काठमाडौं । यस वर्ष मनसुनजन्य विपद्का घटनाबाट देशभर १८ लाख एक हजार मानिस कुनै न कुनै रूपमा प्रभावित हुने अनुमान गरिएको छ । राष्ट्रिय विपद् जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणले तयार पारेको ‘मनसुन पूर्वतयारी तथा प्रतिकार्य राष्ट्रिय कार्ययोजना २०८१’ मा उक्त अनुमान गरिएको हो ।
“वैज्ञानिक विधिबाट विश्लेषण गरी प्रभावित हुनसक्ने जनसंख्याको आकलन गरिएको छ,” कार्ययोजनामा भनिएको छ । कार्ययोजनाअनुसार वर्ष २०८१ मा मनसुनजन्य विपद्बाट चार लाख १२ हजार घरधुरी कुनै न कुनै रूपमा प्रभावित हुनसक्ने अनुमान गरिएको छ ।
मनसुनजन्य विपद्बाट ८३ हजार घर परिवार प्रत्यक्ष प्रभावित हुन सक्ने र १८ हजार घर परिवारलाई विपद्मा उद्धार तथा राहत दिनुपर्ने अनुमान गरिएको छ । यस वर्षको डढेलो र भूकम्पका कारण थप जोखिम बढेको जनाइएको छ ।
यस वर्ष मनसुनजन्य विपद्बाट सबैभन्दा बढी प्रभाव कोसी प्रदेशमा पर्ने अनुमान गरिएको छ । कार्ययोजनामा कोसी प्रदेशमा वर्ष २०८१ मा चार लाख ९५ हजार ३५२ मानिस प्रभावित हुने, २२ हजार घर परिवार प्रत्यक्ष प्रभावित हुने र पाँच हजार घर परिवारलाई उद्धार तथा राहतको आवश्यकता पर्न सक्ने जनाइएको छ ।
मनसुनजन्य विपद्ले यस वर्ष मधेश प्रदेशमा चार लाख २९ हजार ४०४ मानिस प्रभावित हुने, २० हजार घर परिवार प्रत्यक्ष प्रभावित हुने र चार हजार घर परिवारलाई उद्धार तथा राहत दिनुपर्ने अनुमान गरिएको छ ।
वाग्मती प्रदेशमा यस वर्ष मनसुनजन्य विपद्ले एक लाख ४५ हजार ८८३ मानिस प्रभावित हुने, सात हजार घर परिवार प्रत्यक्ष प्रभावित हुने र एक हजार ५०० घर परिवारलाई उद्धार तथ राहात दिनुपर्ने हुनसक्ने कार्ययोजनामा उल्लेख छ ।
मनसुनजन्य विपद्ले यस वर्ष गण्डकी प्रदेशका एक लाख १० हजार ५५४ मानिसलाई प्रभावित पार्ने, पाँच हजार घर परिवार प्रत्यक्ष प्रभावित हुने र एक हजार घर परिवारलाई उद्धार तथा राहत दिनुपर्ने अनुमान गरिएको छ ।
लुम्बिनी प्रदेशमा तीन लाख ३६ हजार ५५८ जना मानिस प्रभावित हुने, १५ हजार ५०० घर परिवार प्रत्यक्ष प्रभावित हुने र तीन हजार घर परिवारलाई उद्धार तथा राहत दिनुपर्ने अवस्था आउनसक्ने कार्ययोजनामा उल्लेख छ ।
कर्णाली प्रदेशमा मनसुनजन्य विपद्बाट वर्ष २०८१ मा ५० हजार ४६४ मानिस प्रभावित हुने, पाँच हजार घर परिवार प्रत्यक्ष प्रभावित हुने र दुई हजार ५०० घर परिवारलाई उद्धार तथा राहत दिनुपर्ने अनुमान छ ।
यस्तै, सुदूरपश्चिम प्रदेशमा यस वर्ष मनसुनजन्य विपद्बाट दुई लाख ३३ हजार १९० मानिस प्रभावित, पाँच हजार ५०० घर परिवार प्रत्यक्ष प्रभावित र एक हजार ५०० घर परिवारलाई उद्धार तथा राहतको व्यवस्था गर्नुपर्ने आकलन गरिएको छ ।
सरदरभन्दा बढी वर्षाको सम्भावना
यस वर्षको मनसुन सम्भवतः यसै साताबाट सुरू हुने र असोज दोस्रो सातामा गएर सकिने अनुमान गरिएको छ । कार्ययोजना अनुसार यस वर्ष देशका अधिकांश स्थानहरूमा सरदरभन्दा बढी वर्षा हुने सम्भावना ३५ प्रतिशतदेखि ५५ प्रतिशतसम्म रहेको छ ।
“सुदूरपश्चिम प्रदेशको उत्तर–पश्चिमी भू–भाग, वाग्मती प्रदेशको दक्षिण–पूर्वी भू–भाग, मधेश प्रदेशको मध्य भू–भाग र कोसी प्रदेशको मध्य तथा मध्य–पश्चमी भू–भागमा सरदर वर्षा हुने सम्भावना ३५ प्रतिशतदेखि ४५ प्रतिशत रहेको छ,” कार्ययोजनामा भनिएको छ ।
यस वर्ष अधिकतम तापक्रम हुने सम्भावना ३५ प्रतिशतदेखि ६५ प्रतिशत रहेको छ । न्यूनतम तापक्रम हुने सम्भावना ३५ देखिदेखि ६५ प्रतिशत रहेको कार्ययोजनामा उल्लेख छ ।