काठमाडौं । कोभिड–१९ पछि ‘एग्रेसिभ’ कर्जा विस्तारमा रहेका बैंकहरुले फागुनमा पनि त्यसलाई निरन्तता दिएका छन् । फागुनको तीन सातामै बैंकहरुले ७१ अर्बले कर्जा विस्तार गरेको तथ्यांक नेपाल बैंकर्स संघले उपलब्ध गराएको छ । सोही अवधिमा निक्षेप भने ३७ अर्बले मात्रै बढेको छ ।

पछिल्लो एक सातामा मात्रै कर्जा २६ अर्बले विस्तार हुँदा निक्षेप भने १४ अर्बले मात्रै बढेको छ । गएको माघ ३० गते ३३ खर्ब १७ अर्ब रहेको वाणिज्य बैंकहरुको कुल कर्जा लगानी फागुन २१ गते आउँदा तीन सातामा ७१ अर्बले बढेर ३३ खर्ब ८८ अर्ब पुगेको छ । सोही अवधिमा बैंकहरुको निक्षेप भने ३७ खर्ब ८६ अर्बबाट बढेर ३८ खर्ब २३ अर्ब पुगेको छ ।

पुस मध्यसम्म २ खर्बमाथि तरलता रहेको बैंकिङ प्रणालीमा बैंकहरुले गरेको एग्रेसिभ कर्जा लगानीकले गर्दा अहिले प्रणालीमा ४० अर्बको हाराहारीमा मात्रै तरलता रहेको छ । फागुन २४ गते प्रणालीमा ३४ अर्ब तरलता रहेको राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता डा. गुणाकर भट्टले बताए । यसबाहेक ९ अर्ब ५४ करोड राष्ट्र बैंकले प्रशोचन गरेको उनले बताए ।

बैंकहरुले एग्रेसिभ रुपमा कर्जा विस्तार गरेको तर सोहीअनुसार निक्षेप भने बढ्न सकेका छैन । एकातिर निक्षेपको तुलनामा उच्च कर्जा विस्तार र अर्कोतर्फ सरकारले निरन्तर रुपमा राष्ट्र ऋण उठाउँदा बैंकिङ प्रणालीमा भने तरलता संकुचन हुँदै गएको छ । जसले गर्दा एक साताअघि सम्म ०.५ प्रतिशतको नजिक रहेको अन्तर बैंक ब्याजदर फागुन २४ गते २.९९ प्रतिशत पुगेको राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता डा. गुणकार भट्ट बताउँछन् ।

राष्ट्र बैंकले पुनर्कर्जा पठाउने तयारी गरेकोले अहिले तरलता कम देखिए पनि बजारमा तरलता अभाव नहुने उनको भनाइ छ । चालु आर्थिक वर्षमा १ खर्ब ४२ अर्ब पुनर्कर्जा स्वीकृत भएकोमा ८५ अर्ब निकासा भइसकेको र अब चाँडै नै ५५ अर्बजति पुनर्कर्जा निकासा हुँदा यसले तरलतामा थप सहयोग गर्ने उनले बताए । यस्तै, सरकारको खर्च बढ्दै जाँदा अब निक्षेप पनि बढ््ने उनको विश्वास छ ।

यदि, बजारमा तरलता आवश्यक पर्‍यो भने राष्ट्र बैंकले रिपोमार्फत पनि तरलता पठाउने उनले बताए । अन्तिम उपायको रुपमा बैंकहरुले सरकारी बचतपत्रमा गरेको लगानीको ‘अगेन्स’मा पनि तरलता उपलब्ध गराउने सक्नेछ ।

चालु आर्थिक वर्षको सात महिना तीन सातामा वाणिज्य बैंकहरुले मात्रै करिब ५ खर्ब कर्जा लगानी गर्दा निक्षेप भने सवा ३ खर्बले मात्रै बढेको छ । असार मसान्तमा २९ खर्ब ३ अर्ब रहेको वाण्ज्यि बैंकहरुको कर्जा लगानी  फागुन २१ गते आउँदा ४ खर्ब ८४ अर्बले विस्तार भएर ३३ खर्ब ८८ अर्ब पगेको छ । यस्तै, असार मसान्तमा ३४ खर्ब ८७ अर्ब रहेको निक्षेप फागुन २१ गते आउँदा ३ खर्ब ३६ अर्बले बढेर ३८ खर्ब २३ अर्ब पुगेको छ ।