मान्छे बनाउने भगवान्ले झुक्किएर भुसुना बनाएछन् कि भनेजस्तै हो यो कुरा । भुसुना पनि पूर्ण हुन्छ, मान्छे पनि पूर्ण हुन्छ । राजा पूर्ण हुन्छ भने वेश्या पनि पूर्ण हुन्छे । हामी साहित्यकारहरूले बाघको कथा लेख्दा बाघकै लेख्नुपर्छ, स्यालको कथा लेख्दा स्यालकै लेख्नुपर्छ । ‘खेलौना’ त्यस्तो पुस्तक हो, अब त्यस्तो पुस्तक म पनि लेख्न सक्दिनँ । ‘पोहोर साल खुसी फाट्दा’ स्रोतालाई मात्रै लेखिएको हो । तर, ‘खेलौना’ भने जीवनसँग सम्बन्धित छ । एउटा महिलाको विद्रोह हो यो । स्मिताले पनि नबोलेको भए हुन्थ्यो तर उनी बोलिन् । उनीमाथि शोषण भइरहेको थियो, यौन हिंसा भइरहेको थियो । महिलाले भोगेको यथार्थ कथा हो यो । आफ्नो दिमागमा महिलाको योनि भएकाहरू जो महिलामाथि शोषण गरिरहेका थिए, तिनीहरूले नै यो पुस्तकको विरोध गरेका हुन् । किताब निस्किएको एक हप्तामै त्रिभुवन विश्वविद्यालयले थेसिसका लागि आफैँले प्रस्ताव ग¥यो । विरोधका लागि विरोध गर्नेहरूको टिप्पणी नगरौँ । यौनमात्रै भएको भए लाखौँले आज पनि पढिरहेका छन्, किन त ?

 

मोेडेलसँगको कुरै हैन । स्मिता भन्ने नारी मेरी छोरी पनि हुन सक्छे, बहिनी पनि हुन सक्छे । ६ वर्षको बच्चा, जो बाउबाट बलात्कृत भएको हुन सक्छ । मैले ‘खेलौना’ लेख्दै गर्दा गाउँमा आफ्नी सानी ६ वर्षकी छोरी बलात्कार गर्ने बाउ देखेँ । सहरमा मर्सिडिज कार चढेर बलात्कार गरेकी छोरीले ड्रग्स खाँदै गरेको देखेँ । मैले प्रहरीसँग अनुमति मागेर पीडितलाई भेटेँ । उनले आफू बाउबाट बलात्कृत भएपछि आमालाई भन्दा ‘समाजले थाहा पाउँछ, बेइज्जत हुन्छ’ भनेर बोल्न दिइनन् । ‘सम्पत्ति तेरो बाउको नाममा छ, भाइबहिनीको भविष्यसँग जोडिएको छ’ भन्दै उनले छोरीलाई चुप लाग्न आमाले दबाब दिन्छिन् । स्मिताको प्रेमका नाममा बलात्कार भएको छ । यी सबै कुरा उठाउने काम साहित्यकारको होइन ? तर, केही सीमित व्यक्तिहरूले आफ्नो कब्जामा सञ्चारमाध्यमलाई राखेर प्रचारबाजी गरिरहेका छन् । अमेरिकाको पुरुषको टाउकोमा पनि योनि नै हुन्छ नि ! तर, त्यहाँका महिला सचेत भइसकेका छन् । बाउले खराब नियतले छोयो भने उसले उसले ‘डन्ट टच मी’ भन्छे । त्यो अवस्था यहाँ पनि बनाउनुप¥यो नि ! परेन ? त्यो साहित्यकारको जिम्मेवारी हो । 

 

यो आरोप जसले मलाई लगाउँछ, त्यो व्यक्ति स्वयं यौन कुण्ठाबाट ग्रसित छ, भयभित छ । नत्र भने ‘खेलौना’मा यौनको कथा होइन, महिला हुनुको पीडा छ । शिवलिंगको पूजा गर्नुपर्ने पुरुषप्रधान समाजले कसरी महिलालाई शोषण गरिरहको छ भन्ने देखाउन खोजेको हो । 

 

