पोखरा उद्योग वाणिज्य संघको ३५ औँ महाधिवेशन भदौ २८ र २९ गते हुँदैछ । शुक्रबार उमेदवारका आकांक्षीलाई मनोनयनपत्र वितरण गर्ने निर्वाचन कार्यतालिका छ । यसपटक पनि अध्यक्षका आकांक्षीमा दुइजनाबीच प्रतिष्पर्धा हुने देखिएको छ ।
हालसम्म संघको अध्यक्षको लागि अर्जुन पोखरेल र गोकर्ण कार्कीले आकांक्षा राखेका छन् । यी मध्ये पोखरेल प्यानल नै बनाएर अगाडि बढेका छन् भने गोकर्ण कार्कीले समूह नबनाएता पनि अध्यक्षमा प्रतिष्पर्धा गर्ने बताएका छन् ।
पोखरेल अघिल्लो पटक पनि अध्यक्षमा प्रतिष्पर्धा गरेका थिए । अघिल्लो निर्वाचनमा पराजित भएतापनि पोखरा उद्योग वाणिज्य संघ (पोउवासंघ) मा विभिन्न पदमा रहेर काम गरेका उनी यसपटक पनि अध्यक्षमा प्रतिष्पर्धा गर्दैछन् ।
कार्की भने अहिले पनि वरिष्ठ उपाध्यक्ष छन् । तर, पोउवासंघको चुनावी रौनक, समुह गठन लगायतमा कार्की एक्लै परेका छन् । पूर्वाध्यक्षहरु धेरैको साथ पोखरेललाई छ । राजनीतिक रुपमा पनि कांग्रेस र एमालेको साथ पोखरेललाई नै देखिएको छ । भदौ २९ गते हुने मतदानले नै पोउवासंघको नेतृत्व चयन गर्नेछ । निर्वाचनको मिति नजिकिँदै जाँदा मतदाता भेटघाटमा व्यस्त रहेका पोखरेलसँग बाह्रखरीले गरेको कुराकानी–
–तपाईंको उमेदवारी किन ?
लामो समय पोखरा उद्योग वाणिज्य संघमा विभिन्न पदमा रहेर काम गरेको छु । आफूले लिएको त्यो अनुभवलाई कार्यान्वयन गर्नको लागि पनि नेतृत्वमा पुग्नुपर्ने अवस्था छ । एक हिसाबले मैले गरेको दुःख पनि नेतृत्वमा नपुगी नदेखिने, अघिल्लो निर्वाचनमा म पराजित भएता पनि म सँगै लडेका साथीहरुको सद्भाव थियो, त्यतिबेला चुनाव लड्ने बाध्यता थियो ।
२ वर्षसम्म पनि आफूले संघलाई नियालिरहेको र अवस्था आएको खण्डमा नेतृत्व लिन सक्छु भन्ने आत्मविश्वासको कारणले पनि मैले उमेदवारी दिएको हुँ । म नेतृत्वमा रहेँ भने निजी क्षेत्रलाई एड्भोकेसी गर्न सक्छु भन्ने विश्वास छ ।
संस्थाका पूर्वअध्यक्षहरुको आशीर्वाद, व्यवसायी साथीहरुको सहयोगमा म अगाडि बढेको छु ।
–पोखरा उद्योग वाणिज्य संघको निर्वाचन भन्नासाथ पोखरामा छुट्टै रौनक हुन्छ, माहोल नै अर्कै हुन्छ । तर, अहिलेको अधिवेशनमा त्यति माहोल देखिँदैन । उद्योगी व्यवासायीको यो निर्वाचनमा रौनकता नदेखिनुमा व्यवसायीहरु पलायन भइसकेको अवस्था त हैन ?
त्यस्तो होइन । निजी क्षेत्रको संघसंस्था अप्ठ्यारो अवस्थामा नै चाहिने हो । पोउवासंघ अलिक पुरानो संस्था हो । यसले यहाँको विकास निर्माणमा पनि महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको हुनाले छाता संगठनको रुपमा लिइएको थियो ।
तर, अहिले के भयो भने एउटाभन्दा अर्को टिम बन्न सक्ने अवस्था रहेन । अघिल्ला निर्वाचनमा देखिएको प्यानल अहिले देखिएको छैन । मेरो नेतृत्वमा मात्र टिम बनिरहेको छ । ९० प्रतिशत पुराना साथीहरुलाई लिएर अगाडि बढेको छु ।
हिजोका दिनमा एउटा पार्टी निकटमात्र भयो भन्ने थियो । अहिले हामीले जातीयता, भूगोल, राजनीति सबैलाई मिलाएका छौँ । यसले गर्दा यो व्यवसायीको साझा टिम हो भन्ने व्यवसायीहरुको आग्रह छ । अर्कातर्फ बजारमा हामीमात्र जाँदा पनि त्यस्तो देखिएको हो ।
–सरकारी तथ्यांक हेर्दा नै ४० प्रतिशत जति व्यावसायिक सटरहरु खाली भएको देखिन्छ । के यो तपाईंहरुको लागि सबैभन्दा ठुलो समस्या होइन ?
