(नेपाली सांगीतिक क्षेत्रमा बाबु बोगटी अपरिचित नाम होइन । उनका करिब दर्जन गीत स्रोताले रुचाएका छन् । डेढ सय गीतमा स्वर भरिसकेका उनले सय गीत कम्पोज गरेका छन् । करिब ५० गीत लेखेका बाबुको अर्को परिचय पनि छ, त्यो हो नायक । २० चलचित्रमा अभिनय गरेका बाबु पछिल्लो आधा दशकदेखि अमेरिकामा बस्दै आएका छन् । उनी समय–समयमा नेपाल आउँछन् । र, गीत–संगीतमा काम गर्छन् । यही क्रममा उनी यति बेला काठमाडौंमा छन् ।

नेपालको यो बसाइमा उनले ‘सानान्नी’ रिमेक गरे । तिहारको छेको पारेर ‘सान्नानी–२’ लिएर आउँदै छन् । रिमेक नै किन ? नयाँ गीतबाट स्रोताको माया पाउन सकिँदैन ? अमेरिका बस्दा नयाँ लोकप्रिय गीत दिन कति कठिन हुन्छ ? सिनेमाको यात्रा के हुँदै छ ? यी र यस्तै प्रश्नको सेरोफेरोमा रहेर बाह्रखरीका नरेश फुयाँलले बाबु बोगटीसँग गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश) 

करिब दुई दशकपछि पुरानै गीत लिएर किन आउनुपर्‍यो ?
योबीचको समयमा पनि मैले काम नगरेको होइन । ‘टिकुली’ आयो । ‘जमुना ब्याक अगेन’ आयो । हरेकपटक म नेपाल आउँदा कुनै न कुनै गीतमा काम गरिरहेकै हुन्छु । कुरा रह्यो ‘सान्नानी’ नै किन फेरि भन्ने, कमब्याकका लागि हो । यो ब्रान्ड हो । सान्नानी एक वर्ष चलेको गीत होइन । १० वर्षदेखि सुन्दै आएको गीत हो । हाम्रो पुस्ताले मात्रै होइन, अहिलेको पुस्ताले पनि सुनेको गीत हो यो ।

अहिलेका भाइबहिनीले गीत सुनेका छन्, तर कसको गीत भन्ने थाहा छैन । ‘जब साँझपर्छ’ म केही दिन अगाडि कन्सर्टमा गाउँदै थिएँ, प्लस टुका भाइबहिनीले मैलेभन्दा राम्रो गाइरहेका थिए । तर, कसको गीत भन्ने थाहा थिएन । सानो संसारको ‘सानो छ गाउँ’ गाइरहेका छन्, तर कसको भन्ने थाहा छैन । त्यसैले सान्नानी रिमेक गरौँ भनेर गर्न लागेको हो । एकपटक सुनिसके पनि फेरि कस्तो बनेछ भनेर सुन्नुहुनेछ । मिडियामा हाइप हुन्छ भनेर पनि हो । अर्को कुरा, ‘सान्नानी–२’ लिएर आउँदै छु । त्यसैले त्योभन्दा पहिला यो सुनाएर त्यसमा लैजाऊँ भनेर हो ।

ब्रान्डको ब्याज नै खाइरहने हो ?
सबैले त्यही त गरिरहेका छन् । सिनेमा होस् वा गीत, चलिसकेको ब्रान्डलाई लिएर आइरहेका छन् । नयाँ नाम लिएर आउने हिम्मत त निकै थोरैले मात्रै गरिरहेका छन् । मैले सान्नानी रिमेक गरे पनि पहिलाको जस्तै हाइप त्यसले पक्कै लिँदैन । र, त्यो अपेक्षा पनि मैले गरेको छैन । रिफ्रेस गरौँ भन्ने मात्रै हो । काग तिहारको दिन सान्नानी–२ आउने भएकाले कनेक्ट गर्न खोजेको मात्रै हो ।

