काठमाडौं । बोल्दा विवेक नपुर्‍याउँदा गाली खाने कलाकार धेरै छन् । बोलीमा लगाम लगाउन नसक्दा कलाकारले गाली खाँदै आएका छन् । यसको पछिल्लो उदाहरण हुन्, अभिनेत्रीद्वय स्वस्तिमा खड्का र साम्राज्ञी राज्यलक्ष्मी शाह ।

अर्काको निजी जिन्दगीबारे बोल्दा उनीहरूले अहिले गाली खाइरहेका छन् । एक टेलिभिजन कार्यक्रममा अतिथिका रूपमा पुगेका स्वस्तिमा र साम्राज्ञीलाई होस्टले नायक अनमोल केसीका ‘गर्लफ्रेन्ड’ कोको हुन् भन्ने प्रश्नमा उनीहरूले बिनासंकोच नाम लिएका थिए ।

यही विषयमा उनीहरूले नाम लिएका व्यक्तिले आपत्ति जनाउँदै अर्काको निजी जिन्दगीबारे बोलेको भन्दै आपत्ति जनाएपछि अहिले स्वस्तिमा र साम्राज्ञी गालीको भागीदार भइरहेका छन् । अपेक्षा नै नगरेको व्यक्ति स्वस्तिमाबाट समेत अनपेक्षित जवाफ आएको भन्दै धेरैले उनको आलोचना गरिरहेका छन् । भलै, स्वस्तिमा र साम्राज्ञीले माफी मागिसकेका छन् ।

तर, उनीहरूमाथि गालीको वर्षा कम भएको छैन । जग नै कमजोर भएपछि हुने यस्तै हो भन्ने समेत टिप्पणी भइरहेको छ ।

चलचित्र कलाकारको संस्था चलचित्र कलाकार संघले नै आपत्ति जनाएको छ । संघले विज्ञप्ति जारी गर्दै सचेत गराएको छ ।

अमर्यादित, अशोभनीय, गैरजिम्मेवारीपूर्ण अभिव्यक्ति भन्दै ध्यानाकर्षण भएको संघले जनाएको छ । उनीहरूका अभिव्यक्तिले नेपाली चलचित्र क्षेत्र, कलाकारिता, पेसा, वर्ग र सामाजिक दायित्वमा आघात पुगेको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ ।

आफ्नो स्वतन्त्रता र अधिकारको प्रयोग गर्दा अरूको मानमर्दन गर्नु हुँदैन भन्ने सामान्य मान्यतालाई नायिकाद्वयको अभिव्यक्तिले लत्याएको संघको ठहर छ । “अरूको अवहेलना गर्नु, मानमर्दन गर्नु न्यायसंगत ठहर्दैन,” संघले विज्ञप्तिमा भनेको छ, “सम्बन्धित कलाकारलाई सचेत गराउँदै भविष्यमा पेसा, वर्ग र चलचित्र क्षेत्रलाई असर गर्ने कुनै पनि क्रियाकलाप र अभिव्यक्ति नदिन अनुरोध गर्दछौँ ।”

यसअघि पनि केही कलाकारले सामाजिक मर्यादा र अनुशासनविपरीत अभिव्यक्ति दिने गरेको संघले स्मरण गरेको छ ।

म को हुँ र जिम्मेवारी के हो भन्ने जानकारीको हेक्का नहुँदा यस्तो समस्या बेलाबेलामा आउने गरेको चलचित्र कलाकार संघका अध्यक्ष मोहन निरौला बताउँछन् ।

“म को हुँ, मैले के गर्नुहुन्छ र हुँदैन भन्ने हेक्का व्यक्ति स्वयंमा हुनुपर्छ,” निरौला बाह्रखरीसँग भन्छन्, “म कहाँ जाने, कहाँ नजाने, कुन मिडियामा कसरी प्रस्तुत हुने भन्ने विषयमा ध्यान दिनुपर्छ । योपटकको कुरा गर्दा सोध्नेले जसरी सोध्यो, त्यसरी नै उहाँहरूले पनि रमाइलो मानेर जवाफ दिनुभयो ।”

आफूले बोलेका कुराले कस्तो प्रभाव पर्छ भन्ने बारेमा ध्यान नदिने, कुन विषयमा कसरी बोल्ने र कति बोल्ने भनेर तयारी पनि नगर्ने प्रवृत्तिले कलाकार विवादमा पर्ने गरेको मोहन सुनाउँछन् । विश्वका जुनसुकै ठूला चलचित्र उद्योगमा कलाकारले कुन मिडियासँग बोल्ने र नबोल्ने भनेर निर्धारण गर्ने गरेको उनी सुनाउँछन् । कतिपय कलाकारले वर्षौँसम्म अन्तर्वार्ता नदिने गरेका उदाहरणबाट पनि सिक्न सक्नुपर्नेमा उनको जोड छ ।

