site stats
बाह्रखरी :: Baahrakhari
सम्पादकीय
Global Ime bankGlobal Ime bank
Nabil Bank Banner adNabil Bank Banner ad
SkywellSkywell
KFC Island Ad
NIC Asia
Royal Enfield Island Ad

महामारीका कारण संसारभर स्वास्थ्य सेवा प्रणालीको महत्त्व पुनः स्थापित भएको छ । जनमुखी स्वास्थ्य सेवा प्रणाली र त्यसको महत्त्व स्वीकार गर्ने शासकको अभावमा समाज कति निरीह हुँदो रहेछ भन्ने उदाहरण संसारभर प्रकट भएको छ । विश्वका कतिपय मुलुकले चिकित्साकर्मीहरूको योगदानको कदर गर्दै विशेष सम्मान, सुविधा तथा सहुलियत पनि उनीहरूलाई उपलब्ध गराएको छ । नेपालमा पनि कोभिड—१९ को संक्रमण नियन्त्रणका लागि अग्रपंक्तिमा मूलतः चिकित्साकर्मीहरू नै छन् । संसारभन्दा फरक के भने यति नै बेला नेपालमा चिकित्सकहरू प्रताडित गरिएका छन्, नर्सहरूको जागिर खोसिएको छ र अरू धेरै स्वास्थ्यकर्मीलाई विभिन्न प्रकारले सताइएको छ । नेपालका सरकारी अस्पतालमा डाक्टर र नर्सको हजारौं दरबन्दी खाली राखेर कार्यबोझ थप गरिएको छ भने निजी अस्पतालमा नर्सहरूको आर्थिक शोषण भएको समाचार विगित केही समयदेखि सार्वजनिक भइरहेका छन् । महामारी सुरु नहुँदैदेखि नर्सहरूले आफूमाथि भएको अन्यायविरुद्ध आवाज उठाउन थालेका हुन् । तर, उनीहरूको आवाजलाई सरकारले गम्भीरतापूर्वक सुनेन । सरकारी सेवाकै चिकित्साकर्मीहरूले सरकारले घोषणा गरेको भत्तालगायतका सुविधा पाउन सकेका छैनन् । 

अत्यन्त महत्त्वपूर्ण सेवा भए पनि देशमा नर्सहरूको संख्या पर्याप्त भएको अर्थात् मागभन्दा आपूर्ति बढी भएकाले निजी क्षेत्रका अस्पताल सञ्चालकहरूले उनीहरूको श्रम शोषण आँट गरेको हुनुपर्र्छ । सरकारी सेवामा पाँचौं तहका स्टाफ नर्सको मासिक तलब २८ हजारभन्दा बढी हुन्छ । तर, निजी क्षेत्रका अस्पतालमा कार्यरत स्टाफ नर्सहरूलाई मासिक बढीमा १५ हजार दिने गरिएको छ । सरकारले नर्सहरूको न्यूनतम पारिश्रमिक तोकेको छैन । यसैले स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले हालै गरेको कर्मचारीको पारिश्रमिक बैंकमा जम्मा गर्नुपर्ने निर्णयले पनि उनीहरूलाई खासै लाभ हुने देखिँदैन । यसैले नर्सहरूलगायत सबै स्वास्थ्यकर्मीप्रति उनीहरूको योगदानको सही मूल्यांकन हुनेगरी सेवा र सुविधा उपलब्ध गराउन सरकारले ध्यान दिनुपर्ने देखिन्छ । यसरी नै सरकारले उपेक्षा र निजी क्षेत्रले शोषण गरिरहने हो भने नर्सहरूले अर्कै पेसा अपनाउने वा देशै छाडेर जाने विकल्प सामूहिकरूपमै रोज्न सक्नेछन् ।  दक्ष र प्रतिबद्ध नर्सहरू देश छाडेर जानुको एउटा मूल कारण यहाँ उचित पैसा नपाइनुमात्र होइन । सेवाको कदर गर्ने संस्कारको अभावले धेरैलाई देशबाट भगाएको छ ।

महामारीका क्रममा देखिएको संकटले समेत पाठ सिकाउन सकेन भने त्यस्तो समाज र सरकार दुवैको पतन निश्चित छ । नर्सिङलगायत चिकित्साकर्मीको सरकारी दरबन्दी पूरा गरिएमा हजारौं नर्स र डाक्टरहरूले निजी क्षेत्रको शोषणबाट मुक्ति पाउनेछन् । त्यस्तै, कम्तीमा सरकारी सेवाका सहकर्मीसरह तिनको न्यूनतम पारिश्रमिक तोकिदिनुपर्छ । सरकारले आफ्नो स्वास्थ्य सेवा प्रणाली सहिरूपमा सञ्चालन गरेमा निजी क्षेत्रका अस्पतालहरूलाई तिनले दिने पैसाका लागि धेरै निगरानी गर्नै पर्दैन । सरकारी अस्पतालमा जाँदा बिरामी निराश हुन नपरे कोही पनि निजी अस्पतालमा जान बाध्य हुनेछैन । दुर्भाग्य, सरकारसँग धेरै अपेक्षा गर्ने ठाउँ छैन । स्वास्थ्य सेवामा नीति निर्माण गर्ने तहमा पुगेका अधिकांश चिकित्सकहरू निजी अस्पतालमा पनि संलग्न भएकाले युवा नर्स वा डाक्टरका हितको उपेक्षा गर्दारहेछन् । यस्तोमा हस्तक्षेप गर्नुपर्ने राजनीतिक र प्रशासनिक नेतृत्वको नमुना त कोभिड—१९ का लागि स्वास्थ्य सामग्री खरिदकै क्रममा देखिएको छ । प्रशासन वा सुरक्षा सेवामा अनावश्यक दरबन्दी थपे र अस्थायीरूपमा भर्ना पनि गर्ने तर स्वास्थ्य सेवाका हजारौं पद पूर्ति नगर्ने प्रवृत्तिले शासनको मनोवृत्ति उजागर हुन्छ । यसैले स्वास्थ्य सेवाका सबै रिक्त पद तत्काल पूर्ति गरेर र निजी क्षेत्रका अस्पतालले पनि सरकारीसरह तलबभत्ता दिनुपर्ने व्यवस्था मिलाएर देशको स्वास्थ्य प्रणाली ध्वस्त नहुँदै बचाउन सरकार संवेदनशील होओस् । 
 

NIBLNIBL
प्रकाशित मिति: बुधबार, असोज २८, २०७७  १५:२५
Sipradi LandingSipradi Landing
worldlinkworldlink
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
NTCNTC
Nepatop (PlastNepal)Nepatop (PlastNepal)
national life insurance newnational life insurance new
Ncell Side Bar LatestNcell Side Bar Latest
Bhatbhateni IslandBhatbhateni Island
Shivam Cement DetailShivam Cement Detail
सम्पादकीय
कोप-२९ ले दिएको अवसर खेर नफाल 
कोप-२९ ले दिएको अवसर खेर नफाल 
SubisuSubisu
Hamro patroHamro patro