नयाँ गीतमार्फत कमब्याक गर्न सजिलो छैन ? 
कठिन छ । तर, सक्दै नसकिने होइन । गाह्रो भने छ । मैले अरूसँग गीत किनेर राम्रो मिहिनेत गरेर आउने हो भने पनि चल्छ भन्ने निश्चित छैन । चल्यो भने त ठिकै हो । तर, चलेन भने पाँच/सात लाख रुपैयाँ खेर जान्छ । तर, सानान्नी–२ पूरै नयाँ गीत हो । शब्द, संगीत, एरेन्ज, भिडियो सबै नयाँ हो । ब्रान्ड भएकाले नाम मात्रै जोडेको हो । चल्छ÷चल्दैन थाहा छैन । तर, संगीतकर्मीको नाताले म यतिचाहिँ भन्न सक्छु, वानभन्दा टु धेरै राम्रो बनेको छ । त्यसैले पातालमै त नभासिएला भन्ने हो । अपेक्षा गरेको छु ।

पपुलर/लोकप्रिय गीत बनाउन अहिले पहिलाभन्दा कठिन हो ? 
पहिला थोरै मिडिया र प्लेटफर्म थिए । थोरै खटे पुग्थ्यो । मनोरञ्जनको माध्यम गीत नै मुख्य थियो । बिहानदेखि खोलेको रेडियो बेलुकासम्म बज्थ्यो । दुई–चारपटक दिनमै एउटै गीत बज्दा गीत सुन्थे । तर, अहिले धेरै प्लेटफर्म भए पनि कसको गीत कहाँ कति बेला बजिरहेको छ भन्ने धेरैलाई थाहा हुँदैन । माध्यम धेरै हुँदा कान पनि बाँडियो । सबै माध्यमबाट सबैको कानसम्म पुग्न त्यति सहज छैन । यति धेरै मिडिया र सामाजिक सञ्जाल छन्, ती सबैमा पुग्न त्यति सहज छैन । खर्च, समय, योजना र खटाइ सबैका हिसाबले पनि अहिले कठिन छ, नोटिस हुन ।

अहिले चल्यो भने भाइरल नै हुन्छ । सबैतिर पुग्छ । चलेन भने कसैलाई थाहै हुँदैन ।

भाइरल भए पनि एक/दुई महिना हो, त्यसपछि हराउने नै त हो नि ! 
हो । कुन बेला भाइरल हुन्छ र जान्छ, थाहा हुँदैन । अहिलेको पपुलारिटीको आयु छैन । हाम्रो समयमा त्यस्तो थिएन । एकपटक पपुलर भएपछि त्यो दिगो हुन्थ्यो ।

अहिले लामो समयसम्म चल्ने गीत सर्जकले सिर्जना गर्न नसकेको कि समय नै बाधक बनिरहेको छ ?
रेडियो नेपालमा हामीले सुनेका नारायणगोपाल, अरुण थापा, बच्चु कैलाशका गीत अहिले पनि हाम्रो जिब्रोमा छन् । कुन गीत बज्न लाग्यो सुरुको म्युजिक बज्नेबित्तिकै थाहा हुन्थ्यो । कारण के भन्दा रेडियो नेपालमा यति धेरै बज्थ्यो, दिनकै पटक–पटक सुन्दा याद हुन्थ्यो । गीत कम थिए । गायक/गायिका कम थिए । रेडियोमा भ्वाइस टेस्ट दिएर पास भएपछि मात्रै गाउन पाइन्थ्यो वा मुम्बई जानुपर्थ्यो । बज्ने सीमित प्लेटफर्म थिए । अहिले घरघरमा स्टुडियो छ । हरेक गायकको घरमा सानो स्टुडियो छ । घरमै काम गरेर गीत तयार पार्न सकिन्छ ।

कलाकार र गीत यति धेरै भए, कुन छानेर सुन्ने भन्नेमै स्रोता अन्योलमा छन् । तर, यसबीचमा राम्रा गीत–संगीत आइरहेका छन् । 

अब गीत कालजयी हुँदैनन् त्यसो भए ? 
क्वालिटी र क्लासका संगीत आइरहेको छ । नोटिस नभएको मात्रै हो । प्रविधि र प्लेटफर्मका कारण एउटै गीतमा कोही बस्दैन । गीत बनिरहेका छन्, सुनिरहेकै पनि छन् । हाइप मात्रै नपाएको हो ।

