अभाव र अवरोधका बीच फुटबलर बन्ने सपना बोकेर संघर्ष गर्ने एक युवतीको कथा हो, ‘अञ्जिला’ । फुटबल खेल्ने उत्कट चाहना छ, तर विद्यालय तहको शिक्षा अध्ययनका लागि पनि पैसा छैन ।

आमा र बुवाको बेमेलले परिवार चलाउनै संकट छ । जीविका चलाउनमात्र होइन, ज्यान जोगाउनै कठिन भएपछि आमाले घर बदल्छिन् । कानुनी रूपमा नभए पनि श्रीमान्सँगको नाता तोड्छिन् । नयाँ घर बसाल्छिन् । छोरोछोरीको नाता पनि नयाँ बुवासँग जोडिन्छ ।

अञ्जिला लुकीलुकी फुटबल खेल्छिन् । तर, यो कुरा बुवालाई सह्य हुँदैन । फुटबल खेले नपढाउने बुवाको सर्तपछि अञ्जिलाले एकदिन साँझको अँध्यारोमा जर्सी र बुट आगोमा जलाइदिन्छिन् । साँझको अँध्यारोजस्तै उनको सपनामा पनि अन्धकार छाउँछ । उनी जबरजस्ती आफूभित्रको फुटबल मोहलाई थुन्ने कोसिस गर्छिन् ।

तर, फुटबलप्रति अञ्जिलाको मोहलाई उनकी आमाले नजिकबाट नियालिरहेकी हुन्छिन् । एकदिन आमाले अञ्जिलालाई उनको सपना साकार बनाउन काठमाडौं पठाउँछिन् । आफूसँग सल्लाह नगरी छोरीलाई फुटबल खेलाउन काठमाडौं पठाएपछि गाउँमा आमा श्रीमान्को तारो बन्छिन् । अर्कातिर सहरमा अञ्जिलाका दुःखका दिन सुरु हुन्छन् ।

आफन्तको घरमा काममा दलिनुपर्दाको एउटा पीडा, फुटबल खेल्ने उनको योजनामा भाँजो हाल्नेहरूको टोकसो सेकेन्डसेकेन्डमा सुन्नुपर्दाको अर्को दुःख । पाइलापाइलामा दुःख झेल्दै सिनेमाको कथा अगाडि बढ्छ । यही नै ‘अञ्जिला’को कथा हो ।

चलचित्रले सुरुमा हँसाउँछ । डार्क कमेडी गरिरहने दयाहाङको चरित्रले हँसाउँछ । यसले दर्शकलाई होल्ड गराउँछ । 

त्यसपछि क्यारेक्टर स्ट्याबलिस गर्न निर्देशक मिलन चाम्सले श्रीमान्श्रीमतीको सम्बन्ध देखाउँछन्, जसमा निकै लामो समय खर्चिन्छन् । अञ्जिला सानै र घटनाक्रम थाहा नपाउने उमेर भएकाले यसलाई छोट्ट्याएको भए सिनेमा थप चुस्त हुन्थ्यो । तर, चलचित्रले चाँडै गति समात्छ ।

फुटबलर बन्न कति संघर्ष गर्नुपर्छ, परिवार र समाजले खेलाडीलाई कसरी हेर्छ, घरबाटै कसरी अवरोध हुन्छ, यसका बाबजुद अञ्जिलाले गर्ने संघर्ष र प्राप्त गर्ने सफलताले ठाउँठाउँमा ‘इमोसनल’ बनाउँछ । मन भारीभारी बनाउँछ । गाउँबाट सहर आएर संघर्ष गरिरहेका आमनेपालीलाई गाउँले परिवेश र जीवनशैलीले विगत झकझक्याउँछ । आफ्नै जिन्दगी हेरेजस्तो लाग्दा भावुक बनाउँछ । यो लेखक र निर्देशकको सफलता हो ।

तर, एउटै कुरा र दृश्य पटकपटक फ्ल्यासब्याकका रूपमा देखाउँदा त्यसले चलचित्रको रफ्तारलाई रोक्छ ।सहजै बुझ्नसक्ने विषय र दृश्यमा पटकपटक फ्ल्यासब्याक देखाउनु सिनेमा ग्रहण गर्नसक्ने दर्शकको अवहेलना हो ।

चलचित्रमा दयाहाङ राई, विजय बराल, माओत्से गुुरुङ, सिर्जना सुब्बाको अभिनय उम्दा छ । मुख्य पात्र ‘अञ्जिला’को भूमिकामा फुटबलर अञ्जिला तुम्बापो सुब्बाआफैँले अभिनय गरेकी छन् । उनी व्यावसायिक कलाकार नभएकाले अभिनयमा केही ‘डल’ देखिन्छ । तर, ‘कन्सिसटेन्सी’ छ, जसले दर्शकलाई भड्काउँदैन । उनको अनुहार, बोली र व्यवहारमा देखिने अबोधपनले कन्भिन्स गराउँछ ।

