काठमाडौं । बंगलादेशकी पूर्वप्रधानमन्त्री शेख हसिनाविरुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय अपराध न्यायाधिकरण (आईसीटी)मा आरोपपत्र दायर गरेसँगै उनीविरुद्धको न्यायिक प्रक्रिया सुरु भएको छ । उनीमाथि गत वर्ष जुलाईमा आन्दोलनका क्रममा प्रदर्शनकारीमाथि दमन गरेको आरोप छ । 

आन्दोलन भएको लगभग आठ महिनापछि पहिलोपटक हसिनाविरुद्धको मुद्दाको औपचारिक सुनुवाइको प्रक्रिया सुरु भएको हो । 

अभियोजन पक्षले आइतबार बंगलादेशको अन्तर्राष्ट्रिय अपराध न्यायाधिकरणमा शेख हसिनासहित तीनजनाविरुद्ध पाँचवटा अभियोगमा दायर गरेको छ । त्यसैको आधारमा न्यायाधिकरणले शेख हसिना र पूर्वगृहमन्त्री असदुज्जमान खान कमल विरुद्ध पक्राउ पुर्जी जारी गरेको छ ।

यस मुद्दाका अर्का अभियुक्त, पूर्व प्रहरी महानिरीक्षक चौधरी अब्दुल्लाह अल मामुन भने पहिले नै पक्राउ परिसकेका छन् । तीनैजना अभियुक्तलाई जुन १६ मा न्यायाधिकरणमा उपस्थित हुन निर्देशन दिइएको छ । 

यो मुद्दा त्यही न्यायाधिकरणमा हुनेछ जुन १९७१ मा शेख हसिनाले सत्तामा हुँदा मानवताविरुद्धको अपराधको मुद्दा चलाउन स्थापना गरेकी थिइन्। 

मुख्य अभियोजक ताजुल इस्लामले अन्तर्राष्ट्रिय अपराध न्यायाधिकरणमा १३४ पृष्ठको आरोपपत्र दायर गरेका छन्। शेख हसिना पहिले नै आईसीटीमा अन्य दुई मुद्दाको सामना गरिरहेकी छिन् । 

यीमध्ये एउटा अवामी लिग सरकारको कार्यकालमा विपक्षीहरूलाई बेपत्ता पारेको र धेरैको हत्या गरेको आरोप छ । दोस्रो मुद्दा २०१३ मा मोतीझिलको शापला स्क्वायरमा हेफाजत–ए–इस्लामको र्‍यालीमा भएको हत्यासँग सम्बन्धित छ । बंगलादेश सरकारले शेख हसिनाको राहदानी पनि रद्द गरेको छ।

प्रमुख अभियोजक ताजुल इस्लामले गत वर्ष जुलाई र अगस्टमा १४ सयजनाको मृत्यु भएको र लगभग २५ हजारजना घाइते भएको आरोप लगाएका छन् । अभियोजन पक्षले मृतकहरूको सूची पनि न्यायाधिकरणलाई बुझाएको छ ।

पूर्व प्रधानमन्त्री शेख हसिना सहित तीन जना अभियुक्तहरू विरुद्ध दायर गरिएका आरोपहरूको समर्थनमा न्यायाधिकरणमा ७४७ पृष्ठका कागजातहरू पनि दायर गरिएको छ। यसबाहेक विभिन्न पत्रपत्रिकामा प्रकाशित समाचारका अडियो, भिडियो र क्लिपिङहरू पनि अदालतमा पेस गरिएको छ।

यी तीन अभियुक्तविरुद्ध हत्या, हत्याको प्रयास, षड्यन्त्र, सहयोग र उक्साउने, उक्साउने र सहभागी हुने गरी पाँचवटा अभियोग लगाइएको छ । बीबीसी