हरेक व्यक्तिमा माया, मोह, क्रोध हुने भन्दै उनी कमजोरी हुनु मानवीय प्रवृत्ति भएको तर यसलाई नियन्त्रण गर्न सक्नुपर्ने बताउँछन् । “सांसारिक जीवन छोडेर जोगी भएका व्यक्तिहरूमा त क्रोध हुन्छ,” उनी भन्छन्, “तर, यही क्रोधलाई रोक्न नसक्दा आफूलाई लागेको कुरा बोलिहाल्ने चलन छ । यसरी बोल्दा कति बोल्ने र कति नबोल्ने भन्ने कुराको निर्धारण गरियो भने धेरै विवादमा परिँदैन ।”

पढेलेखेका व्यक्तिहरू नै विवादमा तानिने गरेको भन्दै उनी सामाजिक मर्यादालाई भुल्न नहुनेमा जोड दिन्छन् । “उहाँहरू दुवै पढेलेखेको शिक्षित व्यक्ति हो । के बोल्न हुन्छ वा हुँदैन भन्ने सामान्य जानकारी नै नभएको व्यक्ति होइन,” उनी भन्छन्, “सामाजिक मर्यादा ख्याल गर्ने हो भने कति कुरा आफैँ नियन्त्रण हुन्छ । यसमा नै कमजोरी भएजस्तो लाग्छ ।”

कतिपय कार्यक्रम र होस्टले आफ्नो टीआरपी बढाउन विवादमा तान्ने प्रयास गर्ने भन्दै यसतर्फ कलाकार सचेत हुनुपर्ने उनको धारणा छ । 

आमदर्शकले माया गरिरहेका कलाकार विवादमा तानिँदा उनीहरूको करिअरमै असर पर्ने अध्यक्ष निरौला बताउँछन् । “म सामाजिक सञ्जालमा हेरिरहेको छु, गाली गर्नेहरूको संख्या ठूलो छ,” उनी भन्छन्, “यसले करिअरमा केही न केही असर त गर्छ नै ।”

नायक–नायिकाका सिनेमा रिलिज भइरहेका बेला वा त्यस चरणमा उनीहरूका विवादित अभिव्यक्तिले चलचित्रको बक्सअफिसमा नै प्रभाव पर्ने गरेको छ ।

नेपाली चलचित्र उद्योगमा कलाकार, विशेष गरी नायिकाहरू विवादमा पर्नु नौलो होइन । बोलीको ठेगान नहुँदा कलाकारले पटक–पटक गाली खाँदै आएका छन् । होस पुर्‍याएर नबोल्नेमा अग्रजदेखि अनुज पुस्तासम्मका कलाकार छन् । यो मामलामा तुलनात्मक रूपमा पुरानाभन्दा नयाँ कलाकारको संख्या धेरै छ ।

सामाजिक सञ्जालमार्फत पनि विवाद
सामाजिक सञ्जाल होस् वा मिडियामा बोल्दा विवेक नपुर्‍याउँदा कलाकारले गाली खाँदै आएका छन् । यसरी गाली खानेमा दीपाश्री निरौलादेखि पछिल्लो पुस्ताकी आँचल शर्मासम्म पर्छिन् । पूर्जा शर्मा, वर्षा राउत, प्रियंका कार्की पनि विवादमा तानिने कलाकारमा पर्छन् ।

कोरोना संक्रमणको त्रासको समयमा लकडाउन हुँदा नेपाली चलचित्र क्षेत्र ठप्प थियो । महँगो पारिश्रमिक लिने कलाकार/निर्देशकमा ठूलो प्रभाव नपरे पनि दैनिक काम गरेर खाने प्राविधिक समस्यामा थिए । उनीहरूलाई केही कलाकारले राहत समेत प्रदान गरेका थिए ।

त्यही समय कलाकार तथा निर्देशक दीपाश्री निरौलाले एक टेलिभिजन कार्यक्रममा ‘राजेश हमालले महानायकको भूमिका निर्वाह गर्न नसकेको’ बताएकी थिइन् । प्राविधिकले खाना खान नपाइरहेको अवस्थामा राजेशले सहयोग नगरेको भन्दै उनले आलोचना गरेकी थिइन् ।

उनको त्यो अन्तर्वार्ता सार्वजनिक भएसँगै राजेशका प्रशंसकले दीपाश्रीलाई गाली गरे । उनले यति धेरै गाली खाइन्, माफी नै माग्नुपर्‍यो । पछि राजेश आफैँले आफूविरुद्ध बोल्ने कसैलाई पनि गाली नगर्न आग्रह गरे ।

