काठमाडौं । स्वतन्त्र उर्जा उत्पादकहरूको संस्था नेपाल (इप्पान)ले प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’को भारत भ्रमणले ऊर्जा क्षेत्रमा ठूलो उपलब्धि भएको बताएको छ ।
सोमबार काठमाडौंमा पत्रकार सम्मेलन गरेर दुई देशका प्रधानमन्त्रीले नेपालको ऊर्जा भारतीय बजारमा बेच्ने प्रतिबद्धता जनाएको भन्दै यसले विद्युत् उत्पादकहरूलाई सकारात्मक सन्देश दिएको जानकारी दिएको हो ।
अब भारतसँग व्यापार गर्ने विद्युत् उत्पादन बढाउन रोकिएर रहेका १० हजार ५०० मेगावाटका विद्युत्को खरिद–बिक्री (पीपीए) खुलाउनुपर्ने इप्पानको माग छ ।
यसका लागि प्रधानमन्त्रीले नै मन्त्रालय र नेपाल विद्युत् प्राधिकरणलाई निर्देशन दिएर पीपीए खुला गर्नुपर्ने इप्पानका उपाध्यक्ष गणेश कार्कीले बताए ।
“विगत केही वर्षदेखि रोकिएर रहेका करिब १० हजार ५०० मेगावाट क्षमताभन्दा बढीका आयोजनाहरूको विद्युत् खरिद विक्री तत्काल खुलाउनको लागि प्रधानमन्त्रीमार्फत् उर्जा मन्त्रालय र नेपाल विद्युत् प्राधिकरणलाई विशेष निर्देशन दिनुपर्छ,” उनले भने ।
नेपाल–भारत विद्युत् व्यापारका लागि बुटवल–गोरखपुर ४०० के.भी. प्रसारण लाइनको शिलान्यास दुई देशका प्रधानमन्त्रीले गरेका थिए ।
फुकोट कर्णाली ४८० मेगावाट जलविद्युत् परियोजना विकाससम्बन्धी समझदारी भएको छ भने तल्लो अरुण ६६९ मेगावाटको जलविद्युत् परियोजना विकास सम्झौता भएको छ ।
त्यस्तै, नेपालभित्र विद्युत् प्रसारण लाइन निर्माणका लागि एक्जिम बैक इण्डीयाबाट सहुलियतपूर्ण कर्जा प्राप्त गर्नेसम्बन्धी सम्झौताले नेपाली ऊर्जा उत्पादकहरूलाई हर्षित बनाएको व्यवसायीको भनाइ छ ।
कर्जाको उपयोग, नेपालमा निर्माणाधीन जलविद्युत् सडक जस्ता ठूलापूर्वाधार आयोजनामा आवश्यक विस्फोटक पदार्थको सहज र सरल आपूर्ति पञ्चेश्वर बहुउदेश्यीय परियोजनाको विस्तृत परियोजना प्रतिवदन (डीपीआर) लाई तीन महिनाभित्र अन्तिम रूप दिने सम्झौता भएको छ ।
वित्तीय प्रवन्धसहित दुवै सरकारले डीपीआर स्वीकृत गरेपछि एक वर्ष भित्रमा कार्यान्वयनमा जाने जस्ता उर्जा क्षेत्रमा भएका महत्वपुर्ण सम्झौताहरू भएकाले पनि व्यवसायीलाई आशा दिलाएको बताए ।
साथै भारतका प्रधानमन्त्रीले नेपालबाट १० वर्षमा १० हजार मेगावाट बिजुली खरिद गर्ने लक्ष्य रहेको बताएकाले पनि त्यो अनुसारको पूर्वाधार तयार गर्न सरकारले व्यवसायीलाई सहयोग गर्नुपर्ने बताइएको छ ।
उक्त उर्जा व्यापार सम्झौता दुवै देशका सचिवस्तरमा सम्पन्न भएको छ । प्रधानमन्त्रीको भारत भ्रमणपछि उर्जा क्षेत्रमा सकारात्मक सञ्चार भएर लगानीको वातावरण बनेको महसुस भएको पनि बताइएको छ ।