काठमाडौं । विश्वकै सबैभन्दा लोकप्रिय खेल मध्यको एक हो फुटबल । नेपालमा पनि फुटबलको लोकप्रियता बढ्दो छ । तर, नेपाली फुटबलले खासै उपलब्धि हासिल गर्न भने सकेको छैन । 

नेपालले सन् १९७२ देखि अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता खेल्न सुरु गरेको थियो । १३ अक्टोबर १९७२ मा चीनसँगको अन्तर्राष्ट्रिय मैत्रिपूर्ण खेल नेपालको पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय खेल हो । उक्त खेलमा नेपाल चीनसँग ६–२ गोलले पराजित भएको थियो । 
नेपालले तिब्बतसँग तीन मैत्रिपूर्ण खेल खेल्दा तीनवटै खेल जितेको थियो ।

पहिलो खेल १९७२ मा चीनमा खेलेको थियो भने त्यसपछिका दुवै खेल दशरथ रंगशालामा सन् १९७९ मा खेलिएका थिए । त्यसपछि नेपालले थुप्रै अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता खेलेको छ । जहाँ केही खेल सम्झन लायक छन् भने केही खेल नेपाली फुटबल इतिहासकै नमिठो घटना बनेका छन् । तिनै बिर्सनलायक पाँच क्षणको सम्झना यहाँ गर्न लागिएको छ ।

५. ओमानविरुद्ध नेपाल (१९८४, एएफसी एसियन कप छनोट)

सन् १९८४ मा नेपाल र ओमानबीच दोस्रो पटक भेट भएको थियो । यसअघि १९८२ मा नेपालले ओमानसँग पाकिस्तानमा एक मैत्रिपूर्ण खेल खेलेको थियो । उक्त मैत्रिपूर्ण खेलमा नेपालल १–० गोलले पराजित हुन पुगेको थियो । पहिलो खेलमा सम्मान जनक हार ब्यहोरेको नेपालले दोस्रो खेलमा भने लज्जास्पद हार ब्यहोर्नु पर्यो । जुन हार नेपाली फुटबल इतिहासकै फराकिलो हार मध्येको एक हो । 

साउदीमा भएको एएफसी एसियन कप छनाटको समूह दुईमा रहेको नेपालले खेलेका चारवटै खेल गुमाएको थियो । जसमा समूहको अन्तिम खेल ओमानसँग खेल्दै घर फर्किएको थियो । अन्तिम खेलमा नेपाल ओमानसँग ८–० ले पराजित हुन पुग्यो ।

४. इराकविरुद्ध नेपाल (२००१, फिफा विश्वकप छनोट) 

फिफा विश्वकप छनोटको पहिलो चरण एसिया छनोट अन्तर्गत नेपाल समूह ६ मा रहेको थियो । समूहको पहिलो खेलमा ताजस्तिानसँग ६–० को हार ब्यहोरेको नेपालले दोस्रो खेलमा इराकसँग ९–१ गोलले पराजित हुन पुग्यो ।

नेपालका लागि एक गोल निराजन रायमाझीले फर्काएका थिए । खेलको छैटौं मिनेटमा पेनाल्टीबाट अग्रता बनाएको इराकले १५ औं मिनेटमा अग्रता दोब्बर बनाएको थियो । २० औं मिनेटमा पेनाल्टीमा गोल गर्दै इराक ३–० ले अगाडि बढ्यो । २५ औं मिनेटमा नेपालका लागि निराजनले गोल गर्दै खेल ३–१ को स्थितिमा ल्याए । त्यसपछि इराकले नेपालीमाथि दबदवा कायमै राख्दा नेपालले भने थप गोल फर्काउन सकेन । जहाँ नेपाल इराकसँग ९–१ गोलले पराजति हुन पुग्यो ।

दोस्रो खेलमा भने नेपालले इराकसँग ४–२ को हार ब्यहोेरेको थियो । छनोटमा नेपालले मकाउसँग मात्र ४–१ र ६–१ को जित निकालेको थियो । मकाउलाई ६–१ ले पराजित गर्दा निराजनले ह्याट्रिक गरेका थिए । उनले खेलको ३८ औं, ४९ औं र ५६ औं मिनेटमा गोल गर्दै ह्याट्रिक पूरा गरेका थिए । 

३. जोर्डनविरुद्ध नेपाल (२०११, फिफा विश्वकप छनोट तथा एफसी दोस्रो चरण छनोट) 

