काठमाडौं । राष्ट्रिय लेखा तथ्यांकको आधार वर्ष पाँचौँपटक परिवर्तन भएको छ । केन्द्रीय तथ्यांक विभागले राष्ट्रिय लेखा तथ्यांकको आधार वर्ष परिवर्तन गर्दा नेपालको अर्थतन्त्रको आकार परिवर्तन भएको जनाएको छ ।
हालको राष्ट्रिय लेखा तथ्यांकको गणना गर्दाका आधार वर्ष सन् २०००/०१ प्रतिस्थापन गरी नयाँ आधार वर्ष सन् २०१०/११ को आधारमा विगत तथा आगामी वर्षहरूका स्थिर मूल्यमा गणना र मापन हुने राष्ट्रिय लेखा तथ्यांक तयार गरिएको छ
राष्ट्रिय लेखा तथ्यांकको आधार वर्ष परिवर्तनसँगै नेपालको अर्थतन्त्रको आकार पनि बढेको छ । पुराना आधार वर्षअनुसार नेपालको अर्थतन्त्रको आकार ३७ खर्ब ६७ अर्ब रहेकोमा आधार वर्ष परिवर्तन गर्दा नेपालको अर्थतन्त्रको आकार ३९ खर्ब ४३ अर्बको भएको केन्द्रीय तथ्यांक विभागले जनाएको छ ।
राष्ट्रिय लेखा तथ्यांकको आधार वर्ष परिवर्तन गर्दा गत आर्थिक वर्षमा नेपालको आर्थिक वृद्धिदर १.९९ प्रतिशतले ऋणात्मक भएको विभागले जनाएको छ । आधार वर्ष परिवर्तन गर्नुपूर्व नेपालको आर्थिक वृद्धिदर २.२७ प्रतिशतले हुने प्रक्षेपण रहेको थियो ।
आधार वर्ष परिवर्तनले बढ्यो प्रतिव्यक्ति आय
राष्ट्रिय लेखा तथ्यांकको आधार परिवर्तनले अर्थतन्त्रको साइज मात्रै नभएर नेपालीको प्रतिव्यक्ति आय पनि बढेको छ । आधार वर्ष सन् २०००/०१ हुँदा नेपालीको प्रतिव्यक्ति आय १ हजार ८५ डलर हुने भनिएकोमा नयाँ आधार वर्षअनुसार नेपालीको प्रतिव्यक्ति आय ११३४ डलर पुगेको विभागले जनाएको छ ।
आधार वर्ष परिवर्तन हुँदा नेपलको अर्थतन्त्र १४.१ प्रतिशतले बढेको हो । आधार वर्ष परिवर्तनसँगै अर्थतन्त्रको उपसूचक पनि १७ बाट विस्तार भएर २१ वटा पुगेका छन् । नेपालमा पाँचौँपटक आधार वर्ष परिवर्तन भएको विभागले जनाएको छ ।
राष्ट्रिय लेखा तथ्यांकको आधार परिवर्तन हुँदा अर्थतन्त्रमा खासै परिवर्तन नहुने तर परिष्कृत, विश्वसनीय र समयसापेक्ष तथ्यांक आउने केन्द्रीय तथ्यांक विभागले जनाएको छ । विश्वमा पनि हरेक १० वर्षमा राष्ट्रिय लेखा तथ्यांकको आधार परिवर्तन गर्ने गरिएको छ ।