site stats
बाह्रखरी :: Baahrakhari
देश
Global Ime bankGlobal Ime bank
Nabil Bank Banner adNabil Bank Banner ad
तराईमा किन दिउँसोभन्दा राति धेरै वर्षा हुन्छ ? 
फाइल तस्बिर ।
SkywellSkywell

काठमाडौं । मनसुन सिजनमा सामान्यतया दिउँसोभन्दा राति धेरै वर्षा हुन्छ । पहाडी र हिमाली क्षेत्रको तुलनामा तराईमा दिउँसोभन्दा राति झन् धेरै वर्षा हुन्छ । 

तराईमा पानी पर्न वायुमण्डलको तल्लो भागमा मनसुनी वायु सक्रिय हुनुपर्छ । रातको समयमा कम तापक्रम हुने भएकाले तल्लो भागमा रहेको बादल चिसो हुने र पानी पर्ने मौसमविद्हरूको भनाइ छ । 

घाम एकदमै लागेको समय जमिन तातेर ‘लोकल क्लाउड’ जम्मा हुन्छ, र स्थानीय वायु विकास भई त्यो राति बढी सक्रिय भएर पानी पर्ने गरेको मौसमविद् मीनकुमार अर्याल बताउँछन् ।  

KFC Island Ad
NIC Asia

“यस्तो अवस्थामा मनसुनी वायु र जमिन तातेर बनेको जलवाष्पबाट बनेको स्थानीय वायु दुईतिरबाट ठोक्किएर दिउँसो पनि पानी पर्ने सम्भावना हुन्छ,” उनले भने, “तर सधैँ अचानक स्थानीय वायु विकास नहुने भएकाले तराईमा दिउँसो तुलनात्मक रूपमा राति र साँझको तुलनामा कम वर्षा हुन्छ ।”  

पहाडी भू–भागमा भने बादल माथि जाने क्रममा पहाडमा ठोक्किएर वर्षा हुन्छ । बादल माथि जाँदा उचाइ धेरै भएकाले चिसिएर वर्षा बढी हुन्छ ।

Royal Enfield Island Ad

मौसमविद् गोविन्द झा समग्रमा मनसुन सिजनमा दिउँसोभन्दा राति धेरै पानी पर्ने र तराईमा झन् धेरै राति वर्षा हुने प्रष्ट पार्छन् । “दिउँसो सूर्यको हिटले जमिन तात्छ । यसले प्रेसर डिफरेन्स हुन्छ । मनसुनी वायु सक्रिय भएका बेला यसले पनि वर्षा गराउन ठूलो भूमिका खेल्छ,” उनी भन्छन्, “मनसुन सक्रिय नभए पनि मनसुनी रेखा नेपालबाट नजिकै छ । बंगालबाट आउने र अन्यबाट पनि जलवाष्पयुक्त वायुलाई सपोर्ट हुन्छ, त्यसैले दिउँसोभन्दा राति धेरै वर्षा हुन्छ ।” 

मनसुन सिजनको विगतको तथ्यांकले यसलाई पुष्टि गर्ने उनको भनाइ छ । 

दिउँसो जमिन तातेर बन्ने बाफ वायुमण्डलमा गएर बादल बन्ने र मनसुनी वायुका कारण मनसुनमा राति बढी वर्षा हुने गरेको मौसमविद् झा बताउँछन् । 

“हुन त मनसुन सिजनमा दिउँसोभन्दा राति धेरै वर्षा हुने हो । तर बंगालको खाडीको जलवाष्पयुक्त वायु र सूर्यको तातोका कारण चुरे पर्वतको रेन्ज र त्यसभन्दा तलको क्षेत्रमा अझ धेरै रातिको समयमा वर्षा हुन्छ,” उनी भन्छन् । 

दिनभर सूर्यको तातोले जमिनमा रहेको पानी वाफ बनेर वायुमण्डलमा जाने र त्यो राति पानी बनेर बर्सिने मौसमविद् सुदर्शन हुमागाईं बताउँछन् । “दिउँसो जमिन तातेर निस्किने बाफ वायुमण्डलमा जान्छ । राति तापक्रम घट्नेक्रममा त्यो बादल चिसिएर राति पानी पर्ने हो,” मौसमविद् हुमागाईं भन्छन् । 

उनका अनुसार बिहानको तुलनामा दिउँसोदेखि नै बढी पानी पर्ने र राति झन् धेरै वर्षा हुन्छ । “जति तापक्रम चिसिँदै जान्छ, त्यति नै बादल चिसिएर वर्षा हुँदै जान्छ,” उनले भने । 

बिहान र दिउँसोभन्दा साँझ र राति झन् धेरै वर्षा हुने भए पनि जल तथा मौसम विज्ञान विभागसँग यसको यकिन तथ्यांक भने छैन । केही समय अगाडिसम्म म्यानुअल वर्षा मापन केन्द्र रहेकाले रियल टाइम तथ्यांक नआउने विभागको भनाइ छ । 

“सन् २०१९ बाट स्वचालित जलमापन केन्द्रबाट रियलटाइम डाटा आउने गरेको छ । यसले दिउँसोभन्दा साँझ र राति झन् धेरै पानी पर्ने देखाएको छ,” मौसमविद् हुमागाईं भन्छन्, “तर हामीले दिउँसोभन्दा राति कति प्रतिशत बढी वर्षा हुन्छ भन्ने तथ्यांक भने राख्ने गरेका छैनौँ ।” 

NIBLNIBL
प्रकाशित मिति: बुधबार, साउन २३, २०८१  १४:१७
Sipradi LandingSipradi Landing
worldlinkworldlink
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
NTCNTC
Ncell Side Bar LatestNcell Side Bar Latest
Nepatop (PlastNepal)Nepatop (PlastNepal)
national life insurance newnational life insurance new
Bhatbhateni IslandBhatbhateni Island
Shivam Cement DetailShivam Cement Detail
सम्पादकीय
कोप-२९ ले दिएको अवसर खेर नफाल 
कोप-२९ ले दिएको अवसर खेर नफाल 
SubisuSubisu
Hamro patroHamro patro