काठमाडौं । जल तथा मौसम विज्ञान विभागले शुक्रबार जारी गरेको नियमित बुलेटिनअनुसार देशका विभिन्न ठाउँमा मेघगर्जन र चट्याङसहित वर्षाको सम्भावना रहेको छ ।
आज दिउँसो कोसी, वाग्मती, गण्डकी र लुम्बिनी प्रदेशका केही स्थान तथा बाँकी प्रदेशका थोरै स्थानमा मेघगर्जन र चट्याङसहित वर्षाको सम्भावना रहेको छ । मधेस प्रदेश तथा कोसी प्रदेशको तराई भू–भागका थोरै स्थानमा हावाहुरीको सम्भावना छ ।
विभागको बुलेटिनमा राति देशभर आंशिकदेखि सामान्य बदली रहने उल्लेख छ । कोसी, मधेस, वाग्मती र गण्डकी प्रदेशका थोरै स्थानमा तथा बाँकी प्रदेशका एकदुई स्थानमा मेघगर्जन र चट्याङसहित हल्कादेखि मध्यम वर्षाको सम्भावना रहेको छ ।
मधेस, कोसी, वाग्मती र गण्डकी प्रदेशका तराई भू–भागका थोरै स्थानमा हावाहुरीको सम्भावना रहेको बुलेटिनमा उल्लेख छ ।
मनसुनमा पनि प्रि–मनसुन अर्थात् चैत/वैशाखमा जस्तो बिजुली चम्किने र चट्याङ पर्ने हुन्छ ?
मनसुनमा बिजुली चम्किनु र चट्याङ पर्नुलाई सामान्य रूपमा लिनु पर्ने मौसमविद्ले बताएका छन् ।
मनसुनको न्यूनचापीय रेखा तल (दक्षिणतिर) सरदर स्थानमा भन्दा पनि तल रहेका कारण केही दिनयता बिजुली चम्किने र चट्याङ परिरहेको मौसमविद् बिनु महर्जन बताउँछिन् ।
“जमिन तातिएर बनेको बादलले बिजुली चम्किने, पानी पार्ने र चट्याङ पर्ने हुन्छ,” उनी भन्छन्, “तर, यो निरन्तर नरहेकाले केही–केही ठाउँमा मात्रै मेघगर्जनसहित चट्याङ पर्ने भइरहेको छ ।”
चैत/वैशाखमा मात्रै बिजुली चम्किने र चट्याङ पर्छ भन्नु गलत भएको उनको भनाइ छ ।
जमिन तातिएर बनेको बादलका कारण बिजुली चम्किने, वर्षा हुने र चट्याङ पर्नेक्रम प्रि–मनसुनमा बढी हुने उनको भनाइ छ ।
“मनसुनमा भने बंगालको खाडीबाट जलवास्प आइरहेको हुन्छ । र, यहाँ जमिन पनि तातेपछि यस्तो खालको प्रणाली बन्छ,” मौसमविद् महर्जन भन्छिन्, “तर, यो असमान्य होइन । हरेक वर्षको मनसुनमा हुन्छ ।”
हरेक दिन उत्तिकै तहमा विकास हुने प्रणाली नभएका कारण झरी परेजस्तो देशैभर समान रूपमा एकै पटक बिजुली चम्किने र चट्याङ भने नपर्ने उनी स्पष्ट पार्छिन् ।