site stats
बाह्रखरी :: Baahrakhari
विचार
Nabil BankNabil Bank
Sarbottam CementSarbottam Cement
Ghorahi CementGhorahi Cement
नेकपाको महाभारतः चेपुवामा जनता

संसद्मा दुई तिहाइ नजिकको बहुमत भएको दम्भ बोकेका प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली अहिले आफैँ अध्यक्ष भएको नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)भित्रको पुष्पकमल दाहाल— माधवकुमार नेपालको कसिलो गठबन्धनका कारण अल्पमतमा परेका छन् । पूर्वप्रधानमन्त्री झलनाथ खनाल र प्रधानमन्त्रीका महत्त्वकांक्षी वामदेव गौतमसमेत गठबन्धनको पोयामा बाटिएकाले पनि सत्ताको अर्को समीकरण नबनेसम्म सजिलै टुट्ने देखिँदैन । हुनत, पदमा टाँसिइरहन केपी शर्मा ओलीले गठबन्धन टुटाउने खेलका रूपमा प्रधानमन्त्री र पार्टी अध्यक्षसम्मको उधारो कार्ड फ्याँकी रहेका छन् ।

संसदीय दलमा बहुमत पुर्याउन सांसद किनबेचका लागि राज्य शक्तिको दुरुपयोग गरिरहेका प्रधानमन्त्री ओलीले हल्लिएको कुर्सी टिकाइराख्न हुनेनहुने सबै उपाय अपनाइरहेका छन् । 

संवैधानिक परीषद र दल विभाजनसम्बन्धी स्वेच्छाचारी अध्यादेश फिर्ता लिन बाध्य भएका ओलीमाथि पार्टी अध्यक्ष र प्रधानमन्त्री दुवै वा कुनै एउटा पद छोड्नै पर्ने दबाब केही दिनदेखि लगातार परिरहेको छ । दुवै पदको लोभका कारण आफैँबाट उपेक्षित सांसदहरुसँग समेत उनी अहिले रोइलो गरिरहेका छन् । कनिष्टलाई मन्त्री बनाएको र आसेपासे, हुक्के, बैठकेलाई मात्र लाभको पदमा पुर्याएको आरोप खेपेका प्रधानमन्त्रीले आफ्नै खेमाका सांसदहरुसँग समेत सहयोगको यचना गरिरहेका छन् । वार्ताको नौटंकीमा विपक्षी खेमालाई अल्मलाए पनि उनी प्रतिनिधिसभा संसदीय दलमा बहुमत पुर्याएर दाहाल, नेपाललाई फेरि पनि हिस्स पार्ने दाउ हेरिरहेका देखिन्छन् । 

Agni Group

शासन संचालनमा असफल सिद्ध प्रधानमन्त्री अझैं पनि बहुमत अल्पमतको तानातानीमा आफैँ उत्रेका छन् । कोरोना कहरपछि जनतासँगको सम्बन्ध पनि टुटाएका प्रधानमन्त्री ओली कुनै पनि हालतमा पद त्याग नगर्ने ‘बरु न रहे बाँस न बज्यो बाँसुरी’ भन्ने अवस्थामा मुलुकलाई पनि असफल सिद्ध गर्ने बाटातिर लम्केको देखिएको छ । 

बन्दाबन्दी (लकडाउन)को विकल्प खोजेर मुलुकलाई निकास दिनुपर्ने बेला प्रधानमन्त्री सरकारी निवास बालुवाटारलाई सत्ताको हानथाप गर्ने पार्टी कार्यालयमा परिणत गरेका छन् । आफ्नै नाममा बहुमत आएको भ्रमले ओलीले चुनावमा तत्कालीन एमाले—माओवादीको सत्ता स्वार्थको गठबन्धनलाई बिर्सेका छन् । हुँदाहुँदै पाँच वर्षमध्ये आधा कार्यकाल मात्र प्रधानमन्त्री बन्ने दाहालसँगको लिखित सम्झौता केपी ओलीले लत्याई दिए । “समानता र समान अवधिका आधारमा आवश्यकता अनुरुप दुवै अध्यक्षले सरकारको नेतृत्व गर्ने” सम्झौता पत्रअनुसार दुवै नेताबीचको सहमती पत्रमा हस्ताक्षर भएको बताइएको थियो । तर, कार्यकारी अध्यक्ष हुने दाहालको रोजाइसँगै यस अवधिमा प्रधानमन्त्री हुने उनको सपना तुहिएको छ । होइन भने दाहाल मुखैमा आएको प्रधानमन्त्री पद छाडेर माधव नेपाललाई बोकेर किन दगुर्थे ? 

