काठमाडौं । अमेरिका र वेस्ट इन्डिजमा जारी आईसीसी ट्वान्टी–२० विश्वकपमा आज दुई चिर–प्रतिद्वन्दी भारत र पाकिस्तान भिड्दै छन् ।

प्रतियोगिताको समूह ‘ए’ मा रहेका दुवै टिमको यो दोस्रो खेल हो । यसअघि पहिलो खेलमा सह–आयोजक अमेरिकाविरुद्ध सुपर ओभरमा अप्रत्याशित हार बेहोरेको पाकिस्तान आज पहिलो जितको खोजीमा छ । पहिलो खेलमा आयरल्यान्डविरुद्ध आठ विकेटको सहज जित निकालेको भारत भने लगातार दोस्रो जितको लक्ष्यमा छ ।

न्युयोर्कस्थित नासाउ काउन्टी अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट रंगशालामा हुने यो खेल नेपाली समयअनुसार राति ८ः१५ बजेदेखि सुरु हुनेछ । खेलमा भारतका रोहित शर्मा र पाकिस्तानका बाबर आजमको कप्तानीमा मैदान उत्रिनेछन् ।

समूह ‘ए’मा रहेको भारत दुई अंकसहित तालिकाको दोस्रो र अंकविहीन पाकिस्तान तालिकाको चौथो स्थानमा छ । पहिलो खेलमा हार बेहोरेका कारण प्रतियोगिताको सुपर–८ पुग्ने सम्भावना बलियो बनाउन पाकिस्तान आज जितको दबाबमा छ ।

किन विशेष हुन्छ ?
दुई देशबीचको राजनीतिक टकराव र तिक्ततापूर्ण अवस्थाका कारण यो खेल सधैँ विश्वको नजरमा रहँदै आएको छ । विश्व क्रिकेटमा भारत–पाकिस्तानबीचको खेल सबैभन्दा तीब्र र उच्चस्तरीय प्रतिस्पर्धात्मक मानिन्छ । पछिल्लो समय यी दुई देशबीचको खेल विश्व क्रिकेटकै सबैभन्दा प्रतिक्षित खेल मानिन्छ ।

१९४७ मा भारत विभाजन भएपछि लगातार कश्मीरलाई लिएर भारत–पाकिस्तानबीच द्वन्द्व र असहमति कायमै छ । उक्त गतिविधिका कारण भारत–पाकिस्तानबीच क्रिकेटमा पनि प्रतिद्वन्द्वी भावना बढी पाइन्छ ।

क्रिकेटमा भारत र पाकिस्तानबीच पहिलो प्रतिस्पर्धा १९५१–५२ मा टेस्ट खेलका रूपमा सुरु भएको थियो । उक्त समय पाकिस्तानी टिमले भारत टूर गरेको थियो । भारतीय टिम पहिलो पटक १९५४–५५ मा पाकिस्तान भ्रमणमा निस्किएको थियो । त्यसपछि १९६५ र १९७७ मा दुवै देशबीच भएको युद्धका कारण क्रिकेटको सम्बन्ध समेत बिग्रिएको थियो ।

त्यसैले १९६२ देखि १९७७ सम्म यी दुई देशबीच कुनै सिरिज हुन सकेन । १९९९ मा भएको कारगिल युद्ध र २००८ मा मुम्बईमा भएको आतंककारी हमलाले गर्दा पनि भारत–पाकिस्तानबीचको क्रिकेट प्रभावित भएको थियो । मुम्बई हमलापछि भारतले हालसम्म इन्डियन प्रिमियर लिग (आईपीएल) मा पाकिस्तानी क्रिकेटरलाई वर्जित गरेको छ ।

सन् २००८ मा सुरु भएको आईपीएलको पहिलो संस्करणपछि हालसम्म कुनै पनि पाकिस्तानी क्रिकेटरले भारतको यो चर्चित फ्रेन्चाइज लिग खेलेका छैनन् ।

‘हेड टू हेड’
यी दुई टिम हालसम्म ट्वान्टी–२० अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटमा १२ पटक आमने–सामने भएका छन् । जसमा भारत नतिजामा अघि छ । भारतले हालसम्म पाकिस्तानविरुद्ध हालसम्म आठ खेलमा जित निकालेको छ । पाकिस्तानले तीन खेलमा मात्र जित निकालेको छ । यी दुई टिमबीचको एक खेल भने ‘टाइ’ भएको थियो । उक्त खेलमा पनि भारतले ‘बल आउट’ पाकिस्तानलाई हराएको थियो ।

ट्वान्टी–२० विश्वकपमा भने यी दुई टिम हालसम्म सातपटक एक–अर्काविरुद्ध प्रतिस्पर्धामा उत्रिएका छन् । यसमा पनि भारत अघि छ । भारतले पाँच खेलमा जित निकाल्दा पाकिस्तानले एक खेलमा मात्र जित निकालेको छ । यस्तै, एक खेल भने ‘टाइ’ भएको थियो ।

पछिल्लो पटक सन् २०२२ मा यी दुई टिम प्रतिस्पर्धामा उत्रिएका थिए । अस्ट्रेलियाको मेलबर्नमा भएको ट्वान्टी–२० विश्वकपकै उक्त खेलमा भारतले आफ्नो चिर–प्रतिद्वन्दीविरुद्ध चार विकेटको जित निकालेको थियो ।

ट्वान्टी–२० विश्वकपमा पाकिस्तानले सन् २०२१ को संस्करणमा पहिलो जित निकालेको थियो । उक्त संस्करणमा पाकिस्तानले भारतविरुद्ध १० विकेटको जित निकालेको थियो । भारत–पाकिस्तान ट्वान्टी–२० क्रिकेट तथ्यांकमा यो नै विकेटको आधारमा निस्किएको सबैभन्दा ठूलो जितसमेत हो ।