तपाईंको प्रश्नै गलत भयो जस्तो लाग्यो । मेरो पुस्तकको विरोधमा मात्रै छापियो । समर्थन र सहयोगमा छापिएन । ‘कोसेली’मा त बाइकट नै गरियो । जसले पढेकै छैन, उसले यसो भन्यो । एक–दुई जना वरिष्ठ पत्रकारले नपढी टिप्पणी गरे । भेट हुँदा मेरो पुस्तक पढ्नुभयो भन्दा ‘छैन’ भन्नुभयो । उहाँहरूले के बुझेर टिप्पणी गर्नुभयो ? कसैसँग दाँज्नुपर्ने कुरै हैन । मैले लेख्नुभन्दा पहिला उनको अन्तर्वार्ता देशभरि पढिएको रहेछ । मेरो पुस्तक ‘द्रौपदी’ पढ्नेलाई थाहा होला, छोरालाई ‘चाँडो खाना खाऊ, स्कुल जाऊ’ भन्ने आमाले छोरीलाई ‘चाँडै तरुनी हो, विवाह गरिदिनुपर्छ’ भन्छन् । यो यथार्थ कथा हो । 

 

हो, खण्डन नै भएन । खगे्रन्द्र संग्रौलाले किशोर नेपालमार्फत नागरिकमा दुई पेज गाली गरेर लेखे । त्यसको जवाफमा मैले सोमबार पठाएँ । त्यहीबेला किशोर नेपालले चतु¥याइँ गरेर नछापी खगेन्द्रलाई पठाइदिनुभएछ । अनि दुवैजनाको एकैदिन छापियो । मैले मेरो पुस्तकका बारेमा भन्दा पनि खगेन्द्रजीलाई लेखेँ । मेरो पुस्तकबारे जसले जसरी लेखे पनि हुन्छ, त्यो उसको अधिकार हो । यो पुस्तक ‘पोर्न’ हो भने किन गर्नुप¥यो हल्ला ? जगदीश शमशेरले लेखेको पनि छापिएन । पछि ‘अन्नपूर्ण पोस्ट’मा छापियो । उहाँले ‘यस्तो किताब कसैले लेख्न सक्दैन । यो उग्राई–उग्राई लेख्नुपर्ने पुस्तक हो । महिलाको यौन मनोविज्ञान यसरी कहीँ पनि लेखिएको छैन’ भन्नुभएको छ ।

 

समय कटाउने हिसाबले लेखिएको साहित्यले कहिले पनि कसैलाई छुँदैन । ८ वर्षमा कविता लेख्न थालेको मैले १४ वर्षको उमेरमा कवितामा राष्ट्रिय पुरस्कार पाएको हुँ । १२ वर्षमा जागिर खाइँदैन । ०२७–२८ सालमा पुस्तक लेखेकै हुँ । निश्चय पनि बीचमा केही कम गरेको हुँ । त्यो समय मेलै गीत लेखेँ । त्यो सबैले देखेकै छन् । ६ विधामा मैले लेखिरहेको छु । यो सबै आ–आफ्नो गुट बनाएर अखबारबाजी गर्नेमात्रै हो । कुनै ‘शील’ वा ‘वाद’मा आबद्ध नभई पुस्तक निकाल्न पनि गाह्रो छ । मेरो ‘शकुनी’मा त्यही भएको छ । तर, निस्किन्छ । 

 

यौनिक उपन्यास होइन । यौन शोषणविरुद्धका उपन्यास हुन् मेरा । हजारौं कपी बिक्री भयो, लाखौँले पढे । महिलाहरूले फोन गरेर ‘हाम्रो कथा हो यो । हाम्रो घरमै शोषण भइरहेको छ । हामी नुहाउँदा चिहाएर हेर्छन् । हामीलाई हाम्रा भित्री वस्त्र धोएर सुकाउन गाह्रो हुन्छ । छिमेकीले देखे पनि तेरी छोरी त नखरमाउली भइछे भन्छन् । भित्री लुगा सुकाउन घण्टौं खोलामा बस्नुपर्छ’ भनेर सुनाए मलाई ।

पछि त्यही युवती नर्स हुन्छे । घरबाट हस्पिटल र हस्पिटलबाट घर नपुग्दासम्म ऊ असुरक्षित नै हुन्छे । यो वास्तविक कथा हो । काल्पनिक कथा होइन ।

 

