काठमाडौं । भूकम्पमा परी जाजरकोट र रुकुम पश्चिममा १५७ जनाको मृत्यु भएको छ । शुक्रबार राति ११ बजेर ४७ मिनेटमा जाजरकोटको रामीडाँडा केन्द्रविन्दु भएको ६.४ म्याग्निच्युडको भूम्कम्पले ०७२ सालमा गएको विनाशकारी गोरखा भूकम्पपछि सबैभन्दा बढी मानवीय क्षति भएको छ ।
उद्धारमा खटिएका प्रहरीका अनुसार राति निद्रामा रहेका बेला भूकम्प आउँदा धेरै मानिसको ज्यान गएको हो । जाजरकोटका तीन पालिकामा सबैभन्दा बढी क्षति भएको प्रहरीले जनाएको छ ।
जागरकोटका नलगाड नगरपालिका, भेरी नगरपालिका र बारेकोट गाउँपालिका धेरै प्रभावित भएको छ । रुकुम पश्चिमका आठबिसकोट नगरपालिका र सानोभेरी गाउँपालिका बढी प्रभावित भएको प्रहरीले जनाएको छ ।
रुकुम पश्चिममा भूकम्पमा परी ५२ जनाको मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी प्रमुख एवं डीएसपी नमराज भट्टराईले जानकारी दिए ।
रुकुम पश्चिमका १५० जना घाइते छन् । घाइतेमध्ये केहीको अवस्था गम्भीर रहेको उनको भनाइ छ ।
घाइतेमध्ये सातजनालाई थप उपचारका निम्ति काठमाडौं ल्याइएको छ । जिल्ला अस्पतालमा १४ जना उपचाररत छन् । केही घाइतेलाई सुर्खेत र नेपालगन्ज ल्याइएको उनले बताए ।
डीएसपी भट्टराईका अनुसार रुकुम पश्चिममा उद्धारकार्य सकिएको छ । राहत वितरणको काम गरिँदै छ । पीडितलाई जिल्ला विपद् समन्वय समितिमार्फत राहत वितरण गरिने उनले जानकारी दिए ।
डीएसपी भट्टराईले बाह्रखरीसित भने, “लगभग अब उद्धारको काम सकिएको छ । भग्नावशेषहरूबाट मृतक निकाल्न कुनै पनि बाँकी छैन । कोही हराएको जानकारी पनि अहिलेसम्म छैन । अब राहत वितरणको काम मात्रै बाँकी हो ।”
यसरी खटिएका थिए उद्धारमा
रातिको समय भएकाले सबै सुतेका थिए । प्रहरी पनि रातिको डियुटी गर्नेबाहेक अधिकांश निद्रामै थिए । भूकम्प आएपछि सबै उठे ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय रुकुम पश्चिमका प्रहरी भने भूकम्पका कारण कतै क्षति भयो कि भन्ने चिन्तामा थिए । त्यही बेला डीएसपी भट्टराईको मोबाइलमा फोन आयो । फोन गर्नेले भने, ‘सानोभेरी गाउँपालिकामा एकै परिवारका चारजना पुरिए ।’
त्यसपछि डीएसपी भट्टराईले अरू ठाउँमा पनि क्षति भएको हुन सक्ने आशंका गरे । उनले राति नै जिल्लाका २९ प्रहरी युनिटका प्रमुखहरूलाई निर्देशन दिए, ‘कार्यालयमा दुईजना मात्रै राखेर सबै उद्धारका लागि बाहिर खटिनू । कहाँ–कहाँ के–के भएको सबै रिपोर्टिङ गर्नू ।’
प्रहरी कर्मचारी लगत्तै उद्धारमा खटिए । भूकम्पका कारण विभिन्न ठाउँमा सुक्खा पहिरो खस्दा बाटो अवरुद्ध भएको थियो । राति नै स्काभेटर प्रयोग गरेर बाटो पन्छाउँदै उद्धारमा खटिएको डीएसपी भट्टाराईको भनाइ छ ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय रुकुम पश्चिमबाट सानोभेरी प्रभावितस्थल पुग्न प्रहरीलाई तीन घण्टा लागेको थियो ।
“दिउँसोको समय एक घण्टामा पुगिन्थ्यो, मेरो टोली बाटो अवरोधका कारण तीन घण्टापछि मात्रै पुग्यो । तर, सुरुमा ढलेका घरहरू पन्छाउँदै घाइते मानिसलाई उद्धार गर्यौँ । एक त रातिको समय, त्यसमाथि पहिरोका कारण बाटो अवरोध हुँदा समस्या आयो,” भट्टराई भन्छन् ।
प्रहरीले रातदिन र खानापानी नभनी उद्धारमा खटिएको उनको भनाइ छ ।
भूकम्पबाट रुकुम पश्चिममा आठबिसकोट नगरपालिकाका ११, १२, १३ र १४ तथा सानोभेरी गाउँपालिकाका १, २ र ३ नम्बर वडा बढी प्रभावित भएको प्रहरीले जनाएको छ ।