विचार
गत वर्षसम्म हाम्रा नेपाली शिक्षकले हामीलाई पुरानै तरिकाले अर्थात् आधा अक्षर जोडेर लेख्न सिकाउनु भयो । यस वर्ष नयाँ सरले ‘ए काले, त्यसरी नलेख् ! पो भन्नुहुन्छ । मलाई भने पोहोरसम्म ‘विद्यालय’ गएको र अहिले ‘विद् यालय’ आएकोजस्तो लाग्यो ।
नयाँ तरिकाले अक्षरको खुट्टा काटेर लेख्न त सजिलै छ । नजानेको शब्द पनि अलि ध्यान दिएर लेख्दा शुद्ध नै हुन्छ । तर, ठूलो कुरा त नानीमा लागेको बानी हुँदो रहेछ । र्हेनुस् न ! नयाँ तरिकाको कुरा गर्दागर्दै पनि शुद्ध त पुरानै तरिकामा लेखेछु ।
गाह्रो भने कहिले कहीँ स्कुल नगएका बेलामा हुन्छ । साथीको कापी माग्यो उसले त एउटै वाक्यमा एउटै शब्द दुई तरिकाले लेखेको हुन्छ ।
हामी त तैपनि सिक्तै छौँ । सरले नै पढाउँदा पढाउँदै नयाँ र पुरानो तरिका मिसाएर पढाइदिनु हुन्छ । शिक्षकको गल्ती पहिल्याउँदाको रमाइलो अर्कै हुन्छ । गल्ती औँल्याएर सरलाई जिस्क्यायो भने सजिलै भनिदिनु हुन्छ — ‘म बूढो मान्छे त झुक्किइहाल्छु नि । तिमीहरू पो झुक्किन पाउँदैनौ त’ ।
अर्को सेक्सनका साथीहरूलाई अर्का सरले अर्कै (पुरानै) तरिकाले लेखाउनु हुँदोरहेछ । कक्षामा लेख्दालेख्दा नयाँ र पुरानो तरिका त गाडीको गियरजस्तै ‘चेन्ज’ हुन्छ ।
हामीलाई परेको अर्को मर्का चाहिँ किताबकै हो । हामीले नयाँ तरिकाअनुसार लेख्नुपर्ने भएपछि किताब पनि त्यहीअनुसारको हुनुपर्दैन त ? सरले — ‘ फटाफट फलानो पुस्तकबाट प्रश्न सार, म उत्तर भन्छु’ भन्दा एकसुरले प्रश्न सारिन्छ पछि कापी हेर्दा प्रश्न एक तरिकाले र उत्तर अर्कै तरिकाले लेखिएको हुन्छ । नयाँ र पुरानो तरिका सिकाइ सरलाई भने ‘जोक’ नै भएको छ । भन्नुहुन्छ — ‘अब अक्षरको खुट्टोमात्र काटिदिने ! जिउ नै काट्ता हत्याको आरोप लाग्नसक्छ ।’ उहाँको पनि के दोष ? जागिर खान पनि चलनअनुसार फेरिनै पर्ने ! बरू हाम्रा बाबाहरूको पालामा पो आनन्द रहेछ । न दुईथरी लेख्ने तरिका न दुई प्रकारले सिकाउने शिक्षककै झमेला । हुनत, त्यति बेला मास्साबहरूले पढाउँथे रे । हामीलाई पो सरले पढाउनुहुन्छ । बाबाहरूको स्कुलमा एउटै कक्षामा सेक्सन पनि थिएन रे । कक्षापिच्छे शिक्षक त हुँदैन थिए रे सेक्सनैपिच्छे बेग्लाबेग्लै मास्टर कहाँ पाउनु ?
यो वर्ष त एसएलसी दिनु छ । परीक्षाको उत्तर कापी कस्ले र कता जाँच्ने हुन् पत्तै हुँदैन रे । नयाँ तरिकाअनुसार लेखौँ भने पुरानै तरिकाले पढाउने सरकहाँ कापी पुग्ला र नम्बरै नदिनु होला भन्ने डर । पुरानै तरिकाले लेखौँ गल्ती लेखेको भनेर ‘मार्क’ पो काट्नु होला कि भन्ने त्रास । परीक्षामा लेख्दिन भनेर त पक्कै सुख पाइनेछैन । नलेखी हुँदैन । त्यसमाथि १० वर्ष पढेको जाँच ३ घन्टामा लेखेर दिनुपर्ने । परीक्षामा लेख्न त लेख्ने नै हो तर लेख्न चाहिँ कसरी लेखौँ ?
प्रकाशित मिति: आइतबार, असोज २, २०७३ १९:५५
प्रतिक्रिया दिनुहोस्