गीत चल्यो भने पनि तीन महिनापछि दर्शक/स्रोताले बिर्सिन्छन्, परिचय जोगाइराख्न महँगो पर्दै छ ?
समयले यस्तो बनाइदियो । जति नै भाइरल गीत बने पनि दुई–तीन महिनापछि त्यो गीत हराएर जान्छ । दर्शक/स्रोतामा आफ्नो उपस्थिति जोगाइरहने हो भने फेरि अर्को त्यस्तै गीत लिएर आउनुपर्छ । अडियो मात्रैले हुँदैन, भिडियो पनि चाहिन्छ । त्यसैले गीत–संगीत महँगो भइसकेको छ ।

यद्यपि, लोक फ्लेवरका केही गीत लामो समय चलेका पनि छन् । पाँच वर्षसम्म पनि ‘सुर्के थैली’ चलिरहेकै छ । अरू पनि लोकलयका गीत चलिरहेकै छन् । भलै, नारायणगोपालका जस्ता लोकप्रिय छैनन् । पहिला रेडियोमा बज्थे, अहिले मान्छेले मोबाइलमा सुन्छन् । तर, सुनिरहेका चाहिँ छन् ।

गीत–संगीतको प्याटर्न परिवर्तन भएको हो ? 
प्याटर्न होइन, एरेन्जमेन्ट चेन्ज भएको हो । अहिलेको पुस्ताले गाउने स्टाइल थोरै परिवर्तन गरेको छ । लोक र पप फ्युजन गरेको छ । अहिलेका भाइबहिनी अंगे्रजी, कोरियन गीत सुन्छन् । स्कुलिङ नै त्यस्तै भएपछि उसको सिर्जनामा त्यसको प्रभाव देखिनु स्वाभाविक हो । हामीले हिन्दी र नारायणगोपालका गीत सुन्यौँ । त्यसैले मेलोडी त्यस्तै आउँछ । अहिलेको पुस्ताले वेस्टर्न गीत सुन्छ । त्यसैले मेलोडी त्यस्तै आउँछ । अहिले गुगल सर्च गर्‍यो भने विश्वका विभिन्न देशका म्युजिक भेटिन्छ । त्यसैले त्यसको प्रभाव पर्नु स्वाभाविक हो ।

नलेज लिनु त ठिक हो, चोरी नै हुन थाल्यो । यसले हामीलाई कता डोर्‍याउँदै छ ?
पूरै चोर्ने त होइन, कर्डस, प्रोगेसन, फ्लेवरचाहिँ लिएको देखिन्छ । यसको नकरात्मक असर पर्न थालिसक्यो । नेपाली टिपिकल मेलोडी के हो भन्ने मासिँदै गइसक्यो । तपाईं अमेरिका, अष्ट्रेलिया जानुस्, त्यहाँ तपाईंले पप, र्‍याप गीत गाए त्यहाँको नागरिकले वास्ता गर्दैैन । जब तपाईं लोकलयको गीत गाउनुहुन्छ, जोर मादल बजाएर झ्याउरे गीत गाउनुहुन्छ, तब उसले ध्यान दिएर सुन्छ । उसले नसुनेको कम्पोजिसन, बाजा उसले सुन्ने हो । अहिलेको जेनेरसनमा लोकलयलाई पछ्याउनेको संख्या निकै सानो छ । र, यसमा मात्रै केन्द्रित भएर यसबाटै दालभातको जोहो गर्न पनि कठिन छ । तर, जतिसुकै पपुलर होस्, हिट होस्, मिलियन भ्युज जाओस्, तर अन्ततः सम्झिने र दीर्घकालीन आयु हुने लोकगीतकै हो । पपगीतमा लाइफटाइम बाँच्न सकिँदैन । तपाईं आँखा चिम्लिएर दशवटा हिट गीत भन्नुस् त भन्दा हामीले सम्झिने गीत पपगीत हुँदैनन् । लोकलय र नारायणगोपालकै गीत हुन् ।

