यो स्थिति देखेर । ८३ वर्षको उमेरमा यसरी घरै बस्नुपर्ने गरी फैलिएको महामारी भोग्नु परेको मलाई थाहा छैन ! एकपटक कालेराको हल्ला चलेको थियो । तर यस्तो भयावह स्थिति थिएन ।”

लेखक पत्रकार नगेन्द्रराज शर्माको दिन घरमै बित्दो छ । उनका अनुसार उनको अधिकांश समय घरमै बित्छ । उनी घरबाटै काम गर्छन् । आवश्यकता परेको समयमा मात्र घर बाहिर निस्कछन् । ‘अभिव्यक्ति’ साहित्यिक द्वैमासिक पत्रिकाका सम्पादक शर्मा उक्त पत्रिकाका लागि रचना माग्नेदेखि सम्पादनसम्मका सबै काम घरमै बसेर गर्छन् । यो आफ्नो नित्यकर्म भएको बताउँछन् । 

Royal Enfield Island Ad

तर यतिबेलाको घर बसाई करले बस्नु परेकोजस्तो भएको छ । त्यसैले पनि काममा उनको त्यति ध्यान गइरहेको छैन । काम गर्ने जाँगर पनि त्यति नभएको उनी बताउँछन् । टीभी, मोबाइल र कम्प्युटरमा समय बिताउँदा बिताउँदै पनि सकस् भएको छ ।

शर्मा भन्छन्, “घर भित्र चिसो हुन्छ, घाममा बस्यो । बाहिर घाममा चर्को हुन्छ, फेरि भित्र पस्यो । फेरि भित्र चिसो हुन्छ बाहिर आयो । अनि कुनैबेला टीभी हे¥यो त कुनै बेला कम्प्युटर चलायो । यसैगरी बितिरहेको छ, लकडाउनको समय ।” तर शर्मा द्वैमासिक ‘अभिव्यक्ति’को अर्को अंकको तयारी पनि गरिरहेका छन् । उनका अनुसार त्यो उनको नित्यकर्म भएकोले त्यसमा उनको केही समय बित्छ नै । 

कुराकानीका क्रममा उनले सम्झिए, विश्व प्रशिद्ध लेखक अल्वेयर कामुको ‘प्लेग’ उपन्यास । उनले आफूले त्यो उपन्यास पढेको बताउँदै भने, “अहिले त्यही उपन्यास सम्झिरहेको छु । त्यसमा घर बसेको कुरा त छैन । तर महामारी फैलिएको त्रासयुक्त कथा छ ।”

अर्का साहित्यिक पत्रकार तथा लेखक रोचक घिमिरेको कुरा पनि शर्मासंग मिल्दोजुल्दो छ । उनको लकडाउनको दैनिकी पनि घरमा टीभी हेरेर, समाचार हेरेर र फोन आउँदा फोनमा कुरा गरेर बित्ने गरेको छ ।
उनका अनुसार समय नै घरमा बस्ने भएकाले घरमै बिते पनि कोरोना भाइरसको संक्रमणको यस त्रासद्पूर्ण वातावरणमा आफ्नो लेखपढ गर्ने जाँगर हराएर गएको छ । रोचक भन्छन्, “हुनत मेरो काम नै साहित्यिक पत्रिका ‘रचना’का लागि आएका लेख–रचनाको माँग गर्नु, आएका लेखहरूको सम्पादन गर्नु नै हो । यो काम घरै बसेर गर्दै आएको हुँ । तर यतिबेला खै जाँगर हराएको छ !” 

यस किसिमको त्रासको वातावरण उनी आजसम्म नभोगेको बताउँछन् । ७९ वर्षका रोचक घिमिरे महामारीकै कारण यसरी घरमै त्रसित भएर बस्नुपरेको यसअघिको अर्को कुनै घटना आफूलाई थाहा नभएको बताउँछन् । 

घिमिरे भन्छन्, “यस्तो अवस्था भोगेको मलाई थाहा छैन । बेलाबेलामा कर्फ्यु भोगिएको हो । कहिले काँही बन्दा–बन्दीमा पनि नपरिएको होइन । तर सरुवा रोगको महामारीको कारण लकडाउनको स्थिति जीवनमा पहिलो पल्ट भोग्दैछु ।”

घिमिरेका अनुसार उनले प्लेग रोगको चर्चा सुनेका हुन् । कहिले अन्य सरुवा रोगका विषयमा पनि सुनेका नै हुन् । तर हरेकलाई आश्चर्यचकित बनाउने गरी एकै चोटी विश्वका धेरै मुलुक लकडाउनको स्थितिमा रहेको उनी पहिलोपटक भोग्दै गरेको बताउँछन् । 

अहिलेको वातावरणकै कारण उनले ‘रचना’को आगामी अंक प्रकाशन नगर्ने मनस्थिति बनाएका छन् । उनी भन्छन्, “धेरैले समयको सदुपयोग गर्दै किताबहरू पढ्छु भनेर सामाजिक संजालमा लेखेको देखेको छुँ । तर अहिलेको समयमा पढाइ लेखाइमा मन जाला भन्ने मलाई लाग्दैन !”