एकदम हो । हाम्रो निजीक्षेत्रको चुनौती भनेको नै यही हो । यस्तो हुनुको मुख्य कारण राजनीतिक अस्थिरता नै हो । अहिले पनि हामी त्यही समस्याबाट गुज्रिरहेका छौँ । यसबाहेक अन्तर्राष्ट्रिय घटनाक्रम, नेपालमा हुने विभिन्न दुर्घटना र जनतामा देखिएको नैराश्यता नै हो ।
हाम्रो महासंघ पनि छ । तर, ठुला व्यवसायी बोल्न चाहँदैनन् । जिल्लाका संगठनले चाहिँ महासंघले के गर्छ भनेर कुरेर बस्ने अवस्था छ । व्यवसायीको आवाज बुलन्द हुन सकेको छैन । सरकार भनेको त चाहिँ डिभाइड एण्ड रुल गर्ने हो । यो अवस्था छ । कहिँ न कहिँबाट सुरु गर्नुपर्छ भन्ने हो ।
अब बुलन्द आवाजसहित दबाब दिने काम गर्न आवश्यक छ । सँगसँगै नयाँ उद्यमशीलताका कुराहरु सरकारसँग हातेमालो नगरी सम्भव छैन । हामीले राजनीतिक विषय छाडेर आर्थिक विषयमा लागौँ भन्दा पनि अहिले पनि राजनीतिमा रुमल्लिइरहेको अवस्था छ ।
पोखराको हकमा सबै व्यवसाय पर्यटनसँग जोडिन्छन् । सडक दुर्घटना हुने, हवाइ दुर्घटनाका कारण पनि हामी समस्यामा छौँ । तर, व्यवसायीमा धैर्यता हुनुपर्छ । सबै बिग्रिसकेको होइन । तर, अझै पनि कहीँ न कहीँबाट आवाज उठाउन सकिएन भने यसलाई रोक्न सकिँदैन । हामी त्यसतर्फ सचेत हुनुपर्छ ।
–पाँच दशक अगाडि पोखराले अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल चाहिन्छ भन्यो, नेतृत्व उद्योग वाणिज्य संघले गर्यो, त्यतिबेलाको संस्थाको साख र अहिले संस्थाको साख के समान छ त ?
हिजो चाहिँ पोउवासंघ पुरानो संस्था भएका कारण पोखराको विकास निर्माणमा, चाहे विमानस्थल, चाहे फेवाताल, सभागृह वा सडक होस्, छलफलको केन्द्र पोउवासंघ थियो । सबै त्यहाँ आएर मन्थन गरिसकेपछि निस्केको निर्णयको आधारमा अगाडि बढ्ने काम हुन्थ्यो ।
अहिले वडाहरु छन्, स्थानीय तहहरु छन् । यही संस्थामा पनि दलका झण्डा बोकेर चुनाव लड्ने कामहरु भए । यसले गर्दा पराजित साथीहरुले अरु संस्था खोल्ने परिपाटी पनि देखियो ।
आवाज एकीकृत हुन सकेन, सरकारले खेल्ने ठाउँ पायो । संस्थाको आर्थिक अवस्था पनि त्यति मजबुत देखिएको छैन । अन्य संघसंस्थाहरु हामीभन्दा हाबी भएको हो कि भन्ने देखिएको छ । यी चुनौतीको सामना गर्दैै अगाडि बढ्छौँ ।
–तपाइको प्रतिबद्धतामा फेवातालको मापदण्ड पनि समेटिएको छ । सर्वोच्चको आदेश कार्यान्वयन गर्दा महानगरको प्रतिवेदन अनुसार ४९३ संरचना हटाउनुपर्छ, यसको अर्थ व्यवसायीको लगानीमाथि डोजर चल्छ, त्यो अवस्थामा तपाईंहरुको भूमिका के हुन्छ ?
