भारतले केही दशकदेखि अवैध कब्जा गरेको कालापानी क्षेत्रको नेपाली भूभाग समेटेर नेपाल सरकारले हालै नेपालको पुरानो नक्सा पुनः जारी गरेको छ । फलस्वरूप, नेपालको निसान छापमा रहेको देशको नक्साको चिह्न सच्याउन संविधान संशोधन गर्नुपर्ने भयो । त्यसका लागि संसद्मा संविधान संशोधन विधेयक दर्ता गरिएको छ । संविधान संशोधनका लागि संसद्मा दुई तिहाइ बहुमतको समर्थन चाहिने व्यवस्था छ । सत्तारुढ दलसँग मात्रै दुई तिहाइ बहुमत छैन । प्रस्ताव पारित हुनैका लागि पनि सरकारलाई अरू दलको समर्थन आवश्यक हुन्छ । त्यसमाथि प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले संविधान संशोधनलाई सर्वसम्मत बनाउन सबै दलहरूलाई सहयोग गर्न आग्रह गरेका छन् । संसद्को प्रमुख विपक्षी दल नेपाली कांग्रेसले केन्द्रीय समितिबाट निर्णय गरेर संविधान संशोधन विधेयकमा प्रस्तावका पक्षमा मतदान गर्न आफ्ना सांसदहरूलाई निर्देशन दिइसकेको छ । यसैले अब प्रस्ताव पारित हुनेमा कुनै सन्देह रहेन । तर, यति नै बेला हालै मधेसी दलहरूका तर्फबाट पनि विभिन्न विषय समेटेर संविधान संशोधन प्रस्ताव दर्ता गरिएको छ । अर्थात्, भारतले अतिक्रमण गरेको सीमाको नक्सा सच्याउने प्रस्तावलाई समेत तिनले मोलतोलको विषय बनाए । 

तराईवासी नेपालीको देशभक्तिमा महेन्द्रपथका मण्डलेबाहेह अरूले सन्देह गर्दैनन् । इतिहासले पटकपटक सिद्ध गरिसकेको छ मधेसी भनिने तराईवासीहरू कुनै पनि भूखण्डका नेपालीभन्दा कम देशभक्त छैनन् । तराईवासीको चरित्र र प्रवृत्ति राम्ररी बुझेकैले बीपी कोइरालाले तिनलाई ‘नेपाली राष्ट्रियताका सच्चा रक्षक’ भनेको हुनुपर्छ । यथार्थमा नेपालको सीमाका पनि सक्कली पहरेदार तराईका बासिन्दा नै हुन् । तराईवासी नेपालीको देशभक्ति वा राष्ट्रप्रेम जति निसन्देह छ आफूलाई तराईका जनताको प्रतिनिधि दाबी गर्ने ‘मधेसवादी’ दलका नेताको इमानदारी र देशभक्ति भने त्यति सन्देहरहित छैन । उनीहरूको चरित्र र प्रवृत्तिले नै जनमानसमा त्यसप्रकारको सन्देह उत्पन्न भएको हो । ‘मधेसी’ दलका नेताहरूले पनि नेपाली जनतामा उनीहरूप्रति रहेको सन्देहको भेउ पाएरै होला नामबाट मधेस शब्द हटाएको र केही पहाडी अनुहार पनि पार्टीमा सामेल गराएका होलान् । दुर्भाग्य, राष्ट्रलाई अप्ठेरो पर्दा पनि आफ्नो स्वार्थका लागि सर्त राख्ने चरित्र भने त्याग्न सकेनछन् । मधेस नाम हटाएर वा पहाडी अनुहार देखाएर देशभक्त ठहरिने भनी ठान्नु ‘मण्डले राष्ट्रवाद’ स्वीकार गर्नु हो । देशको सीमाका विषयमा हुन लागेको संविधान संशोधन प्रस्तावलाई विनासर्त सहयोग गर्ने वचन दिनुको साटो यही नै बेला संविधान संशोधनका पुराना मागहरू पूरा गर्न अत्तो थाप्नु खेदको विषय हो ।  

राजपा र समाजवादी एक भएर बनेको समाजवादी जनता पार्टीमा पनि भूकम्पबाट थिलोथिलो भएको मुलुकमाथि भारतको आडमा नाकाबन्दी गर्ने प्रवृत्ति नै मूल चरित्रका रूपमा सरेको देखियो । मुलुकमा कोरोनाभाइरसको महामारी छ । मधेसी दलले प्रतिनिधित्व गर्ने भनिएको क्षेत्रमा त्यसको प्रकोप झन् चर्को छ । यस्तोमा राष्ट्रियतासँग जोडिएको विषय भएकाले मात्र संविधान संशोधनको औचित्यमा जनताले प्रश्न नगरेका हुन् । यो बहस गर्नुपर्ने वा विवाद गर्ने विषय पनि हैन । अहिले प्रस्तुत विधेयकको पक्षमा मतदान गरेर राष्ट्रिय एकता प्रदर्शन गर्नु देशको हितमा हुन्छ । मधेसी दलहरूले प्रस्ताव गरेका विषयमा पर्याप्त बहस र आवश्यक भए जनमत संग्रहसमेत गर्नुपर्ने हुनसक्छ । संविधान संशोधनका लागि प्रस्ताव प्रस्तुत गर्नेहरूको नियतमा सन्देह नगरौँला पनि समय उपयुक्त भएन । संसद्मा एक दिन प्रस्ताव प्रस्तुत नहुँदा त नेपाली राजनीतिक दलहरूलाई भारतको ‘एसेट’ भन्नेहरूले प्रस्तावमा मधेसी दलहरूले मतदान गरेनन् भने कस्तो दुष्प्रचार गर्लान् ? यसैले सीमासम्बन्धी संशोधनलाई विवादास्पद बनाउनै पर्ने कुनै बाध्यता नभए समाजवादी जनता दलका तर्फबाट प्रस्तुत संशोधन उपयुक्त समयमा छलफल गर्ने गरी थाती राखेर प्रतिनिधि सभामा प्रस्तुत संविधान संशोधन विधेयकमा मतदान गर्नुपर्छ । संकटमा नेपाली एक हुनसक्छन् भन्ने राष्ट्रिय एकताको सन्देश भारतका साथै संसारलाई दिन संसद्का सबै दलहरूले विधेयकका पक्षमा मतदान गर । भारत रिझाएर राजनीति गर्ने कि नेपालको राष्ट्रिय हितका पक्षमा उभिने भन्ने अग्निपरीक्षामा उत्तीर्ण हुने मौका नचुकाऊ !