मुलुकमा अझै छुवाछुतजस्तो अमानवीय कुप्रथा कायमै छ । त्यसमा पनि आर्थिक सामाजिक दृष्टिले पिछडिएको क्षेत्रमा छुताछुतको अवस्था अझै भयावह छ । मूलतः समाजमा विद्यमान सामन्ती संस्कारका कारण कानुनले निषेध गरेको आधा शताब्दीभन्दा बढी भइसक्ता पनि जातिका आधारमा गरिने विभेद अन्त्य हुनसकेको छैन । यसैले कतिपय अवस्थामा कथित तल्लो जातिका व्यक्तिमाथि कथित उपल्लो भनिएका जातिका व्यक्तिले कुनै अत्याचार गरे वा अपराध गरे भने त्यसलाई सहजै जातीय विभेदको उदाहरण मान्ने गरिन्छ । परन्तु, यथार्थ त्यसभन्दा फरक पनि हुनसक्छ । यसैले त्यस्ता घटनाको छानबिनमा राज्य थप गम्भीर हुनुपर्छ । कालिकोट जिल्लाको नरहरिनाथ गाउँपालिका–९ की मना सार्कीको मृत्युको घटनामा पनि यस्तै गम्भीर अनुसन्धान आवश्यक देखिन्छ ।

निर्वाचित वडा सदस्यसमेत रहेकी मना सार्कीलाई मृत्यु हुनुभन्दा केही समय पहिले स्थानीय कथित उच्च जातिका व्यक्तिहरूले कुटपिट गरेको र त्यही कुटाइबाट उनको मृत्यु भएको समाचार आएपछि त्यसलाई राजधानीमा जातीय अत्याचारका रूपमा हेरियो । दलित अधिकारकर्मीले त त्यस घटनामा न्यायको माग गर्नु स्वाभाविकै थियो । सत्तारुढ दलकै विद्यार्थी संगठनका नेताहरूले समेत त्यसलाई जातीय विभेदका कारण गरिएको हत्या भन्दै हत्यारामाथि कारबाहीको माग गरेर गृह मन्त्रीलाई ज्ञापन दिए । अर्कातिर अवैध यौन सम्बन्धका कारण कुटपिट गरिएको समाचार सार्वजनिक भएको छ । प्रहरीलाई उद्धृत गर्दै मृत्युको कारण कुटपिट हुनसक्नेमा शंका पनि समाचारमा व्यक्त गरिएको छ । मर्नुभन्दा पहिले मना सार्कीमाथि कुटपिट भएकोमा विवाद नभए पनि घटनाको कारण जातीय विभेद रहेको र कुटपिटकै कारण हत्या भएको विषय भने निर्विवाद देखिँदैन ।

जातीय विभेदकै कारण कुटपिट भएको हो भने यसलाई सामान्य घटनामात्र भनेर पन्छाउनु बुद्धिमानी हुँदैन ।  यस्तै, कुटपिटकै कारण मृत्यु भएको रहेछ भने अभियुक्तमाथि कानुनबमोजिम कारबाही हुनुपर्छ । अवैध यौन सम्बन्धका कारण सामान्य कुटपिट गरेको र मृत्युको कारण अरू नै केही हो भने त्यसअवस्थामा कर्तव्य ज्यानको मुद्दा लगाउनु अन्याय हुन्छ । यसैले अरू कुटपिट र हत्याको घटनाभन्दा मना सार्कीको मृत्युको घटनामा सरकारले विशेष संवेदनशीलता देखाउनु आवश्यक छ । दलित समुदायले राज्यले समेत न्यायबाट वञ्चित गरेको अनुभव नगर्ने गरी घटनाको अनुसन्धान र छानबिन हुनुपर्छ । मृत्युको कारण कुटपिट वा अरू केही थियो भन्ने विषयमा त शव परीक्षण प्रतिवेदनबाट स्पष्ट हुने नै छ । तर, जातीय विभेदजन्य अहंकार र सामन्ती संस्कारका कारण घटना भएको हो कि होइन भन्ने किटान गर्न भने विश्वसनीय छानबिन आवश्यक हुन्छ । जातीय विभेदको घटना हो भने यसको सम्बोधन कर्तव्य ज्यान मुद्दा चलाएरमात्र हुँदैन । स्थानीय समाजमा यस्ता घटना दोहोरिन नदिन चेतनामूलक कार्यक्रममा ध्यान दिनुपर्छ । एक्काइसौं शताब्दीको संघीय गणतान्त्रिक लोकतन्त्रमा यस्ता जातीय अहंकारका कारण हत्या हुने घटना सह्य र स्वीकार हुन सक्तैन । स्थानीय प्रहरी प्रशासनले पनि जालझेल नगरी  छानबिनलाई विश्वसनीय बनाउन सहयोग गर्नुपर्छ ।