बीबीसी । कोकाकोला कम्पनीले आफ्ना उत्पादनका लागि कागजबाट बनेको बोतल परीक्षण गर्ने तयारी गरिरहेको छ जसले प्लास्टिकलाई यसको प्याकेजिङबाट पूर्ण रुपमा हटाइदिनेछ ।

यसको प्रोटोटाइप डेनमार्कको एउटा कम्पनीले निर्माण गरेको हो जसमा अत्यन्तै बलियो कागजको बाहिरी स्वरुप हुनेछ । त्यसमा बिरुवामा अधारित प्लास्टिक जस्तै भित्री ‘लाइनर’ पनि रहने बताइएको छ जसले यसलाई भिज्न दिनेछैन । 

यसको उद्देश्य वास्तवमा १०० प्रतिशत रिसाइकल गर्न मिल्ने अनि भित्रको ड्रिङ्क्सबाट ग्यास बाहिर निस्कन नदिने क्षमता भएको प्लास्टिकमुक्त बोतल निर्माण गर्नु हो । त्यस्तै यसमा भित्रको उत्पादनमा कुनै फाइबारका टुक्रा नपरोस् भन्ने सुनिश्चित गर्न पनि जरुरी छ जसले पेय पदार्थको स्वाद बिगार्नुका साथै दूषित गरी स्वास्थ्य अनि सुरक्षालाई पनि जोखिममा पार्न सक्छ ।

तर, पनि उद्योगविद्हरुले यो योजनालाई सकारात्मक रुपमा अघि बढाइरहेका छन् । जस्तै कोकाकोला कम्पनीले मात्र २०३० सम्ममा फोहोर उत्पादनलाई शून्य बनाउने लक्ष्य राखेको छ ।

गत वर्ष च्यारिटी ग्रुप ‘ब्रेक फ्रि फ्रम प्लास्टिक’ ले कोकाकोलालाई विश्वकै नम्बर १ प्लास्टिक प्रदूषण गर्ने कम्पनीका भनेर सूचीकृत गरेको थियो । यससँगै नेस्ली अनि पेप्सी पनि उच्च स्तरको प्रदूषण गराउनमा शीर्ष तीनमा परेका हुन् । 
उक्त कागजको बोतल निर्माण गर्ने डेनिस फर्म ‘पाबोको’ का अनुसार कोकाकोला, बियरजस्ता प्रेसर पारेर स्टोर गर्नुपर्ने ‘फिजी ड्रिङ्क्स’ लाई धान्न सक्ने किसिमले कागजको संरचना तयार गर्नु चुनौतीमय थियो । यसका साथै तिनलाई ब्रान्डअनुसार विभिन्न आकारमा अनि तिनको नाम प्रिन्ट गर्न कागजमा इंक पनि प्रयोग गर्नुपर्ने हुँदा यो काम झन् कठिन बन्न पुगेको हो ।

सात वर्षसम्म ल्याबमा रिसर्च गरिसकेपछि सो फर्मले हंगेरीस्थित यसै गर्मीयाममा कोकाकोलाले उत्पादन गर्ने पेय पदार्थमा सो कागजको बोतल प्रयोग गरिने बताएको छ । यसमा सुरुवाती चरणमा दुई हजार बोतल लोकल रिटेल चेनमार्फत वितरण गरिने भनिएको छ । त्यस्तै बेलायत र स्विडेनमा चाहिँ भोड्का उत्पादक, ‘एब्सोलुट’ ले दुई हजार वटा कागजका बोतलमा ‘कार्बोनेटेड ड्रिङ्क’ हालेर परीक्षण गर्ने जनाएको छ । त्यस्तै बियर कम्पनी काल्सबर्गले पनि कागजको बोतलको आफ्नै प्रोटोटाइप निर्माण गरिरहेको छ ।

फर्मका कमर्सियल म्यानेजर माइकेल माइकेल्सनका अनुसार ती कागजका बोतल फाइबरमा आधारित एउटा सिङ्गो वस्तुबाट निर्माण गरिएको छ जसले त्यसलाई बलियो बनाउँदछ । उनले भने, “वास्तवमा यो गोप्य कुरा हो । यसमा धेरैथरीका वस्तु जोडेर बनाउनुको साटो एउटै सामग्री प्रयोग गरी निर्माण गर्नुले बोतललाई बलियो बनाउनेछ ।”

कोकाकोला र एब्सोलुटले यसलाई सार्वजानिक गरेपछि मात्र यस प्रविधिको प्रभावकारिता जाँच गरिनेछ । वास्तविक जीवनमा व्यवहारिक छ कि छैन भन्ने थाहा पाउन वास्तविक उपभोक्ताहको प्रतिक्रिया आवश्यक पर्ने माइकेलसनले बताए । यसमा कागज पानीसँग सीधा सम्पर्कमा आउन नसक्ने हुँदा भित्रपट्टि बिरुवामा आधारित पातलो कोटिङ राखिनेछ । यो बिरुवामा आधारित एकदम सानो पर्खालजस्तो काम गर्ने र उत्पादनलाई पनि सुरक्षित राख्ने माइकलले बताए ।