बेलायतमा ९० वर्षकी महिलालाई कोभिड—१९ विरुद्धको खोप दिएर मंगलवार पहिलो ‘विश्वसनीय’ खोपको अभियान सुरु भएको छ । त्यसो त यसभन्दा पहिले नै रुस र चीनले पनि खोप दिन सुरु गरेको समाचार आइसकेको थियो । परन्तु, अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्डअनुसारका प्रक्रिया र विधिहरू पूरा गरिएको पहिलो खोप भने बेलायतले प्रयोग गरेको फिजर—बायोएनटेकको खोप मानिएको छ । जेहोस्, अहिलेसम्म दुनियाँभरमा गरी १५ लाख ६० हजारभन्दा बढीको ज्यान लिने कोभिड—१९ को महामारीबाट जोगिने आशाको सञ्चार भएको छ । यद्यपि, नेपालमा खोप कहिले आउने र कसरी वितरण हुने भन्ने स्पष्ट जानकारी भने अझै पाइएको छैन । यसैले देशको विभिन्न क्षेत्रमा विशेष योगदान गरेका १० जना प्रबुद्ध नागरिकहरूले मंगलवार प्रेस विज्ञप्तिमार्फत सरकारसँग कोभिड—१९ को खोपको खरिद, आयात र वितरण पारदर्शी बनाउन माग गरेको हुनुपर्छ ।
नेपाली समाजका यी स्वनामधन्य प्रबुद्ध नागरिकहरूले खोपको विकासले आशा जगाएको सम्झाउँदै नेपालले आफैँ खोप बनाउने काम नगरेकाले यसको खरिद, आयात र वितरणको विषय महत्त्वपूर्ण भएको उल्लेख गरेका छन् । विज्ञप्तिमा कोभिड—१९ को संकट सुरु भएका बेलातिर स्वास्थ्य सामग्रीको खरिदमा अव्यवस्था र अनियमितता भएजस्तै अवस्था दोहोरिए संकट झन् लामो हुने भन्दै सावधान पनि गराइएको छ । यसैले खोपको ‘‘छनोट र आयातदेखि वितरणको प्राथमिकता निर्धारणसम्म गर्दा पारदर्शी विधि र प्रक्रिया अपनाउन तथा त्यसका लागि समयमै उचित गृहकार्य गर्न’’ सरकारलाई आग्रह गरेका छन् । प्रबुद्ध नागरिकहरूले भनेजस्तै सरकारले बेलैमा पारदर्र्शीरूपमा खोपको छनोट, खरिद र वितरणको प्रक्रिया सुरु गरेमा महामारी नियन्त्रणमा सहयोग त पुग्ने नै छ सरकार पनि विवादबाट जोगिनेछ ।
कोभिड—१९ को संक्रमण सुरु हुने बेलामा नेपालका मन्त्रीहरूले लामो समयसम्म महामारीको जोखिम नै स्वीकार गरेनन् । विपक्ष र जनस्वास्थ्यविद्हरूले गराएको सावधानीलाई ठाडै अस्वीकार गरे । पछि संक्रमणको जोखिम स्वीकार गरेपछि पनि सरकारी अधिकारीहरूले अकर्मण्यता देखाए । अनि त्यसपछि हतार हतारमा विधि र प्रक्रिया मिचेर सत्तारुढ दलका निकटका व्यक्तिलाई चिकित्सा सामग्री आपूर्तिको जिम्मा दिए । फलस्वरूप, सामग्रीको आपूर्ति समयमा हुनसकेन । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमूल्यभन्दा धेरै बढी तिरियो । विश्व स्वास्थ्य संगठन र अरू मुलुकहरूले पनि अस्वीकृत गरेको कम गुणस्तरका परीक्षण सामग्री भित्र्याउने काम भयो । अर्थात्, महामारीको बहानामा राज्यको ढुकुटी दोहन गर्ने मौका छोपियो । अर्कातिर, संक्रमण नियन्त्रणको प्रयास सफल हुन सकेन । खोपका हकमा पनि त्यस्तै अवस्था नदोहोरियोस् भनेर प्रबुद्ध नागरिकहरूले बेलैमा सावधान गराएका छन् । खोप किन्दा पनि अनियमितता गर्नुछैन भने बेलैमा प्रक्रिया सुरु गर्न र त्यसलाई पारदर्शी बनाउन कोही पनि हिचकिचाउनु पर्ने देखिँदैन । सरकारले खोपका सम्बन्धमा सुझाव दिन समिति गठन गरिसकेका अब छनोट र खरिदको विधि र प्रक्रिया पारदर्शी गर्न ढिलाउनु हुँदैन ।