काठमाडौं । धितोपत्र बजारमा साना तथा मझौला संगठित संस्थाहरूको सेयर कारोबार हुने एसएमई प्लेटफर्म लागु भएको छ । आज (माघ ३) देखि ‘साना तथा मझौला संगठित संस्थाको धितोपत्र निष्कासन तथा कारोबार नियमावली, २०८१’ लागु भएसँगै साना कम्पनी धितोपत्र बजारमा प्रवेश गर्ने बाटो खुलेको हो ।

नेपाल धितोपत्र बोर्डले नियमावलीको आवश्यक कार्यन्वयनका लागि नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (नेप्से) र सीडीएस एन्ड क्लियरिङ लिमिटेड (सीडीएससी)लाई पत्राचार गरेको छ ।

चुक्तापुँजी २५ करोड रुपैयाँ भएका कम्पनीलाई साना तथा मझौला संगठित संस्था भनेर नियमावलीमा परिभाषित गरएको छ । यस्ता कम्पनीले आफ्नो चुक्तापुँजीको ३० प्रतिशतदेखि ४९ प्रतिशतसम्म प्राथमिक सेयर (आईपीओ) निष्कासन गर्नुपर्ने व्यवस्था छ ।

पब्लिक कम्पनीको रूपमा स्थापना भएको एक आर्थिक वर्षपछि साना तथा मझौता संगठित संस्थाले आईपीओ निष्कासनको आवेदन बोर्डमा दिन पाउनेछन् ।

यस्ता कम्पनीको आईपीओ खरिद गर्नेहरूले न्यूनतम ५०० कित्ताका लागि आवेदन दिनपर्नेछ । कम्पनीले प्रतिकित्ता ५० रुपैयाँ अंकित मूल्य तोक्नुपर्नेछ । तर, विशेष ऐनमा शतप्रतिशत रकम माग गर्न सकिने व्यवस्था भएका कम्पनीले भने सतप्रतिशतमा नै आईपीओ निष्कासन गर्न पाउनेछन् ।

यस्ता कम्पनीले प्रिमियममा पनि आईपीओ निष्कासन गर्न सक्नेछन् । तर, लगातार पछिल्लो तीन वर्षसम्म खुद मुनाफामा सञ्चालनमा हुनुपर्नेछ । त्यस्तै, प्रतिसेयर चुक्ता पुँजीभन्दा प्रतिसेयर नेटवर्थ बढी र संस्थाले कम्तीमा औसत वा सोभन्दा माथिल्लो क्रेडिट रेटिङ ग्रेड प्राप्त गरेको अवस्थामा प्रिमियममा आईपीओ निष्कासन गर्न पाउनेछन् । प्रिमियमा धितोपत्र निष्कासन गर्दा संगठित संस्थाको पछिल्लो लेखापरीक्षण भएको वित्तीय विवरणअनुसारको प्रतिसेयर नेटवर्थको दुई गुणासम्म निष्कासन मूल्य तोक्न सक्नेछन् ।

साना तथा मझौला संगठित संस्थाको आईपीओ निष्कासन गर्नुपूर्व पाँच प्रतिशत सोको निष्कासन तथा बिक्री प्रबन्धकको कार्य गर्ने मर्चेन्ट बैंकर र १५ प्रतिशत योग्य संस्थागत लगानीकर्ताले खरिद गरेको हुनुपर्नेछ । यसरी प्राप्त गरेको आईपीओ योग्य संस्थागत लगानीकर्ता र मर्चेन्ट बैंकरले तीन वर्षसम्म सर्वसाधारणमा बिक्री गर्न पाउने छैनन् ।