हामीले के गर्छौँ भने, एउटा योजना बनाउनुपर्छ । ६५ मिटरभित्रको मापदण्ड के हो भनेर स्पष्ट खाका आएको छैन । फेवाताल चाहिएको निजी क्षेत्रलाई हो । यस विषयमा एउटा राजनीतिक सहमति हुनैपर्छ ।
फेवातालको मापदण्डको विषयमा भोटको राजनीति पनि भइरहेको छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय परिवेश, सिमसारलगायतका विषय पनि आउँछन् । तर, पोखराको निर्णय के हो त ? पोखराको निर्णय त पोखराले गर्नुपर्यो नि ।
सबैलाई छाता संगठनमा ल्याएर बृहत छलफल गरेर यसको के हो त योजना ? मापदण्ड ३० मिटर हो कि ६५ मिटर हो, भविष्यको योजना के हो ? सीमाभित्र पर्ने घरहरुको मुआब्जा कसले दिने हो ? त्यहाँ लगानी गर्ने व्यवसायी र जनतालाई अनिद्राको बन्दी बनाउनुहुँदैन ।
हामीले छलफल गरेर हिजोको अवस्थामा झैँ हामीले अहिले पनि नेतृत्व गर्छौँ ।
–व्यवसायीको बीचमा पनि मतभिन्नता देखिन्छ नि ?
छाता संस्था भनेको पोउवासंघ नै हो । धेरै संघसंस्थाहरु हामी मातहत छन्, उहाँहरुका लजिक पनि भिन्नभिन्न हुन्छन् । तर, माउसंस्था भएका कारण हामीले सबैलाई बोलाएर समन्वय गर्छौँ । सबैलाई समन्वय गर्ने र निष्कर्ष निकालेपछि दबाब दिने काम हामी गर्छौँ । त्यो क्षमता हामीमा पनि छ, यसले पोउवासंघको साख फर्काउँछ भन्ने विश्वास लाग्छ ।
संस्थाबाहिर पनि धेरै व्यवसायी साथीहरु हुनुहुन्छ । हामीले पूर्वाध्यक्षहरुको सल्लाहकार समिति बनाउने, दोस्रो तहमा कृषि, पर्यटन, व्यापार, उद्योग र सेवा क्षेत्रका विज्ञहरु राखेर एउटा फोरम बनाउने योजना छ । यसले हामीलाई अगाडि बढ्न मद्धत गर्छ भन्ने विश्वास छ ।
–तपाईंले अध्यक्षमा मत मागिरहँदा तपाईँ आफूले आफैँलाई यो पदमा योग्य हो भनेर कसरी प्रमाणित गर्न सक्नुहुन्छ ?
म पछिल्लो दशकदेखि उद्योग वाणिज्य संघमा नै छु ।
यो मेरो घर नै हो । यहाँका समस्या उठानदेखि लिएर समाधानमा सक्रिय छु । अर्कातर्फ म २०७१–७३मा सदस्य, २०७३–०७५ मा उपमहासचिव, २०७५–०७७ मा महासचिव भएका हुँदै उपाध्यक्ष बनेको थिएँ ।
उद्योग वाणिज्य संघमा मैले लिएको अग्रसरताका कारण नै मतदाता व्यवसायी साथीहरुले मलाई अहिलेको अवस्थामा पुर्याउनुभएको हो । उहाँहरुको विश्वासकै कारण म यो अवस्थामा छु ।
–तपाईंलाई नै मत किन दिने ? तपाईंलाई नै रोज्ने किन ?
मैले उद्योग वाणिज्य संघमा १० वर्ष विभिन्न पदमा रहेर काम गरेँ । अघिल्लो निर्वाचनमा म चुनावमा होमिएँ, बाहिरिएँ । २ वर्ष म बाहिरिएतापनि म सँगै काम गरेका साथीहरु त्यहाँ हुनुहुन्थ्यो । चारवटा चुनावमा मलाई व्यवसायीहरुले विश्वास गरेर जिताउनुभयो, महासचिव बनाउनुभयो ।
यसले अप्रोचसहितको एड्भोकेसी गर्न सक्छ भन्ने विश्वास मलाई व्यवसायीहरुले देखाउनुभएको छ । व्यवसायीहरुको हकहितमा गरेको कामले नै मलाई अगाडि बढ भनेर विश्वास गर्नुभएको छ ।