कोटेश्वरको केटो
(संस्मरण : राजेन्द्र पराजुली)
नेपाली आख्यान लेखनमा एउटा चर्चित नाम हो– राजेन्द्र पराजुली । यद्यपि, उनी पत्रकारितामा सक्रिय छन्, आज पनि । समसामयिक विषयवस्तुमा कथा बुन्ने उनको कथाशिल्प आफ्नै किसिमको छ । नेपाली जीवन र माटोलाई कथाको मालामा उन्ने पराजुली राजनीतिक कथा लेख्न रुचाउँछन् ।
पछिल्लो समय उनको संस्मरणसंग्रह ‘कोटेश्वरको केटो’ प्रकाशनमा आएको छ । केही वर्षपहिले उनको कथासंग्रह ‘शुक्रराज शास्त्रीको चस्मा’ प्रकाशित भएको थियो भने दुई वर्षअघि कथासंग्रह ‘अघोरी’ प्रकाशनमा आयो ।
यिनै आख्यानकारको अर्को संस्मरणात्मक कृति हो, ‘कोटेश्वरको केटो’ । जसमा कोटेश्वरका रैथाने बासिन्दा राजेन्द्रका विभिन्न संस्मरण तथा स्मृति संलग्न छ ।
आफ्नो पुस्तकका बारेमा एउटा मिठो हरफ उनले उल्लेख गरेका छन्, ‘स्मृतिको सिरेटो’मा ।
“भोगिसकिएका कतिपय दुःख, पीडा र तनाव अहिले सम्झँदा आनन्द आउँछ । भोगिसकिएका सुखको बयान उतिविधि मज्जा नआउने । यिनै भोगिसकिएका दुःख, पीडा र तनाव मेरा गुरु हुन्, तिनले मलाई थुप्रै पाठ पढाएर गएका छन् । अनि मस्तिष्कमा झट्का दिएका छन् । ...”
आख्यानकार पराजुलीको गैरआख्यान ‘कोटेश्वरको केटो’भित्र ‘कोटेश्वर’, ‘अनुहारहरू’, ‘अनुभूति र सुफियाना’ र ‘अक्षरहरूसँग’ गरी चार भागमा २५ वटा संस्मरणहरू संगृहीत छ । जसमा कोटेश्वरका स्मृतिहरू पनि छन्, साहित्यकार साथीभाइसँग जोडिएका स्मृतिहरू पनि छन् । यसका साथै पत्रकारिता गर्दा भोगेका विभिन्न संस्मरण उनको यस पुस्तकमा पढ्न पाइन्छ ।
फिनिक्स बुक्सले प्रकाशनमा ल्याएको २०६ पृष्ठको यस कृतिको मूल्य ३५०– रुपैयाँ राखिएको छ ।
O O O
मौन प्रणय
(हाइकुसंग्रह : कृष्ण बजगाईं)
लेखक कृष्ण बजगाईं धेरैजसो नियात्रा, कथा र लघुकथामा कलम चलाउँछन् । तर, बेलाबखत उनको कलमले कविता पनि कोर्दै आएको छ । पछिल्लो समय उनले हाइकु पनि लेख्दै आएका छन्, जसका केही कृति प्रकाशनमा आइसकेको छ ।
बजगाईंका दुईवटा नियात्रासंग्रह, एउटा कथासंग्रह, तीनवटा लघुकथासंग्रह प्रकाशित भइसकेको छ भने दुईवटा हाइकुसंग्रह पनि प्रकाशनमा आइसकेको छ ।
उनको हालै प्रकाशित हाइकुसंग्रह हो, ‘मौन प्रणय’ । जसमा उनले आफ्ना मनका भावलाई हाइकुका छोटा–छोटा हरफहरूमा अभिव्यक्त गरेका छन् ।
तीन हरफमा लेखिने सत्र अक्षरको हाइकु लेखनमा बेलाबखत बजगाईं रमाउँछन् । त्यसैले पनि तेस्रोपटक पनि उनले हाइकु नै पाठकलाई दिए ।
हाइकुको जन्म जापानमा भएको र जापान पुगेपछि बजगाईंले पनि हाइकु लेख्ने जमर्को गरेका हुन् । यसरी लेख्दालेख्दै तीनवटा कृति नै तयार गरे । यस संग्रहमा सत्र अक्षरका चार सय बढी हाइकु राखिएको छ ।
समकालीन साहित्य प्रतिष्ठान, बेलायतले प्रकाशनमा ल्याएको ११६ पृष्ठको यस पुस्तकको मूल्य १५०– रुपैयाँ राखिएको छ ।
O O O
यात्राका इन्द्रेणी रङ
(नियात्रा : प्रदीप सापकोटा)
नियात्रा लेखनमा आइपुगेका छन्, एउटा नवीन कृति बोकेर लेखक प्रदीप सापकोटा । कविता लेख्दै पछि पुस्तकहरूको समीक्षा, अनि बेलाबेला नियात्रामा कलम चलाउँदै आएका सापकोटाले आफूले लेखेका नियात्राहरूलाई एउटा पुस्तकमा संगृहीत गरे र नाम दिए, ‘यात्राका इन्द्रेणी रङ’ । केही समयअघि मात्रै यो पुस्तक काभे्रको पनौतीमा सार्वजनिक भएको थियो ।
लेख्न रहर गर्ने सापकोटाले साहित्यिक पुस्तकहरूमाथि टिप्पणी र समीक्षा लेख्न थाले । कविता त लेख्थे नै । तर, घुम्ने मौका जुरेपछि उनले लेखनलाई मोडे र नियात्राको फेरो समाए । नियात्रामा कलम चलाउँदै विभिन्न पत्रपत्रिकाहरूमा नियात्रा प्रकाशन गर्दै आएका सापकोटाले १४ वटा नियात्रालाई एकै ठाउँ जम्मा गरेर पुस्तकको रूप दिए ।
‘रेलसँगै गुडेको मन’, ‘आँखाभरि हैदरावाद’, ‘सम्झनामा चारमिनार’, ‘पतैयामा दुःखी आमा’, ‘चेतनाका आँखाले देखेको सिंगापुर’, ‘सोलुखोलामा पौडी खेल्दा’, ‘मनभरि हलेसीका याद’लगायत देश–विदेशका नियात्रा पाठकले यस पुस्तकमा पाउँछन् ।
शाब्दिक बुक्सले प्रकाशनमा ल्याएको १५२ पृष्ठको यस नियात्रासंग्रहको मूल्य २३५÷– रुपैयाँ तोकिएको छ ।