site stats
बाह्रखरी :: Baahrakhari
विचार
Nabil BankNabil Bank
Sarbottam CementSarbottam Cement
Ghorahi CementGhorahi Cement
 कोरोना र मानसिकता

नेपालमात्र हैन सम्पूर्ण विश्व नै कोरोना महामारीको चपेटामा परेको छ । युरोप तथा अमेरिकाका विकसित मुलुकहरूमा समेत यसले ठूलो क्षति  गरिसकेको छ । हाल विकसित मुलुकहरूमा यसको प्रकोप केही साम्य भएको देखिए पनि नेपाललगायतका विकासोन्मुख राष्ट्रमा कोरोनाको संक्रमण फैलँदो छ । 

यस्तो अवस्थामा सरकारको तर्फबाट भएको एकमात्र राम्रो कदम बन्दाबन्दी (लकडाउन)लाई सहज बनाउने निर्णय भएको छ । यही महामारीका अवधिमा मैले देशको दोस्रो तहको अस्पतालमा काम गर्ने र रोगको अवस्था तथा मानिसहरुको यस रोगप्रतिको विचार बुझ्न र नियाल्न पाएको छु । त्यसैमा आधारित अनुभव यहाँ लेख्ने जमर्को गरेको हुँ ।

नेपालमा कोरोनाको  सुरु 

Agni Group

नेपालमा कोरोनाको पहिलो संक्रमण माघ ९, २०७६ मा देखिए पनि यसको त्रास फ्रान्सबाट आएकी एक महिलामा संक्रमण पुष्टि भएपछि जनतामा चैत्र १० गतेबाट देखिन थालेको हो । त्यतिबेला चीन, इटाली, इरानजस्ता देशमा यसको संक्रमण तथा मृत्यु दरसमेत बढिरहेको थियो भने छिमेकी भारतमा पनि यसको प्रभाव देखिन थालेको थियो । यस दौरान सरकारले भारत र चीनसँग नाका सिल गर्ने, यातायत र हवाई यात्रामा रोक लगाउने, मानिसहरुको भिड हुने ठाउँ जस्तै होटेल, रेस्टुराँ, स्विमिङ पुल बन्द गर्नेजस्ता कदम चालेर देशव्यापीरुपमा चैत्र ११ गतेबाट बन्दाबन्दी लागू गरेको थियो । कोरोनाको बारेमा जनचेतना फैलाउने काम भयो । फोन, सामाजिक संजाल , रेडियो, टेलिभिजनले त्यसमा ठूलो भूमिका खेले । 

त्यस समयमा समुदायमा त्रासको वातावरण बनिरहेको थियो । देशमा कोरोनाको संक्रमण बढ्दो क्रममा थियो र विश्वमा कोरोनाले भयानक रुप लिइसकेको थियो । पहिलो दिन ‘कोरोना ज्वरो क्लिनिक’ मा काम गर्दा मनमा एक प्रकारको डर लागिरहेको थिए । आफन्त र साथीभाइले त्रसित भएर फोन गरेका र कतिपयले त राजीनामा दिनसम्म सुझएका थिए । अझ त्रसित त तब भएँ जब चैत्र १४ गते, मैले काम गर्ने अस्पतालमा पहिलो संक्रमण पुष्टि भयो । जनतामाझ त्रास सिर्जना भएर हो वा चेतनाले सुरुका केही दिन बन्दाबन्दीको पालना पनि अनुशासितरुपमा भएको महसुस गरेको थिए । तर, समय बित्दै जाँदा लकडाउनको अवस्था पनि खस्किँदै गयो ।

