काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले फेरि पार्टी सभापति बन्न अभ्यास थालेका छन् । यसअघि सार्वजनिक खपतका लागिमात्र आफू सभापति बन्ने बताउँदै आएका सभापति देउवाले शनिबारदेखि भने औपचारिक अभ्यास थालेका हुन् ।
उनले आफ्नो अभ्यास प्रदेश केन्द्रित गर्दै प्रदेशका केन्द्रीय नेताहरु बोलाएर महाधिवेशन अभियान थाल्न सुझाव दिएका छन् ।
सभापति देउवाले शनिबार प्रदेश नम्बर १ र प्रदेश नम्बर २ का आफूपक्षीय केन्द्रीय नेताहरुलाई निवासमा बोलाएर सभापतिमा पुनः चुनाव लड्न लागेको जानकारी दिँदै त्यसका लागि आ–आफ्ना तर्फबाट सहयोग गर्न आग्रह गरेका हुन् ।
सभापति देउवाले आ–आफ्ना प्रदेशबाट बढीभन्दा बढी महाधिवेशन प्रतिनिधि ल्याउन अहिलेदेखि नै अभियान थाल्न आग्रह गरेका छन् ।
‘‘अहिले वडास्तरमै राम्रो गृहकार्य नगरे क्षेत्रीय प्रतिनिधि छनोटपछि महाधिवेशन प्रतिनिधि छनोट सहज नहुने र त्यसको प्रभाव केन्द्रीय महाधिवेशनमा पर्छ,’’ देउवासँगको भेटमा सहभागी प्रदेश १ का एक केन्द्रीय सदस्यले भने, ‘‘त्यसैले स्थानीय तहका वडाबाटै अभियान मजुबत पार्न आवश्यक छ । तपाईंहरु लाग्नुस्, मैले के गर्नुपर्छ त्यो म गर्छु ।’’
देउवाले पार्टी व्यवस्थापन आफूलेजस्तो अरुले गर्न नसक्ने भन्दै समूहको स्वार्थका लागि पनि सबैले लाग्नुपर्ने अवस्था रहेको बताएका थिए ।
पहिलो गासमै ढुंगा
तर, देउवाको सभापति बन्ने औपचारिक अभियानको थालनी गर्दा ‘पहिलो गासमै ढुंगा’ लागेजस्तो भएको छ ।
सभापति देउवाले थालेको अभियानमा उनका सबैभन्दा निकटस्थ र १३ औँ महाधिवेशनमा निर्णायक भूमिका खेलेका नेता विमलेन्द्र निधिले सभापति लड्ने निर्णयमा पुनर्विचार गर्न सुझाव दिएका छन् ।
‘‘सभापतिमै फेरि उमेदवारी दिने विषयमा निर्णय गरिसक्नुभएको हो भने पुनर्विचार गर्नुस्,’’ निधिसहित देउवासँगको भेटमा सहभागी एक कांग्रेस केन्द्रीय सदस्यले निधिको भनाई उद्धृत गर्दै भने, ‘‘तपाईं प्रधानमन्त्रीको दौडमा हुनुहुन्छ । त्यसमा म सहयोग गर्ने छु, सभापतिमा मलाई सहयोग गर्नुस् ।’’
त्यसोभन्दा देउवाले सभापति लड्ने आफ्नो निर्णय नै भइसकेको भन्दै त्यसबाट ‘ब्याक’ हुने कुनै सम्भावना नरहेको बताएका थिए ।
त्यसोभन्दा आफू पनि चुनावको तयारीमा लागिसकेको भन्दै निधिले देउवालाई यसपटक आफूलाई सहयोग गर्न आग्रह गरेका थिए ।
‘‘सभापति लड्ने नै हो भने त्यो तपाईंको अधिकारको कुरा हो, लड्नुस्,’’ देउवाको भनाई उद्धृत गर्दै ती केन्द्रीय सदस्यले भने, ‘‘तर, म आफ्नो निर्णयबाट ब्याक हुन्न ।’’ त्यसपछि निधिले देउवालाई आफ्नो सहकार्य र सहयोगबारे सम्झाउँदै त्यसलाई नभुल्न आग्रह गरेका थिए ।
