
काठमाडौं । चन्द्रग्रहण आज (मार्च १४) लाग्दै छ । त्यसक्रममा आकाशमा अनौठो दृश्य देखिनेछ । पृथ्वीको छायामा पर्दा चन्द्रमा रातोरातो देखिनेछ ।
चन्द्रग्रहण एक खगोलीय घटना हो । यसक्रममा सूर्य, पृथ्वी र चन्द्रमा एउटै सिधा रेखामा हुनेछ । अमेरिकाका दक्षिण र उत्तरी भूभागबाट चन्द्रग्रहण स्पष्ट रूपमा देखिनेछ । जापान, अस्ट्रेलिया र युरोप र उत्तरपश्चिम अफ्रिकाका केही भूभागबाट पनि आंशिक चन्द्रग्रहण देखिनेछ ।
नेपालबाट भने चन्द्रग्रहण नदेखिने नेपाल एस्ट्रोनोमिकल सोसाइटी (नासो)का अध्यक्ष सुरेश भट्टराईले जानकारी दिए । “नेपालमा दिउँसोको समयमा हुने भएकाले चन्द्रग्रहण देखिँदैन,” उनले बाह्रखरीसित भने, “रातको समयमा हुने ठाउँबाट देखिन्छ ।”
यो चन्द्रग्रहण करिब तीन घण्टा ३९ मिनेटको हुने उनले बताए । नेपाली समयानुसार शुक्रबार (चैत १) बिहान १० बजेर ५४ मिनेटमा चन्द्रग्रहण सुरु हुनेछ । र, दिउँसो २ बजेर ३३ मिनेटमा सकिनेछ । त्यस अवधिमा करिब एक घण्टा पाँच मिनेट पूर्ण चन्द्रग्रहणको अवस्था रहने उनले जानकारी दिए ।
पूर्ण अर्थात् उक्त समयको खग्रास चन्द्रग्रहण अमेरिकाबाट देखिनेछ । “नेपाली समयानुसार मध्याह्न १२ बजेर ११ मिनेटदेखि दिउँसो १ बजेर १६ मिनेटसम्म खग्रास चन्द्रग्रहणको अवस्था रहनेछ,” भट्टराईले भने ।
अर्थात्, त्यति बेला चन्द्रमा पूर्णतया रातो देखिनेछ । त्यसबाहेकको चन्द्रग्रहणको समयमा खण्डग्रासको अवस्था रहनेछ । “त्यो भनेको विस्तारै ढाक्दै ढाक्दै जाने र खग्रासको अवस्थापछि फेरि कम हुँदै हुँदै सकिने हो,” उनले भने ।
उनका अनुसार, चन्द्रग्रहण नांगो आँखाले नै हेर्न सकिन्छ । कुनै असर हुँदैन । “चन्द्रग्रहण हेर्न सुरक्षित उपाय अपनाउनु पर्दैन,” उनले भने, “नांगो आँखाले नै हेर्न सकिन्छ ।”
नेपालबाट नदेखिए पनि अरू देशमा लागेको चन्द्रग्रहण भिडियो लाइभबाट हेर्न सकिने उनले बताए ।