दिमागमा विषय त पहिल्यै थियो । तर कहिले यो विषयमा काम गर्न पाइएला ? कौतुहल थियो । तर निश्चित थिएन । कारण थिए– बजेट, समय अनि विश्वासको । ‘बदला बरिलै’ का विषयमा कुरा गर्दा केही वर्ष पहिले फर्किए प्रकाश ।
प्रसंग कोट्याउँदा थोरै तिजको कुरा गर्छन्- तिज भन्नबित्तिकै महिलाहरूको तिज । संस्कृतिसँग जोडेर हेर्दा पराई घर गएकी चेली माइत आएर वर्षदिन घरमा बेहोरेको बुहार्तन आमा तथा दिदीबहिनीसँग साट्ने अवसर हो ।
“कलाकारलाई सिर्जनाको क्षेत्रमा सधैँ केही न केही नयाँ गरौं भन्ने लाग्छ । ममा पनि त्यो हुटहुटी र लोभ नहुने कुरै भएन,” प्रकाश भन्छन्, “महिलाको संवेदनासँग जोडिएको विषयमा तिज गीत निकालौं भनेर गत वर्ष नै मैले केही तयारी गरेको थिएँ । केही लाइन लेखेको पनि थिएँ । तर अरु गीत र कार्यक्रमले गर्दा त्यो सम्भव नै भएन ।” फलत: एक वर्ष पछि धकेलियो, कारण तिज गीत अरु बेला निकालेर पनि भएन ।
तर फाइदै भयो प्रकाशलाई । कारण उनीसँग एक वर्षको समय भयो । गीत र स्क्रिप्टमा खेल्न पाए । प्रकाश जहाँ पुगुन मनको एउटा कुनामा मैलै यो काम गर्नु छ है भन्ने लागिरहन्थ्यो । “यो एक वर्ष रिफरेन्स खोज्न मलाई समय भयो । भिडियो मेकिङमा अध्ययन गर्ने मौका पाएँ,” उनी भन्छन् ।
सपना गायिका बन्ने थियो । गीत पनि गाउन थालेकी थिइन् । तर अचानक समाजका लब्ध प्रतिष्ठित मानिने व्यक्तिबाटै कू-दृष्टि पर्यो । अन्ततः ज्यानै लियो । आमाबुबा न्यायको ढोका ढक्ढक्याउन प्रहरी प्रशासनमा त गए । तर कानुन नै कज्याउने व्यक्तिले नै अपराध गरेपछि के लाग्थ्यो र आम-सर्वसाधरण नागरिकको ? केही जोड चलेन । तर प्रकाशको दिमाग चल्यो । उनले बदला सिर्जना गरे । ‘टिट् फर ट्याट्’ अर्थात् जस्तालाई तस्तै । जसरी बलात्कारपछि झुन्ड्याएर मारेको थियो । त्यस्तै उनले पनि हुबहु बदला सिर्जना गरे । कानुनले त दिँदैन तर सिर्जनामा बर्जित हुँदैन नि । त्यसैले उनले अत्याचारीविरुद्ध बदला लिए । ताकि यसले चेतनाको काम गरोस् । यही भावमा गीत तयार गरे ।
० ० ०
प्रकाशलाई तयार शब्द अनुसारको स्वर चाहिएको थियो । हुन त उनी आफैं पनि गायक हुन् । तर महिलाले पोखेको वेदना पुरुष आवाजभन्दा महिलाले नै गाउँदा न्याय होला भन्ने लाग्यो । त्यसो त आजकाल पुरुष आवाजमा पनि थुप्रै तिज गीत सुनिन थालेका छन् । तर उनले यो दुस्साहस गरेनन् ।
स्वर र अभिनयमध्ये एकमा स्टारकास्ट गर्ने उनको सोच थियो । केहीलाई डोमी पठाए । तर सुन्दा शब्द र लयअनुसारको फिल पाएनन् । प्रकाशलाई ठेट गाउँले आवाज चाहिएको थियो । जसले फिल दिन सकोस् र आलाप पनि लिन सकोस् ।
उनको दिमागमा आइपुगिन् देवी घर्ती । हजारौं गीत गाइसकेकी, सयौं गीत लोकप्रिय भइसकेका र स्वर पनि राम्रो । आलाप पनि लिन सक्ने । डमी पठाए । प्रकाशलाई चित्त बुझ्यो । प्रकाशले उनैलाई गाउन लगाए ।
० ० ०
भिडियोमा कसलाई अभिनय गराउने होला ? दिमागमा थुप्रै नाम ठेलमठेल आए । तीमध्येको एउटा नाम थियो- केकी अधिकारी । तर गीतले मागेको थियो किशोरी । केकीले किशोरी अवस्था पार गरिसकेको निकै वर्ष बितिसकेको थियो । तर गीतले मागेको थियो ‘इनोसेन्ट’ (माया लाग्दो र सोझो अनुहार) जुन केकीको थियो । उमेर र अनुहार मात्रै भएर कहाँ पुग्थ्यो र अभिनयमा पनि अब्बल चाहिएको थियो । त्यो पनि केकीमै थियो ।
