काठमाडौं  । नेपालमा कोरोना भाइरसविरुद्धको खोपको 'क्लिनिकल ट्रायल' गर्न विभिन्‍न देशका कम्पनीहरुले नेपालमा परीक्षण गर्न चासो दिएका छन् । 

खोपको क्लिनिकल ट्रायलका लागि प्रायोजन कम्पनी खोजिरहेको स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद्‌का सदस्य सचिव डा. प्रदिप ज्ञवाली बताउँछन् । उनका अनुसार स्वास्थ्य मन्त्रालयमा खोप सल्लाहकार समितिले 'क्लिनिकल ट्रायल' कसरी गर्ने भन्‍ने विषयमा छलफल गरिरहेको छ, त्यसबाट आउने निर्णयको पर्खाइमा स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद रहेको छ ।

उनका अनुसार चीनमा विकास भएका कोरोनाविरुद्धको खोप बनाउने कम्पनीसँग छलफल केही दिनअघि भएको थियो । 'क्लिनिकल ट्रायल'का लागि पुरै सहयोग गर्ने भनेको छ । नेपालका लागि रुसी राजदूतले खोपको 'क्लिनिकल ट्रायल'का लागि सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन् । यस विषयमा परराष्ट्रय मन्त्रालयमार्फत पनि छलफल भइरहेको डा. ज्ञवालीले जानकारी दिए ।

अन्य देशमा कुनै खोप प्रभावकारी देखिए पनि त्यसको नेपालमा प्रयोग थालिहाल्नु अगाडि अध्ययन भने गर्नुपर्ने उनले बताए । उनले भने, “कोरोनाविरुद्धको खोप उत्पादन गर्ने कम्पनीहरुले 'क्लिनिकल ट्रायल' गर्न तयार छौं भनेर आएमा हामी अनुमति दिन तयार छौं ।”

उनका अनुसार खोपको 'क्लिनिक ट्रायल' गर्दा छिटो नेपाल पाउँछ-पाउँदैन, ट्रायल गर्दा शर्त राखिएको हुन्छ । त्यो शर्त पालना भएको हुनुपर्छ । 

उनले भने, “अन्य देशमा काम गरेको खोपले यहाँ काम नगर्न पनि सक्छ । खोपको 'क्लिनिकल ट्रायल' गर्दा त्यो थाहा हुन्छ । अर्को खोपको क्लिनिकल ट्रायल गर्दा खोप पास भएपछि समयमै खोप पाउने हुन्छ ।” 

क्लिनिकल ट्रायल कहिलेबाट हुन्छ ठ्याकै भन्‍न नसकिने उनले बताए ।  उनले भने,“सरकारले तेस्रो चरणमा पुगेका कोरोनाविरुद्धको खोपको 'क्लिनिकल ट्रायल' गर्न चाहन्छौं भनेर आह्वान गरेमा खोप विकास गरेको कम्पनी ल्याउन सकिन्छ ।”

कोभिड-१९ खोपका लागि अग्रिमरूपमा गाभीले गरेको प्रतिबद्धतामा सहभागी हुनका लागि नेपालले भदौ ४ गते आशयपत्र बुझाएको गाभी सचिवालय तथा कोभ्याक्स सुविधाले जनाएको थियो । यदि तेस्रो चरणको ट्रायल पास गरेका खोपहरु गाभीले २० प्रतिशत दिन्छ । तर ८० प्रतिशत पहिला नै 'क्लिनिक ट्रायल' गरेर बुक गर्न सकिन्छ ।

तेस्रो चरणमा पुगेका खोपमध्ये रुसको गामालेय, अक्सफोर्ड विश्वविद्यालय-एस्ट्राजेनेका  र चिनियाँ खोपहरुको क्लिनिकल ट्रायल गर्ने विषयमा छलफल भइरहेको छ ।