‘‘म लामोसमयदेखि तपाईंसँगको सहकार्यमा छु, त्यस हिसाबले तपाईंको सहयोग माग्ने मेरो अधिकार नै हो,’’ निधिको भनाई उद्धृत गर्दै ती केन्द्रीय सदस्यले भने, ‘‘तपाईंकै आशीर्वाद लिएर म सभापति लड्न चाहन्छु । तपाईंले यो कुरालाई राम्रैसँग ध्यान दिनु हुनेछ ।’’
यति भनिसकेपछि निधि सभापति देउवासँग बिदा लिएका थिए । देउवाले निधिलाई थप केही भन्न खोजेको संकेत गर्दै गर्दा निधि बाहिरिएको ती केन्द्रीय सदस्यले बताए ।
अघिल्लो पटक शेरबहादुर देउवालाई जसरी पनि एकपटकका लागि सभापति बनाउने घोषणा गरेका निधिले निर्णायक भूमिका खेलेका थिए । आफूसहित देउवा पक्षबाट कोही पनि महामन्त्री नलड्ने र अर्को समूहबाट महामन्त्रीको उमेदवार खोजी गरी सभापतिमा जिताउने निधिकै घोषणाले देउवा पक्षका आकांक्षी व्यवस्थापन सम्भव भएको थियो ।
त्यही अडानबाट कोइराला समूहमा रहेका नेता अर्जुननरसिंह केसीलाई महामन्त्री उमेदवार बनाएर तान्न सफल भएपछि सभापतिमा देउवाको सफलता हात लागेको थियो ।
निकटस्थले पनि देउवालाई गराए सचेत
देउवाका अन्य निकटस्थले पनि सहयोग गर्ने आश्वासन र जितका लागि ढुक्क हुने आग्रह नगरी देउवालाई सचेत गराएका छन् ।
प्रदेश नम्बर १ का केन्द्रीय नेताहरुको भेलामा देउवाका मुख्य सहयोगीहरुले नै टिम व्यवस्थान नगरे अवस्था सहज नहुने भन्दै सचेत गराएका हुन् ।
प्रदेश १ का नेताहरु ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्की, भिष्मराज आङदम्बे, मीन विश्वकर्मा र सीता गुरुङलेसमेत टिम व्यवस्थापन भए ढुक्क हुन सकिने अवस्था रहेको भन्दै पहिलो टिम व्यवस्थापनमा ध्यान दिन आग्रह गरेका थिए ।
देउवाका निकट सहयोगीमध्येका ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्कीले पहिला टिम व्यवस्थापन गरेर मैदानमा उत्रिन सुझाव दिएको भेटमा सहभागी एक नेताले बताए ।
केन्द्रीय सदस्य मीन विश्वकर्माले त उपसभापति विमलेन्द्र निधिले पनि सभापति लड्ने घोषणा गरेको भन्दै त्यसका विषयमा पनि आधिकारिक धारणा बुझ्न र अघि बढ्न आग्रह गरेका थिए ।
केन्द्रीय सदस्य सीता गुरुङले बाह्रखरीसँगको कुराकानीमा सभापति देउवाले यसअघि नै सभापति चुनाव लड्ने बताइसकेको भन्दै केन्द्रीय सदस्यहरुसँग महाधिवेशनको सुनिश्चितताका लागि के गर्न सकिन्छ भनेर परामर्श गरेको बताइन् ।
‘‘सभापतिज्यूले पुनः सभापति चुनाव लड्ने र कांग्रेसलाई पुरानै अवस्थामा फर्काउने बताउँदै आउनुभएको छ । सभापतिका लागि गरिएको यो पहिलो छलफल होइन,’’ गुरुङले भनिन्, ‘‘कोरोना महामारी कायम छ, बाढी पहिरोको त्रास पनि देखिँदैछ । यस्तो अवस्थामा कसरी अधिवेशन सम्पन्न गर्ने भन्ने विषयमा सभापतिले छलफल गर्नुभएको हो ।’’