काठमाडौं । निरन्तर वर्षासँगै काठमाडौं उपत्यकाको वायु स्वस्थकर बनेको छ । वातावरण विभागको पछिल्लो २४ घण्टाको रेकर्डअनुसार उपत्यकाका विभिन्न स्थानमा वायुको गुणस्तर एक्यूआई (एयर क्वालिटी इन्डेक्स) २० भन्दा कम छ ।
एक्यूआई सबैभन्दा कम रत्नपार्कमा पाँच छ । यस्तै, भक्तपुरमा आठ, खुमलटारमा नौ, शंखपार्कमा १८ छ । उपत्यकाबाहिर सबैभन्दा कम एक्यूआई नेपालगञ्जमा चार रेकर्ड भएको छ ।
विश्व स्वास्थ्य संगठनले एक्यूआई ५० भन्दा कम रहेको वायुलाई स्वस्थकर मानेको छ । सोभन्दा माथि भए वायु अस्वस्थकर तथा जति एक्यूआई बढ्दै गयो उति हानिकारक मानिन्छ ।
एक्यूआईमार्फत हावामा आँखाले देख्न नसकिने प्रदूषणको मात्रा तथा पीएम २.५ जाँचिन्छ । पीएम २.५ ले वायुमा मिसिएका आँखाले देख्न नसकिने २.५ माइक्रोनभन्दा साना कण, कार्बनमोनोअक्साइड, सल्फर, नाइट्रोजन अक्साइड लगायतको मात्रालाई बुझाउँछ ।
काठमाडौंमा फागुनदेखि वैशाख अन्तिमसम्म अधिकतम एक्यूआई ३०० सम्म पुगेको विभागको रेकर्ड छ ।