अर्का साहित्यकार तथा साहित्यिक अन्वेषक राप्रउ पोखरेल पनि घरमै बसेर साहित्यिक कार्य तथा घरायसी काम गरेर दिन बिताउँदैछन् । उनी यतिबेला घरैमा बस्दा आफ्नो र समाज अनि देशलाई कोरोना भाइरसबाट बचाउन सक्ने भएकोल सबैले यसतर्फ विशेष ध्यान दिनुपर्ने बताउँछन् । 

पोखरेल भन्छन्, “म सामान्यतः घरै बसेर लेखपढ गर्ने मानिस हुँ । अहिले त सरकारले नै घरमा बस भनेको छ । यो बाध्यात्मक स्थितिमा सिंगो नेपालका जनता छन् । र, यो समयको माग पनि हो । कोरोना भाइरससँग जुध्ने यो नै उत्तम उपाय पनि हो ।”

आज पनि साहित्यकार राप्रउ पोखरेलको समय किताबहरूसँगै बितिरहेको छ । कुनैबेला दिक्क लागे करेसाबारीमा यसो अलमलिन्छन् । फेरि लेखपढमै लाग्छन् । उनी आफ्नो दैनिकी सधैको यस्तै भएको बताउँछन् । टेलिभिजन सकेसम्म कम हेर्ने पोखरेल रेडियो सुन्छन् । किनभने रेडियोले आफ्नो सिर्जनकर्मलाई कुनै असर नगर्ने उनको ठहर छ । टीभी हेर्दा लेखन रोकिन्छ । भडकिन्छ ! 

आज ७८ वर्षको उमेरसम्म आइपुग्दा उनले यस्तो डरलाग्दो अवस्था भोग्नु परेको थिएन । पोखरेल भन्छन्, “घरै बस्नुपर्ने किसिमको महामारी मैले आजसम्म भोगेको छैन । द्वितीय विश्वयुद्ध ताकाको भय र त्रासको अवस्थाका बारेमा मेरा अग्रजहरूबाट सुनेको हुँ । ‘हडकम्प’ त्यसबेलामा व्यापक थियो रे । ९० सालको भैँचालोका विषयमा पनि सुनेकै हुँ । प्रत्यक्ष देखेको थिइनँ, यस्तो महामारीको अवस्था र लकडाउनको स्थिति । त्यसबेला सुनेको यस्ताखाले अवस्था हामी अहिले भोगी रहेका छौ !”

देशको आर्थिक सामाजिक र दैनन्दिनीका सबै कार्य रोकिएको लागिरहेको यस समयमा दैनिक ज्यालादारीमा काम गरेर खाने श्रमिकहरू तिर राज्यले विशेष ध्यान दिनुपर्ने उनको भनाइ छ ।

कुराकानीको क्रममा साहित्यकार राप्रउ पोखरेल भन्छन्, “यतिबेला आफ्नो र आफ्नो परिवार, समाज र मुलुकको सुरक्षार्थ घरमै बस्नु श्रेयस्कर भएकोले सबैले घरमै बस्दा सबैको हित हुने निश्चित छ । सरकारबाट भएका निर्देशनको अनुपालन सबैबाट होस् ।”

साहित्यिक पत्रकार रोचक घिमिरे पनि घरमै बसेर यतिबेला सहयोग हुने भएकाले सबैलाई घरमै बस्न र सरकारले थालेको कदममा सहयोग गर्न आग्रह गर्छन् ।  उनी भन्छन्, “अहिले बाहिर निस्केर गफगाफ गर्ने समय होइन । बाहिर निस्कनु, भीडभाडमा जानु र गफगाफ गर्नु, आत्मघात हो ।”

अर्का साहित्यिक पत्रकार तथा लेखक नगेन्द्रराज शर्मा पनि सबैले घरै बस्नुपर्ने बताउँछन् । उनी भन्छन्, “अहिले त सन्त्रास मात्रै आएको छ, विपत्ति नै आएको छैन । तशर्थ, विपत्तिलाई रोक्न हामीले आफूलाई बचाउन जरुरी छ यतिबेला । हामीले घरमै बस्दा यो विपत्ति टरेर जानसक्छ ।” 
 

NIBLNIBL
प्रकाशित मिति: बिहीबार, चैत १३, २०७६  १३:१६
Sipradi LandingSipradi Landing
worldlinkworldlink
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
NTCNTC
Ncell Side Bar LatestNcell Side Bar Latest
Nepatop (PlastNepal)Nepatop (PlastNepal)
national life insurance newnational life insurance new
Bhatbhateni IslandBhatbhateni Island
Shivam Cement DetailShivam Cement Detail
सम्पादकीय
SubisuSubisu
Hamro patroHamro patro