तपाईं अमेरिका सिफ्ट हुँदा ‘सान्नानी’जस्ता लोकप्रिय गीत थपिन सकेनन् नि ?
सत्य हो । यहाँ बसेजस्तो बाहिर बसेर काम गर्न सकिँदैन । जतिसुकै इफोर्ट लगाए पनि नेपालबाहिर बसेर यहाँ बसेर काम गरेजस्तो हुँदैन । सेड्युलमा लाइफ चल्छ । त्यसबाट थोरै समय निकालेर सिर्जनाको क्षेत्रमा काम गर्ने हो । त्यो पनि माहोल हुँदैन । यहाँ बस्दा हरेक दिन गायक, संगीतकार, गीतकार, एरेन्जर, निर्देशकसँग भेट हुन्छ । गीत–संगीतकै विषयमा छलफल र बहस हुन्छ । बाहिर त्यो माहोल हुँदैन । त्यसैले यहाँ रहँदा जति काम गर्न सकिन्छ, बाहिरबाट सम्भव हुँदैन ।

पश्चात्ताप हुन्छ ? 
पश्चात्ताप त हुँदैन । कारण, म त्यहाँ एक्लै बसेको छैन । श्रीमती र बच्चासँग बसेको छु । उनीहरूका लागि पनि म उपलब्ध हुनुपर्छ । काम गर्नुपर्छ । श्रीमान् र अभिभावकका हिसाबले त्यो मेरो जिम्मेवारी पनि हो । यो मेरो जिन्दगीको एउटा पाटो हो । यो मैले मिस गरेँ भने मेरो जिन्दगी अधुरो भएन र ? दुई दशक यो क्षेत्रमा बिताएपछि मैले मेरो परिवारलाई पनि समय दिनुपर्छ भन्ने लाग्छ । नेपाल आउँदा म पाँच/सात महिना बस्छु, गीत–संगीतमा काम गर्छु । उता जान्छु, उताकै रुटिनमा चल्छु । त्यसैले पश्चात्ताप नै त हुँदैन ।

नेपाल बसिरहेको भए ‘सान्नानी’, ‘तुलसी’जस्ता अरू नम्बर थपिन्थे भन्ने लोभ पनि लाग्दैन ?
मानवीय स्वाभाव हो, त्यो केही मात्रामा हुन्छ र स्वाभाविक पनि हो । बायोडाटा थपिन्थ्यो भन्ने लाग्छ । यहाँ आएका बेला ‘मुभीको गीत गाऊ’ भन्नुहुन्छ । यतै बसेको भए गाइन्थ्यो होला । ‘मुभीमा काम गरौँ’ भन्नुहुन्छ । यहीँ बसेको भए गरिन्थ्यो होला । धेरै काम गर्दा बायोडाटा अवश्य पनि थपिन्थ्यो होला ।

सिर्जना सकिएपछि रिमेकमा केन्द्रित हुने हो ?
सिर्जना सकिएर होइन, मार्केट नै त्यस्तै छ । बजारअनुुसार चल्नुपर्छ । पुराना गीतसँगै समय–समयमा नयाँ गीत पनि लिएर आउने हो । आइरहेको पनि छु । राम्रो गीत अहिलेको जेनेरेसनलाई सुनाउन पनि हो ।

रिमेक लिएर आउँदा आत्मसन्तुष्टि मिल्छ ?
काम गरिरहेको छु भन्ने हुन्छ । तर, रिमेक मात्रै लिएर आउने नयाँ सिर्जना नल्याउने हो भने सायद तपाईंले भनेजस्तो आत्मसन्तुष्टि हुन्छ कि हुँदैन भन्ने कुरा आउँथ्यो होला । यहीँ बसेका मेरा साथीभाइ न आफ्ना पुराना गीत नयाँ भर्सनमा ल्याएका छन् न त नयाँ गीत ल्याएका छन् । प्यासिभ भएर बसेका छन् । म किन रिमेक गरिरहेको छु भने, अझै केही गरौँ भन्ने हुटहुटी मसँग छ । यसले नयाँ काम गर्ने ऊर्जा पनि दिइरहेको हुन्छ ।

तत्काल तपाईंका कुनै चलचित्र आउँदै छन् ? 
छैन । कोभिड–१९ नआएको भए यति बेलासम्म चलचित्र आइसक्थ्यो । चलचित्रको गीत रेकर्डिङ भइसकेको थियो । स्क्रिप्ट लेख्न लेखकलाई पैसा दिइसकेको थिएँ । मेकरका रूपमा पनि चलचित्रमा काम सुरु गर्ने कुरा भइरहेको थियो । तर, त्यो रोकियो । रोकिएको त्यो कामलाई तत्काल निरन्तरता दिन केही समय अझै लाग्छ ।