सन् २०११ मा नेपालले फिफा विश्वकप २०१४ को छनोट खेल जोर्डनसँग खेलेको थियो । जोर्डनको अम्मान अन्तर्राष्ट्रिय स्टेडियममा भएको अवे खेलमा नेपालले ९–० को लज्जास्पद हार ब्यहोरेको थियो । नेपाललाई फराकिलो हार दिलाउन जोर्डनका अब्देल फत्ताहले चार गोल गरेको थिए । 

खेलको सातौं मिनेटमा पछि परेको नेपालले पहिलो हाफमा चार गोल खाएको थियो । दोस्रो हाफमा थप ५ गोल खाँदै नेपाल ९–० ले पराजित भएको थियो । तर, दशरथ रंगशालामा भएको खेलमा भने नेपालले सम्झन लायक प्रदर्शन गरेको थियो । 
पहिलो लेगमा फराकिलो हार व्यहोरेको नेपालले दोस्रो लेगमा १–१ को बराबरी खलेको थियो ।

पहिलो हाफ गोलरहित बराबरीमा सकिएको खेलको ५० औं मिनेटमा मुर्जनले गोल गर्दै जोर्डनलाई अग्रता दिलाएका थिए । तर, ८० औं मिनेटमा भरत खवासले गोल गर्दै खेल १–१ को बराबरीमा ल्याएका थिए ।

२. यूएईविरुद्ध नेपाल (१९८४, एएफसी एसियन कप छनोट)

सन् १९८४ मा भएको एएफसी एसियन कप छनोट अन्तर्गत नेपालले युएईसँग भोगेको यो दोस्रो फराकिलो हार हो । साउदीमा भएको उक्त छनोटको समूह दुईमा रहेको नेपालले युएईसँग ११–० को फराकिलो हार ब्यहोरेको थियो ।
पहिलो खेलमा साउदी अरबसँग ७–० ले पराजित हुँदा दोस्रो खेलमा श्रीलंकासँग ४–० गोलले पराजित भएको थियो ।

सोही छनोटको अन्तिम खेलमा नेपाल ओमानसँग ८–० ले पराजित भएको थियो । यस समूहका चारै खेल गुमाएको नेपालले जम्मा ३० गोल खाँदा कुनै गोल फर्काउन सकेको थिएन ।

१. दक्षिण कोरियाविरुद्ध नेपाल (२००३, एएफसी एसियन कप छनोट)

सन् २००४ मा हुने एएफसी एसियन कप छनोट अन्तर्गत नेपाल प्रारम्भिक चरणको समूह ‘सी’मा रहेको थियो । समूहका दुई खेल मध्येबाट एकमा जित र एक खेलमा हारसहित गोल अन्तरका आधारमा समूह विजेता बन्दै नेपाल क्वालिफाइङ राउन्डमा पुगेको थियो । 

क्वालिफाइङ राउन्डको समूह ‘ई’ मा भने नेपालले ६ खेल खेल्दा सबै खेल गुमउन पुग्यो । पहिलो खेलमा ओमानसँग ७–० ले पराजित हुँदा भियतनामसँग ५–० ले हार्न पुग्यो । तर, तेस्रो खेलमा एसियाकै पावर हाउसको रूपमा चिनिने दक्षिण कोरियासँग १६–० को फराकिलो हार ब्याहोर्न पुग्यो । जुन नेपालको हालसम्मकै सबैभन्दा लज्जास्पद हार हो । 

खेलको १८ औं मिनेटमा पछि परेको नेपालले २१ औं, २२ औं, २८ औं र ३७ औं मिनेटमा गोल खाँदै पहिलो हाफमा ५–० ले पछि परेको थियो । तर, दोस्रो हाफमा भने झन् नेपालको गोलपोस्टमा गोलको वर्ष भए । जहाँ दक्षिण कोरियाका तीन खेलाडीले ह्याट्रिक समेत गरेका थिए । छनोटकै दोस्रो लेगमा पनि नेपाल ७–० ले पराजित भएको थियो । 

पार्क जिन–सुबले चार गोल गर्दा वू सुङ योङ र किम दो हूनले तीन–तीन गोल गरेका थिए । यो नै दक्षिण कोरियाको पनि हालसम्मकै सबै फराकिलो जित हो ।

त्यसअघि सन् १९८३ मा भएको पहिलो भेटमा नेपाल १–० ले पराजित भएको थियो ।

नेपालको हालसम्मकै फराकिलो जित भने भुटानसँग छ । नेपालले औठौं सागमा दशरथ रंगशालामा भएको खेलमा भुटानालाई ७–० को फराकिलो अन्तरले पराजित गरेको थियो ।