तर, दीपाश्रीमाथिको गाली रोकिएन । त्यही कारण उनलाई ‘मुन्द्रेको कमेडी क्लब’बाट हटाइयो । उनलाई दर्शकले गाली गरेकै कारण ‘छक्का पञ्जा–४’ अर्कैले निर्देशन गरे । ‘छक्का पञ्जा’का सिरिज उनले निर्देशन गर्दै आएकी थिइन् । तर, ‘छक्का पञ्जा–४’ हेमराज बिसीले निर्देशन गरे । योबाहेक भने दीपाश्री खासै विवादमा आएकी पात्र होइनन् ।

आँचल पनि ‘ट्रोल’ बनिरहने नायिकामध्येकी एक हुन् । बोल्न भाँती नपुर्‍याउँदा उनको आलोचना भइरहन्छ । ‘बढी टिकटक चलाउने गरेका कारण महिला धेरै क्रिएटिभ हुने’ बताएपछि उनी ट्रोलको सिकार बनेकी थिइन् ।

नायिका पूजा शर्मालाई ‘अग्रज’ भनेपछि आँचलको आलोचना मात्र भएन, ट्रोल नै बनेकी थिइन् । उनले आफूभन्दा धेरै अगाडि पूजा चलचित्र उद्योगमा आएको बताएकी थिइन् । उनले पूजा पनि आफ्नै जेनेरेसनकी नायिका हुन् भेउ पाइनन् । पूजालाई अग्रज भनेपछि आँचललाई उनका फ्यानले नै अग्रजको अर्थ बुझ्न सुझाएका थिए ।

पूजा शर्मा पनि समय–समयमा ट्रोल हुने पात्र हुन् । ‘नेपालमा ७२ प्रदेश र १४ जिल्ला रहेको’ बताएपछि पूजा ट्रोल बनेकी थिइन् । एक टेलिभिजन अन्तर्वार्तामा यस्तो बताएपछि आफ्नै देशबारे न्यूनतम जानकारी समेत नरहेको भन्दै उनको चर्को आलोचना गरिएको थियो । 

प्रियंका कार्की पनि विवादमा आउने नायिका हुन् । ‘यूएसचाहिँ धेरैपटक गइरहेको थिएँ, तर अमेरिका भने पहिलोपटक आएको हुँ’ भनेपछि प्रियंका ट्रोल बनेकी थिइन् । अमेरिकामै एक अन्तर्वार्ताका क्रममा यस्तो बताएपछि उनलाई धेरैले ट्रोल बनाएका थिए ।

बोली र तस्बिरमार्फत उनी धेरै ट्रोल हुने गरेकी छन् । बोलीभन्दा पनि उनी तस्बिरमार्फत धेरै विवादमा पर्ने गरेकी छन् ।

‘बेबी बम्प’को फोटोसुट गराउँदा पनि उनी ट्रोल बनेकी थिइन् । तस्बिरमा उनले हातमा गिलास लिएर जुस पिइरहेको देखिएको थियो । पेटमा पनि गिलासबाट जुस पिइरहेको तस्बिर कोरिएको थियो । यो तस्बिर सार्वजनिक भएपछि भद्दा कमेन्ट धेरै गरिएको थियो ।

वर्षा राउत पनि बेलाबेलामा बोलीका कारण विवादमा तानिइरहने नायिका हुन् । नेपाल र भारतबीचको सीमा विवादका सन्दर्भमा दिएको अभिव्यक्तिका कारण उनले आलोचना खेपेकी थिइन् ।

उनले भनेकी थिइन्– देशको माया लाग्छ भन्दैमा यो हाम्रै हो, तिमीहरूले किन यस्तो गरेको भनेर झगडा गर्ने कुरा होइन । यो त टेबल टक गरेर यता र उताको सरकार मिलेर गर्ने कुरा हो । यहाँ त दुवैतर्फका पत्रकार मिलेर झगडा पारिरहेका छन् ।

योसँगै वर्षाले ‘मेरो इन्डियन साथीहरूसँग मैले कसरी फेस गर्ने र मेरो इन्डियन साथीहरूले मसँग कसरी फेस गर्ने भइरहेको छ’ भन्ने बताएपछि ट्रोल बनेकी थिइन् । सामाजिक सञ्जालमा विरोध हुन थालेपछि उनले ‘आइन्दा विचार पुर्‍याएर मात्र बोल्ने’ बताएकी थिइन् । त्यसपछि उनी तस्बिरका कारण समेत विवाद र चर्चामा रहिन् ।

वर्षा शिवाकोटीको पनि बेलाबेलामा नकारात्मक चर्चा हुने गरेको छ । उनी बोलीभन्दा तस्बिरमार्फत विवादमा आउने नायिका हुन् ।