अर्को कुरा कथालाई फिल गर्ने पनि चाहिएको थियो । केकी मानवअधिकारका विषयमा मजाले आवाज उठाउने व्यक्ति महिलामाथि हुने हिंसाका घटनाबिरुद्ध चर्को आवाज उठाउने नायिका, प्रकाशले खोजेको पनि त्यस्तै । अर्को कुरा आँखामा खेल्नु थियो प्रकाशलाई । त्यसका लागि पनि केकी उपयुक्त थिइन् ।
उनलाई डर थियो, कतै भिडियोमा केकीको शरीर ठूलो त देखिँदैन ? अजिङ्गरको आहारा दैवले जुटाउँछ भने झैं केकीले लकडाउनमा मजाले वेट लुज गरेकी रहिछन् ।
केकीलाई प्रस्ताव त गर्ने तर रेप सिन थियो । कसरी गर्ने ? अफ्ठ्यारो लाग्यो प्रकाशलाई । “मेरा कुनै पनि भिडियोमा यस्ता सिन थिएनन् । मैले यस्तो सिनमा पहिलोपटक काम गर्दै थिएँ । रेप अनि झुन्ड्याएको सिन छ, काम गर्नुहुन्छ ? भनेर कसरी सोध्नु मलाई असहज भइरहेको थियो,” प्रकाश नोस्टाल्जिक हुन्छन्, “तर पनि सोध्नु नै थियो । अफ्ठ्यारो लागि लागि सोधेँ । तर उहाँ त मेरो कुरा सुनेर उत्साही हुँदै मैले यस्तो चेतनामूलक गीतमा काम गर्न खोजिरहेको थिएँ पो भन्नुभयो ।”
भिडियोका लागि केकी त तय भइन् तर अर्को खलपात्र को होला ? प्रकाशलाई हेर्दै खलपात्रको अनुभूत दिने अनुहार र अजङ्गो शरीर भएको व्यक्ति चाहिएको थियो ।
दर्जनौं नेपाली चलचित्र हेरे, नयाँ र पुराना दुवै । “कति अनुहार थिए देखिरहेका चिनिरेहका तर नाम थाहा नहुँदोरहेछ,” प्रकाश भन्छन्, “ध्रुव कोइरालामा गएर म अड्किएँ । उहाँ पनि पहिला नै देखेको तर नचिनेको । चलचित्र ‘परदेशी-२’का प्रोडक्सन म्यानेजर ईश्वर घिमिरेले फोन नम्बर दिए ।
कन्ट्याक त भयो तर रेप सिन तपाईंको भागमा छ कसरी भन्ने ? असहज भइरहेको थियो उनलाई । त्यसैले प्रकाशले स्क्रिप्ट थमाइदिए । ध्रुवले पनि स्क्रिप्ट मन पराए । साइन गरे । दर्जनौं चलचित्रमा अभिनय गरेका ध्रुवको ‘बदला बरिलै’ पहिलो म्युजिक भिडियो थियो ।
लोकेसन खोजे कीर्तिपुर । दुई दिन एक रात लगाएर भिडियो छायांकन गरे । तर दिन र रात दुवै । प्रकाशलाई गीतसँगै भिडियोमार्फत अधिकतम सन्देश प्रवाह गर्नु थियो । त्यसैले भिडियोमा सकेसम्म कुनै सम्झौता गरेनन् । बजेटदेखि समयम र पोस्ट प्रोडक्सनसम्म ।
त्यसैले गीत छोटै किन नहोस् कलर, साउन्ड र इफेक्टमार्फत दृश्यमा खेले । परिणाम भिडियो १५ मिनेट पुगेको छ । मनमा वर्षौंदेखि गुम्सिएको उकुसमुकुसलाई एउटै गीत र भिडियोमा पोखेर सभ्य र समतामूलक समाज निर्माणका लागि सन्देश दिनु थियो । दिए ।
“समाजमा रहेको यो समस्यालाई गीत र भिडियोमार्फत देखाएको छु । इमानदार भएर प्रयास गर्यो भने राम्रो हुन्छ भनेर काम गरेको छु । केकीजीका आँखामार्फत नै धेरै कुरा भन्ने प्रयास गरेको छु याद गर्नुभयो भने देख्नु हुनेछ,” प्रकाश भन्छन्, “मेकिङमा ध्यान दियो भने एउटै भिडियोमार्फत पनि धेरै भन्न सकिँदोरहेछ भन्ने लागेको छ । अहिलेसम्मकै महँगो बजेट लागे पनि फेरि एकपटक आत्मसन्तुष्टि मिलेको छ ।”