काठमाडौं । नेपाल राष्ट्र बैंकले भुक्तानी प्रणाली सञ्चालक र भुक्तानी सेवा प्रदायक कम्पनीको संस्थापक सेयर इजाजतपत्र प्राप्त गरेको ५ वर्षसम्म खरिद बिक्री गर्न नपाइने व्यवस्था गरेको छ ।
केन्द्रीय बैंकको भुक्तानी प्रणाली विभागले भुक्तानी सम्बन्धी कार्य गर्ने संस्थाहरुको लागि संस्थागत सुशासन सम्बन्धी व्यवस्था गर्दै ५ वर्षसम्म संस्थापक सेयर खरिद बिक्रीमा रोक लगाएको हो ।
केन्द्रीय बैंकले भुक्तानी सम्बन्धी कार्य गर्ने संस्थाको प्रमुख कार्यकारी नियुक्ती सम्बन्धी मापदण्ड पनि तोकेको छ ।
सीईओले राजीनामा दिएको र सञ्चालक समिति हेरफर भएको ७ दिनभित्र राष्ट्र बैंकमा आवेदन दिनुपर्ने भएको छ ।
सीईओले अन्य कुनै संस्थामा काम गर्न नपाइने, सीईओ रिक्त भएको तीन महिनामा नयाँ सीईओ नियुक्त गर्नुपर्ने जस्ता व्यवस्था राष्ट्र बैंकले गरेको छ ।
यस्तै सञ्चालक उक्त संस्थाबाट ऋण लिन नपाउने र यदि लिएको भए २०७८ असार मसान्तभित्रमा फर्स्योट गर्नसमेत राष्ट्र बैंकले निर्देशन दिएको छ ।
केन्द्रीय बैंकले भुक्तानी सम्बन्धी कार्य गर्ने संस्थाको लागि जोखिम व्यवस्थापन सम्बन्धी अर्को व्यवस्था गर्दै जोखिम व्यवस्थापनको रिपोर्टिङ गर्ने नीति प्रक्रिया र संरचना तयार गरि कार्यान्वयन गर्न निर्देशन दिएको छ ।
यस्तै छुट्टै जोखिम व्यवस्थापन इकाई व्यवस्था गर्नुपर्ने व्यवस्था समेत गरेको छ ।
यस्तै सञ्चालन जोखिम, तरलता जोखिम र व्यवसाय जोखिममा वर्गीकरण गरि कार्यान्वयन गर्न निर्देशन दिएको छ ।
यस बाहेक भुक्तानी सम्बन्धी कार्य गर्ने संस्थाको लागि ग्राहक हित संरक्षण सम्बन्धी व्यवस्था गरेको केन्द्रीय बैंकले गुनासो सुनुवाईको लागि १८ घण्टा सेवा दिने गुनासो सुनुवाई डेस्क स्थापना गर्न निर्देशन दिएको छ । यस्तै ग्राहकको गोपनीयता र तथ्याङ संरक्षणको लागि पनि निर्देशन दिएको छ ।