काठमाडौं । एक वर्षको अवधिमा देशभर २१ सय ८७ जना बालबालिका हराएको तथ्यांक छ । तीमध्ये ४ सय ८० बालबालिकामात्र भेटिए । बाँकी १ हजार ७०७ जना बालबालिका अझै बेपत्ता छन् ।
बालबालिका खोजतलास समन्वय केन्द्रका अनुसार यो तथ्यांक चालु आर्थिक वर्षको जेठ मसान्तसम्मको हो । गत वर्ष यही अवधिमा १ हजार २८४ जना बालबालिका हराएका थिए ।
बालबालिका खोजतलास समन्वय केन्द्रका प्रमुख विश्व खड्का भन्छन्, “बालबालिका हराउने क्रम बढ्दो छ, हराउनेमा बालकको भन्दा बालिकाको संख्या बढी छ ।” उनका अनुसार १० महिनाको अवधिमा बालक ८ सय ३७ जना हराए भने बालिका १ हजार ३ सय ५० जना हराएका छन् ।
केन्द्रको तथ्यांकअनुसार यो ११ महिनाको अवधिमा सबैभन्दा बढी मध्यमाञ्चल विकास क्षेत्रबाट ५ सय ५९ जना हराएका छन् । त्यस्तै, पूर्वाञ्चलबाट ४ सय ६७, पश्चिमाञ्चलबाट २ सय ४९, मध्यपश्चिमाञ्चलबाट ४ सय ६१ र सुदूर पश्चिमाञ्चलबाट २ सय ४ जना बालबालिका हराएका छन् ।
केन्द्रको तथ्यांकअनुसार आर्थिक वर्ष २०६९-०७० यता ५ वर्षको अवधिमा हराएका ६ हजार ५ सय ४७ जना बालबालिकामध्ये २ हजार ४ सय १६ जना फेला परे ।
४ हजार १ सय ३१ जना बालबालिका अझै बेपत्ता छन् ।
उपत्यकाबाट हराएकामध्ये ७२ प्रतिशत बालबालिका फेला परेका छन् । तर, देशभरको आंकडा हेर्दा २२ प्रतिशत मात्र बालबालिका फेला परेका छन् । यसरी हराएकामध्ये १० वर्षमाथिका बालबालिकाको संख्या बढी रहेको केन्द्रका प्रमुख खड्काको भनाइ छ । बालबालिकाहरु बेचबिखनमा पर्नुका साथै आर्थिक, सामाजिक एवं पारिवारिक समस्याका कारण घर छोड्ने र हराउने गरेको देखिएको छ ।
केन्द्रका प्रमुख खड्का भन्छन्, “कतिपय अवस्थामा दलालहरुले ललाई¬–फकाई गरेर घरेलु कामदारलगायत प्रयोजनका लागि बालबालिका बेचबिखन गर्ने गरेको समेत देखिएको छ । कतिपय हराएका बालबालिका होटल तथा घरेलु कामदारका रुपमा लगाउने गरिएको भेटिएको छ ।” बालिकालाई होटल तथा रेस्टुरेन्टमा यौन व्यवसायमा लगाउने गरिएको पनि केन्द्रको भनाइ छ ।
काठमाडौं उपत्यकामा मात्र बालबालिकाका लागि काम गर्ने भनेर ६ सयभन्दा बढी संघ–सस्था काम गरिरहेका छन् । तर, तिनले बालबालिकालाई कमाउने माध्यममात्र बनाएका छन् ।
कुन वर्ष कति बालबालिका हराए ?
आव हराएका भेटिएका बेपत्ता
२०६९-०७० १४५३ ८२३ ६३०
२०७०-०७१ ८३७ ४६३ ३७४
२०७१÷०७२ ७८६ ३०९ ४७७
२०७२-०७३ १२८४ ३ ४१ ९४३
२०७३-०७४ २१८७ ४८० १७०७ (जेठ मसान्तसम्म)