निर्देशकले स्वयं अञ्जिलालाई अभिनयमा उतार्दाको फाइदा पर्दामा प्रस्ट देखिएको छ । अञ्जिलाले फुटबल मैदानमा अभ्यास र खेलमा जुन कुशलता देखाउँदा चलचित्र ‘कन्भिन्सिङ’ बनेको छ, व्यावसायिक कलाकार लिएर काम गरेको भए यो सम्भव थिएन । कमजोर खेल कला र अभ्यासका कारण चलचित्रनै फितलो हुने निश्चित थियो । अञ्जिलालाई नै अभिनय गराउने निर्देशकको यो चलाखीले काम गरेको छ ।

रात र साँझका केही दृश्य उत्कृष्ट छन् । कथा र मर्मअनुसारका दृश्य सिनेमेटोग्राफरले खिचेका छन् । तर, समग्रमा उत्कृष्ट सिनेमेटोग्राफी छैन । संघर्षको कथा भएकाले डार्क कलर दिन खोजेको देखिन्छ । यसमा निर्देशक केही हदसम्म सफल भएका छन् ।

चलचित्रमा मध्यम ब्याकग्राउन्ड स्कोर छ । कान बिझाउने स्कोर छैन । साउन्डमा धेरै काम गर्न सकिने ठाउँ छोडिएको छ ।

चलचित्रमा सांगीतिक पक्ष बलियो छ । कथा भन्न आएको गीत मर्मस्पर्शी छ । छोटो गीतले धेरै कथा भनेको छ । सांगीतिक पक्ष बलियो हुँदा त्यसको प्रभाव कति पर्छ, ‘अञ्जिला’ यसको उदाहरण हो ।

‘प्रोडक्सन भ्यालु’मा निर्देशकले खासै धेरै ध्यान दिएका छैनन् । प्रोडक्सन भ्यालुमा थप काम गर्न सकिने ठाउँ प्रशस्त छन्, जसमा निर्देशकले धेरै ठाउँमा आँखा चिम्लिएका छन् । क्राउडसहितका केही ‘म्याच’ थपिएका भए सिनेमा थप उत्कृष्ट हुने निश्चित थियो ।

केही घटनाक्रम र पेसा बिनाकारण निर्देशकले बीचमै छोड्दिन्छन् । दयाहाङ गाडी साहु हुन् । तर, उनी पछि विद्यालयमा बच्चाको पाँचसात सय परीक्षा शुल्क तिर्न सक्दैनन् । उनको गाडी के भयो ? निर्देशकले देखाउँदैनन् । सिर्जनाको भट्टीपसल थियो, दोस्रो विवाहपछि किन उनले बन्द गरिन् ? निर्देशकले प्रस्ट पार्दैनन् ।

अञ्जिलाको बाल्यकालदेखि राष्ट्रिय खेलाडी हुँदासम्मको यात्रा र संघर्ष निर्देशकले देखाएका छन् । तर, यही उमेरखण्डको उनको पढाइ के भयो, काठमाडौं छिरेपछि उनले पढिन् कि पढिनन् – निर्देशक यो पाटोमा धेरै प्रवेशगरेका छैनन् । जति देखाएका छन्, त्यो कन्भिन्सिङ छैन । यसमा थप ध्यान दिएको भए सिनेमा अझ प्रभावकारी हुनेथियो । किनभने, यो अञ्जिलाको बायोपिक हो । ९० प्रतिशत बायोपिक भएको निर्देशक स्वयंले बताइरहेका बेला जीवनको एउटा पाटो नै पूरै नजरदाज नगरे पनि आवश्यक स्थान नदिँदा केही अपूर्ण लाग्छ ।

यद्यपि, नेपालमा निर्मित बायोपिकमध्ये यो अहिलेसम्मकै निःसन्देह एक उत्कृष्ट हो । अञ्जिला र फुटबल खेलाडी र खेलप्रेमीका लागि यो डिजिटल दस्ताबेज हो । मिलनले यसअघि बनाएको सृष्टि केसीको बायोपिक ‘ब्लाइन्ड रक्स’भन्दा ‘अञ्जिला’ धेरै राम्रो छ ।

पत्थरको कापबाट उम्रिएर हुर्कन पिपलको बिरुवाले झैँ संघर्षपूर्ण जीवन जिएकी अञ्जिलाको जीवन भोगाइ आफैँमा प्रेरणादायी छ । घरपरिवार र अभिभावकले आफ्नो सन्तानको इच्छा नबुझ्दा सफलता प्राप्त गर्न कति संघर्ष गर्नुपर्छ भन्ने सन्देश बोकेको सिनेमा समग्रमा हेर्नलायक छ ।

० ० ०

निर्देशक : मिलन चाम्स 
कलाकार : अञ्जिला तुम्बापो सुब्बा, दयाहाङ राई, सिर्जना सुब्बा, माओत्से गुरुङ, विजय बराल आदि । 
निर्माता : प्रेमकुमार श्रेष्ठ 
लेखक : प्रदीप भारध्वज, यम थापा र गिरिराज घिमिरे । 
जानरा : बायोग्राफी÷ड्रामा 
भाषा : नेपाली 
रनटाइम : १४७ मिनेट