Global Ime bank

दुवैको हस्ताक्षरमा हुने निर्णयमात्र पार्टीको आधिकारीक निर्णय हुने सम्झौता पत्रको भावनालाई दाहालले बेलैमा अथ्र्याउन सकेनन् । पार्टी संगठन र निर्णयको लागि बराबरी हैसियतका दाहालले प्रधानमन्त्रीको लागि साढे दुई वर्ष अर्थात् अबको छ महिना कुर्न सक्नुपथ्र्यो । पार्टी एकीकरणको सम्झौता पत्रले आफैँ पनि नैतिक बन्धनमा परेको केपी ओलीलाई राम्ररी थाहा थियो । त्यसैले दाहाललाई कार्यकारी पदमा थन्काएर ओलीले आफ्ना प्रधानमन्त्री पद सुरक्षित बनाए । 

दाहालले अपरिपक्वता र अधैर्यले मुखैमा आएको प्रधानमन्त्री पद गुमाउन पुगे । हुनत, प्रधानमन्त्रीको पद केपी ओलीले सहजै हस्तान्तरण नगर्ने रहेछन् । तैपनि पार्टी एकीकरण सम्झौता पत्रका कारण केपी ओलीमाथि नैतिक दबाब पर्ने थियो । अहिले जसरी केपी ओलीले प्रधानमन्त्री पदको भकुन्डो खेलिरहेका छन् । सम्झौताअनुसार दाहाल टिकेका भए कमसेकम नियम मिचेर यसरी जथाभावी खेल्नसक्ने थिएनन् । 

हुनत, दाहाल पनि कम धोकेवाज होइनन् । उनले सत्ताको लागि हजारौं नेपालीको ज्यान लिए । नेपाली कांग्रेससँगै सत्तारुढ पनि भइरहने विपक्षीसँग चुनावी तालमेल गर्ने घोर अनैतिकता र धोकेवाज राजनीति गरेर दाहालले यसअघि नै नैतिकता र राजनीतिक इमानलाई बलिदान दिइसकेका थिए ।  
प्रधानमन्त्री पद जनताको नासो हो । जनताले नेकपालाई पाँच वर्षको लागि प्रधानमन्त्रीको पद सुम्पेका थिए । भ्रष्टाचार, अनियमितता तथा उखान, टुक्कामै छब्बीस महिना बिताएका ओलीले पाँच वर्षमा अब चौतीस महिनामात्र बाँकी छ भन्ने बिर्सेका छन् । त्यसैले ओलीले प्रधानमन्त्रीको पदलाई हाँसो बनाइरहेका छन् । हुँदाहुँदै केपी ओली आफ्नै निर्देशनमा चुनाव हराइएका र राष्ट्रिय सभामा समेत जान नदिइएका वामदेव गौतमलाई प्रधानमन्त्रीमा प्रस्ताव गर्न पुगेका । अहिले संविधानले समेत नचिनेका  गौतमलाई प्रधानमन्त्रीमा प्रस्ताव गरेर केपी ओलीले संविधान, विधि र लोकतान्त्रिक शासनको पनि त धज्जी उडाए । 

प्रधानमन्त्रीको लाममा पर्खेर बसेका माधवकुमार नेपाल, झलनाथ खनाल र पुष्पकमल दाहाल तीनै जना खेलाडीलाई पन्छाएर केपी ओलीले वामदेवतर्फ किन इसारा गरे भन्ने कुराले राजनीतिमा नयाँ तरंग फैलिएको छ । एकातर्फ राष्ट्रिय सभामा जान रोक्ने अर्कोतर्फ सांसद नै नभएका गौतमलाई प्रधानमन्त्रीकोे आश्वासन दिने कार्य स्वयम् प्रधानमन्त्रीको धूर्त चरित्रबाहेक अरु केही होइन भन्ने नेकपाकै प्रभावशाली नेताहरुले भनिरहेका छन् । हिजो, अर्थात् नाकाबन्दी कालमा केपी ओलीको विरोध गर्नेलाई जनताले ढुङ्गा हान्थे । अहिले तिनै जनता केपी ओलीको समर्थन गर्नेलाई ढुङ्गा हान्छन् भन्ने नेकपाकै नेता रघुजी पन्तको मूल्याङ्गनबाट पनि सरकार कति बदनाम छ भन्ने प्रष्ट भएको छ । 

