काठमाडौं । सत्तारूढ नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)का वरिष्ठ नेता झलनाथ खनालले कोभिड–१९ विरूद्धको लडाइँमा एसियाली देशहरूले ठूलो सामर्थ्य देखाएको बताएका छन् । विश्वका शक्तिसम्पन्न, स्वास्थ्य सेवा चुस्त, दुरुस्त भएका राष्ट्रसमेत हायलकायल भएका बेला एसियाली देशहरूले कोरोना विरूद्धको लडाइँमा एक प्रकारले शक्ति र सामर्थ्य देखाएको उनको निष्कर्ष छ ।
एसियाली देशहरूको अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन (आइक्याप) लाई स्काइपको माध्यमबाट सम्बोधन गर्दै नेता खनालले एसियाली राष्ट्रहरूले स्रोत र विज्ञान, प्रविधिको उचित प्रयोग गर्दै आपसमा सौहार्दपूर्ण सहकार्यको उत्कृष्ट नमुना प्रदर्शन गरेको बताएका हुन् ।
“विश्वव्यापी स्वास्थ्य आपतकालीन यस घडीमा राजनीतिक दलहरू र सरकारहरूबीच सहकार्य र एकता आवश्यक छ,” उनले सम्बोधनका क्रममा भने, “कोरोना महामारीको विरूद्ध लड्न आ—आफ्ना सरकारहरूलाई प्रोत्साहित गर्न, एसियाली राजनीतिक दलहरूकोबीचमा आपसी समझदारी, सहयोग र सामूहिक कार्य महत्तवपूर्ण हुन आउँछ । एसियाली राजनीतिक दलहरू र नेताहरूले एसियाली देशहरूकाबीचमा मात्र सहकार्य जुटाउन नभई एसिया बाहेकका अन्य देशहरूसँग पनि महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्छन् ।”
खनालले अहिले सिद्धान्तमा अल्झने बेला नभएको तर्क गरेका छन् । मानव र प्रकृतीबीचको विश्वव्यापी सम्बन्ध निष्पक्ष र न्यायसङ्गत हुनु आवश्यक रहेको उनको भनाइ छ । “विश्वका सबै देशहरूले विगतका पाठहरूलाई आत्मसाथ गर्दै आफ्ना प्रयासहरुलाई अगाडि बढाउनुपर्ने देखिन्छ । मानव र प्रकृतीबीचको विश्वव्यापी सम्बन्ध निष्पक्ष र न्यायसङ्गत हुनु आवश्यक छ । यस संकटको घडीमा महामारीविरूद्ध लड्न सबै मानवीय प्रयासहरू कोरोना नियन्त्रणमा केन्द्रित गर्नुपर्दछ साथै विभिन्न देशहरु बीचमा भइरहेका शक्ति संघर्ष र युद्धहरु तुरुन्त रोक्नुपर्दछ ।”
भाइरस विरुद्धको लडाईं सँगसँगै अत्यावश्यक वस्तुहरूको उत्पादन र आपूर्ति समेत नियमित हुनुपर्ने खनालले बताएका छन् ।
“यो समय भाइरसको उत्पत्ति, प्रसार र त्यससँग सम्बन्धित षडयन्त्रका सिद्धान्तहरूमा अल्झने र चिन्तन मनन गर्ने समय होइन । यो समय भनेको भाइरसविरूद्ध लड्न र आपसी तालमेल बनाउने, उचित खोपका लागि थप अनुसन्धान गर्ने र आपसी मानवियता बचाउनु नै हो,” आइक्यापको स्थायी समिति सदस्य रहेका खनालले सम्बोधनका क्रममा भने ।
कोरोनाले हालसम्म विश्वभरी ३ लाख ३० हजारभन्दा बढीको ज्यान लिइसकेको बताउँदै खनालले विश्वको अर्थतन्त्र तहसनहस पारेको उल्लेख गर्न भ्याए । यसले गम्भीर आर्थिक चुनौती खडा गरेकाले त्यससँग जुध्न झनै कठिन हुने उनको निष्कर्ष छ ।
“उत्पादनका सबै क्षेत्रहरू र आपूर्तिका शृङ्खलाहरू अवरुद्ध भएका छन् । काम गरिखाने वर्गका मानिसहरु विशेषगरी आप्रवासी कामदारहरुका लागि यो महामारीको समय अत्यन्त कठिन भएको छ र उनीहरुले सबैभन्दा कष्टकर जीवन भोगिरहेका छन्,” खनालले सम्बोधनका क्रममा भने, “कोरोना महामारी विश्वव्यापीरूपमा अझैं फैलने क्रममा छ र महामारी कहिले नियन्त्रण हुन्छ भन्ने कुराको अनुमान गर्ने स्थिति समेत बनेको छैन । यद्यपि, चीन र रिपब्लिक कोरियाजस्ता केही देशहरूले कोरोना भाइरसको फैलावटलाई नियन्त्रण गर्न उल्लेखनीय सफलताहरू प्राप्त गरेका छन् । हामीले यी देशहरूलाई बधाई दिनुपर्दछ । भाइरस बिरूद्धको लडाईमा उनीहरूको अनुभव अन्य देशहरूका लागि समेत उपयोगी हुनेछ ।”
कार्यक्रम सम्मेलन अध्यक्ष आइक्यापका संस्थापक अध्यक्ष जोसे डी भेनेसियाको अध्यक्षतामा भएको थियो । सम्बोधनका क्रममा खनालले नेपालको अवस्था पनि चित्रण गरेका थिए ।
मार्च २४ पछि मुलुक बन्दाबन्दी (लकडाउन)को अवस्था विद्यमान रहेको बताउँदै हालसम्म पाँच सयबढी सङ्क्रमित र ३ जनाको मृत्यु भएको तथ्याङ्क प्रस्तुत गरेका थिए ।
“नेपाल सरकारले ७५ हजारभन्दा बढी क्वारन्टाइनहरू निर्माण गरेको छ । यसको अलावा देशैभरी आइसोलेसन वार्ड र प्रयोगशालाहरूको राम्रो व्यवस्थापन गरेको छ । हालसम्म १ लाख १८ हजार परीक्षणहरू गरिएका छन् । उपयुक्त स्रोतको अभाव हुँदाहुँदै पनि भाइरस नियन्त्रणको लागि आवश्यक स्वास्थ्य सेवासँग सम्बन्धित पूर्वाधारहरू देशैभरी विस्तार भइरहेका छन् । हाम्रो दक्षिण छिमेक भारतमा कोरोना व्यापक रूपमा फैलिएको छ । एकातर्फ भारतमा काम गर्दै आएका नेपाली कामदारहरूको ठूलो सङ्ख्या नेपाल फर्कने क्रममा छ र अर्कोतर्फ अनियमित र छिद्रयुक्त सिमाना भएको कारणले आज नेपाल ठूलो जोखिम र असुरक्षाको स्थितिमा छ,” उनले नेपालको अवस्था बताएका थिए ।