सबैले हुन चाहेको यही त हो । रुने गीतमा मैले रुवाउन सक्नुपर्छ । हँसाउने गीतमा हँसाउन सक्नुपर्छ । नचाउने गीतमा नचाउन सक्नुपर्छ । मेरो ‘पोहोर साल खुसी फाट्दा’ गीत लेख्दा गीत परम्परा तोडियो भनेर राममान तृषितले ‘यो गीत नै भएन’ भने । त्यही गीत प्रधानमन्त्रीको मुखमा पनि झुन्डिएको छ । आज सबै मेरा गीत हिट छन् । ‘दर्शन नमस्ते’ सबैले मन पराएकै छन् । ‘क्या दामी भो’को लोकप्रियता सबैलाई थाहै छ । ‘क्या दामी भो’ कसैले लेख्न सक्छ ? लेखेर देखाओस् न मलाई । चुनौती दिन्छु म ।

‘गाला रातै’ डान्सिङ नम्बर हो । ३–४ वर्षदेख चलिरहेको छ, खै मरेको छैन त ! अरुले चुनौती मोल्न सकेनन् या चाहेर पनि लेख्न सकेनन् । 

 

म समयअनुसार हिँडेँ । लाखौँ जनताले मन पराए । अरुले पनि त्यो गर्न खोजे होला, तर सकेनन् । मैलै ३०–४० वर्षको अनुभव सँगालेको छु । ५ हजार गीत लेखेको छु । वर्षौंसम्म अंग्रेजी, हिन्दी गीत सुनेको छु । त्यसले मलाई सिद्धहस्त बनायो । भत्काएको होइन, समृद्ध बन्दै गएको हो ।

 

फ्रायडले भनेकै त्यही त हो । अमेरिकामा पनि त्यही हुन्छ । तर, त्यहाँ महिलाले आफ्नो सुरक्षा गर्न जानिसकेका छन् । हाम्रो देशमा काठमाडौं भनेर दिल्ली पु¥याउँदा महिलाहरू थाहै पाउँदैनन् । महिलाले चाहने भने विद्रोह गर्न सक्छे । अमेरिका, बेलायत जहाँका पुरुषलाई पनि महिलालाई हेर्न मन लाग्छ नि ! तर, त्यहाँ हेरिँदैन किनभने त्यहाँ संस्कार नै त्यही भइसक्यो । मेरो ‘खेलौना’ले पनि भनेको त्यही नै हो । महिलाको आवाज, अधिकारको पक्षमा हो ‘खेलौना’ । महिलाले पनि औँला ठड्याएर बोल्न सक्छन् हाम्रोमा ।

 

कहाँ मैले भनेको छु मलाई पुरस्कार चाहियो भनेर ? पुरस्कार दिने ठाउँमा, मूल्यांकन गर्ने ठाउँमा, बोर्डमै प्रा.डा.हरू मेरो उछितो काढिरहेका छन् भने मेरा पुस्तकबाट म पुरस्कारको अपेक्षा नै गर्दिनँ नि ! म लेख्ने सर्जक हुँ, म लेख्छु । पाठकले त्यसको मूल्यांकन गरिरहेका छन्, त्यसमै म सन्तुष्ट छु । पुरस्कार पाउन त झुर लेख्नुपर्छ, पाइहालिन्छ । ‘शकुनी’को पाण्डुलिपि केहीले पढ्नुभएको छ । उहाँहरूले साह्रै उग्र भन्नुभएको छ, कहाँ पचाउनू, पचाउँदैनन् ।

 

सम्भावना छ । व्यासले भनेकै तर पण्डितहरूले हामीलाई नभनेको कुरा मैले बाहिर ल्याइदिएको छु । मेरो आफ्नो केही छैन । सबै समाजको, अरुकै लेख्ने त हो, लेख्न छोड्दिनँ ।

 

उसले त्यही सोच्यो, उसको बुद्धिले त्यतिमात्रै थाहा पायो भने मैले के गरौँ ? पुस्तक पढेर गरेको भए म ओके भनिदिने थिएँ, नपढी बोल्नेलाई के भनौँ ? हरि अधिकारीले नराम्रो भनेर लेखे । ‘थिम’ के हो मेरो पुस्तकको भन्दा थाहा छैन रे ! यसरी टिप्पणी गर्नेहरूलाई के भनौँ म ? मूल पात्र को हो ? भनेर सोधेँ, स्मिता रे ! होइन नि, इन्द्र हो मूल पात्र ।