दाहाल बिच्किएपछि केपी ओलीले आफैँले लत्याएका नेपालसँग फेरि प्रेमलाप जारी राखेका छन् । उनले प्रधानमन्त्रीको लागि लाजै पचाएर एउटै पार्टीको दुई अध्यक्षले समेत नपुगेर माधव नेपाललाई फेरि तेस्रो अध्यक्षको प्रस्ताव गरे । आफ्नै पार्टीका नेता झलनाथलाई प्रधानमन्त्रीबाट गलहत्याउन कुनै कसर बाँकी नराखेका ओलीले पार्टीको तेस्रो वरीयता क्रमबाट समेत बेइज्जतीपूर्वक घोक्य्राएको माधव नेपालले पनि यति छिटै कसरी बिर्से होलान् र ? हुनत, च्याँखे दाउमा पद खाने मनोवृत्ति माधव नेपालले धेरै पटक देखाएका छन् । प्रधानमन्त्रीको लागि राजालाई बिन्ती र पाउमा दाम चढाएका माधव नेपाललाई काठमाडौं र रौतहट दुवै ठाउँबाट चुनाव हारे पनि नेपाली कांग्रेसले टाउकामा बोकेर प्रधानमन्त्री बनाएको थियो । तर नेपाली कांगे्रसलाई उनी कहिल्यै काम लागेनन् । अहिले त्यही काम दाहालले गर्दै छन् । तर, पूर्वएमाले एक हुनुपर्छ भन्ने नाममा केपी ओलीसँग पनि नेपालले आशा मारेका छैनन् । 

जे होस्, आजको राजनीतिक जोडघटाउले याथास्थितिमा रहने कि परिवर्तनको पक्षमा जाने भन्ने निर्णायक गोल चाहिँ नेपालकै हातमा देखिएको छ । नेपाललाई नै फरवार्ड बनाएर मैदानमा उत्रेका दाहाल नेपालले बीचैमा सम्झौता (मीड प्याक) गरे भने सबैभन्दा काम नलाग्ने हुन पुग्नेछन् । 

दाहाल अब ‘गर या मर’को अवस्थामा पुगेका छन् । शोषित, पीडित, सर्वहारा वर्गको मुक्तिको नारा दिएर निहत्था हजारौं मानिसलाई हिंसाको सिकार बनाए । खर्बांैको क्षति र लाखौंको उठीबास लगाएर मुलुकलाई कम्तीमा पचास वर्ष पछाडि धकेलेका दाहालले आखिरमा तिनको रगत, पसिना र सपनासँग सत्ता साट्न पुगे । उन्मुक्तिको नारा दिएर हजारौं कार्यकतालाई बीचैमा छाडेर अन्ततः माओवादी पार्टीलाई समेत एमालेमा विलय गराएका दाहाल अहिले सत्ताको लागि छट्पटाएका छन् । हिजो एमालेको कार्यकर्तामाथि दाहालको नेतृत्वमा भएको हिंसात्मक बर्बरता केपी ओलीले पनि बिर्सेका छैनन् होला । बदलाका लागि पर्खिरहेका केपी ओलीलाई पार्टी सकिएका र कार्यकर्ताबाट टाडिँदै गएका दाहाललाई तहलाउने ठीक समय आएको देखिएको छ । ठीक यही बेला द्वन्द्वकालीन गम्भीर प्रकृतिको मुद्दामा उन्मुक्ति दिन नपाइने सर्वोच्च अदालतको फैसला आएको छ । नेकपाभित्र आगो दन्किरहेको बेला फैसला आउँदा ‘बाघ कराउने र बाख्रा हराउने’ संयोग मिलेको छ । 

दाहाललाई चालीस प्रतिशत पुर्याएर पार्टी फुटाउने कि माधव नेपालसँगै सती जानेबाहेक विकल्प छैन । मुखैमा आएको प्रधानमन्त्री खाने कि पार्टी फुट्छ कि भनेर पछि हट्ने माधव नेपालसँग पनि तत्कालका यिनै विकल्प हुन् । गल्दै गएका केपी ओलीबाट अझैपनि सत्ता खोस्न नसक्ने हो भने दाहाल, नेपालको गठबन्धन अब गुटकै अस्तित्वका लागि पनि फलदायी हुनेछैन । तैपनि, राजनीति विकल्पै विकल्पको खेल हो । नेकपाको आधुनिक महाभारतको अन्त्य कसरी हुन्छ ? हेर्न त केही दिन पर्खनै पर्छ । यो महाभारतको अन्त्य जसरी भए पनि नेपाल र नेपालीले भने त्यसबाट ठूलो दुष्परिणाम भोग्नुपर्ने देखिएको छ । 

( पूर्वकेन्द्रीय उपाध्यक्ष नेविसंघ )

NIBLNIBL
प्रकाशित मिति: बिहीबार, वैशाख २५, २०७७  ०८:३९
Sipradi LandingSipradi Landing
worldlinkworldlink
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
Ncell Side Bar LatestNcell Side Bar Latest
Bhatbhateni IslandBhatbhateni Island
Kumari BankKumari Bank
Shivam Cement DetailShivam Cement Detail
Maruti cementMaruti cement
ICACICAC