काठमाडौं । अभिनेता तथा रंगकर्मी नाजिर हुसेनले आफ्नो जन्मदिनमा दर्शक तथा शुभचिन्तकहरूलाई लागि एउटा छोटो भिडियो प्रस्तुत गरे । भिडियोमा उनलाई पपेट खेलाइरहेको देखिन्छ । उक्त भिडियोमा उनी भेन्ट्रिलकिस्टका रुपमा देखिएका छन् । अर्थात् उनी पपेटमार्फत अभिनय गर्दै छन् ।
(भेन्ट्रिलक्विज्म भनेको वास्तविक आवाज आफैं निकाल्ने तर दर्शकलाई पपेटले बोलेको जस्तो आभास गराउने कला हो ।)
यसमा दुईवटा क्यारेक्टर हुन्छ, त्यसमध्ये एउटा कलाकार हुन्छ भने अर्को पपेट । पपेटले बोलेको र अभिनय गरेको जस्तो देखिए पनि त्यो पनि स्वयं कलाकारले नै गर्नुपर्छ । पपेटले बोलेको जस्तो देखिए र सुनिए पनि यसमा ओठ वा मुख नचलाई कलाकारले नै बोल्नुपर्छ । तर यसको आभास दर्शक तथा स्रोतालाई हुनु हुँदैन । यो पफर्मेन्स आर्टको विधामा पर्छ ।
भेन्ट्रिलक्विज्म हलिउडमा अभिनयको लोकप्रिय विधामध्येको एक हो । भेन्ट्रिलकिस्ट सोसाइटीका अनुसार हाल विश्वमा ५ सयदेखि ६ सय जना छन् । पल जेर्जिन र ड्यार्सी लाइन अहिले विश्वका लोकप्रिय भेन्ट्रिलकिस्ट हुन् । यी दुवै अमेरिकन गट ट्यालेन्टबाट आएका भेन्ट्रिलकिस्ट हुन् ।
युरोप जाँदा नाजिरले भेन्ट्रिलक्विज्मको शो पहिलोपटक देखेका थिए । कहिल्यै नदेखेको शो उनलाई अनौठो लाग्यो । अनौठो मात्रै होइन लोभ पनि लाग्यो । कसरी गर्न सकिएला ? उनले सेकेन्ड हेन्ड मार्केटमा ५० सेन्ट युरोमा रेन्डियर आलादिन पपेट किने ।
यो लकडाउनमा उनले यही भेन्ट्रिलक्विज्म सिके । “भेन्ट्रिलक्विज्म सिक्ने उत्कट चहाना थियो । निकै गाह्रो छ । तर पनि रहरले गर्दा सिकिरहेको छु । थोरै ओठ चलेको पनि देखिनु हुँदैन त्यसैले एकदम अफ्ठ्यारो पनि लागिरहेको छ,” नाजिर भन्छन्, “पपेटले बोल्ने पनि आफैं बोल्नुपर्ने तर ओठ चल्नुभएन । तर आफू बोलिरहँदा पपेटको एक्सप्रेसन र ऊ बोल्दा आफ्नो क्यारेक्टरको एक्सप्रेसन तथा स्क्रिप्ट सजिलो छैन । एक मिनेटको पफर्मेन्स गर्न पनि लामो तयारी गर्नुपर्छ ।”
० ० ०
नाजिर रंगमञ्च मात्रै होइन चलचित्र र म्युजिक भिडियोमा पनि रुचाइएका कलाकार हुन् । अधिकांश कलाकार काम नपाएर घरमै बसिरहेका बेला उनका चारवटा म्युजिक भिडियोमा काम गरे । केही पाइपलाइनमा छन् । दुईवटा फिचर फिल्ममा साइन गरिसकेका उनले एउटामा मौखिक सहमति गरिसकेका थिए । छायांकनमा जाने तयारी गरिरहेका बेला लकडाउन भयो ।
चलचित्रको छायांकन रोकियो । तर त्यही समय उनले म्युजिक भिडियोमा अभिनय गरे । “यो वा त्योभन्दा पनि म कलाकार हुँ । कलाको जुनसुकै विधामा पनि काम गर्न चहान्छु । रंगमञ्च, चलचित्र वा म्युजिक भिडियोमध्ये कुनै एकमा मात्रै म बाँधिएर बस्न चहान्न,” नाजिर भन्छन्, “योबाहेक पनि आर्टका अरु फर्ममा पनि मेरो अभिरुचि छ । त्यसैले पनि भेन्ट्रिलक्विज्म सिकिरहेको छु ।”
उनी स्वतन्त्र कलाकार हुन् रंगमञ्च, चलचित्र, म्युजिक भिडियो, मोडलिङ वा पेन्टिङमा मात्रै बस्न चाहँदैनन् । यी विधामा आफूले सिकेको र जानेको कुरा आफ्नो ल्याकतले भ्याएसम्म लक्षित समूहसम्म फैलिने चाहना राखेको नाजिर बताउँछन् ।
तस्बिर नाजिरको फेसबुकबाट