Global Ime bank

हालको अवस्था 

आज असार १ गतेसम्म आइपुग्दा नेपालमा जम्मा ५ हजार ३३५ कोरोना संक्रमित छन् भने १८ जनाले ज्यान गुमाइसकेका छन् । यो ८२ दिनको औपचारिक लबडाउनलाई खुकुलो बनाउने भन्दै अहिले उद्योग, कलकारखाना, कार्यालय र बजार धेरै खुलिसकेको पाइन्छ । यसका साथै भारतलगायतका अन्य देशमा रहेका नेपाली स्वदेश फर्किने संख्या दिनप्रतिदिन बढ्दो छ । विदेशबाट आएका नेपाली नागरिकको उचित व्यवस्थापन गर्नुको साटो नेपालमा तिनलाई न्यूनतम  मापदण्ड नपुगेका क्वारेन्टिनमा राखेको पाइन्छ । 

यस्तो अवस्थामा कोरोनाको परीक्षण धेरै हुनुपर्ने र कोरोना भएका र नभएका मानिसलाई छुट्टयाई उचित व्यवस्थापन गर्नुपर्ने  हुन्छ । विडम्बना, सरकारले उल्टै परीक्षणको दायरा घटाएको छ भने क्वारेन्टिन र अस्पतालमा उचित  व्यवस्था मिलाउन सकेको छैन । फलस्वरूप, स्वस्थ व्यक्तिमा पनि संक्रमण हुने र संक्रमितको संख्या ह्वात्तै वृद्धि हुने जोखिम देखिएको छ । 

व्यवस्थापनको कमजोरीसँगै संक्रमण बढाउने अर्को कारक जनमानसमा रहेको कोरोनाप्रतिको सोच र मानसिकता हो । सुरुको अवस्थाबाट आजसम्म आइपुग्दा जनमानसमा कोरोनाप्रतिको सोच र धारणामा धेरै परिवर्तन भएको पाइन्छ । अहिल मानिसहरुले यस रोगबाट बच्न अपनाउनु पर्ने सामान्य सावधानीहरु जस्तै भिडभाड नगर्ने, मास्क लगाउने, बेलाबलामा हात धुने, भौतिक दूरी कायम गर्नेजस्ता अतिआवश्यक कार्यमा पनि हेलचेक्य्राइँ गरेको पाइन्छ । हुन त नेपालमा कोरोनाको संक्रमण र मृत्युदर अरु राष्ट्रको तुलनामा कम भएर त्यस्तो सोचको विकास भएको हुन सक्छ । तर सोच्नुपर्ने के हो भने नेपालमा परीक्षण नै एकदमै कम भएको हुनाले यो संख्या कम देखिएको हुन सक्छ । हाम्रै घर वा समाजमा यसको संक्रमण भएको छैन भन्न सकिन्न । अहिलेजस्तै सरकार र व्यवस्थापन पक्षबाट उचित सहयोग नहुने अवस्था रहिरहे र व्यक्तिको मनोबल उच्च नभए यस महामारीले निकट भविष्यमै विस्फोटकरुप लिन सक्छ । 

अहिलेको तथ्यांक हेरेर यस महामारीलाई सामान्यरूपमा लिई आफू तथा आफ्नो आफन्त, साथीभाइ र समाजलाई जोखिमा पार्नुभन्दा, व्यक्तिका तर्फबाट सकिने मुख र नाक छोप्ने गरी मास्क लगाउने, पटकपटक साबुन पानीले २० सेकेन्डसम्म मिचेर हात धुने जस्तासामान्य सावधानीमात्रै अपनाए पनि यस रोगसँग लड्ने महत्त्वपूर्ण अस्त्र बन्नसक्छ । यसैले हेलचेक्य्राइँ नगरौँ ।

(सेती प्रादेशिक अस्पतालमा कार्यरत चिकित्सक)

NIBLNIBL
प्रकाशित मिति: बुधबार, असार ३, २०७७  १३:२४
Sipradi LandingSipradi Landing
worldlinkworldlink
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
Ncell Side Bar LatestNcell Side Bar Latest
Bhatbhateni IslandBhatbhateni Island
Kumari BankKumari Bank
Shivam Cement DetailShivam Cement Detail
Maruti cementMaruti cement
सम्पादकीय
ICACICAC