एजेन्सी । विश्व महामारी चलिरहेका बेला पृथ्वीको सबैभन्दा खुसी राष्ट्र हुनुले के अर्थ राख्छ ? वास्तवमा यो संकट आइपर्नु अगाडिको सामाजिक सुरक्षालगायत देशका विभिन्न सपोर्ट प्रणालीसँग सम्बन्धित छ । 

यसरी संयुक्त राष्ट्र संघको विश्व खुसी रिपोर्टमा तेस्रो वर्ष लगातार फिनल्यान्ड सबैभन्दा खुसी मुलुकमा पर्न सफल भएको छ । यसपछि दोस्रोमा डेनमार्क, अनि स्वीट्जरल्यान्ड, आइसल्यान्ड र नर्वे पाचौँ स्थानसम्म रहेका छन् । 

‘सस्टेनेबल डेभलपमेन्ट सलुसन्स नेटवर्क’ ले केही दिन अगाडि मात्र यो वार्षिक रिपोर्ट प्रकाशित गरेको हो । यी पाँचवटै देशहरु आय, स्वतन्त्रता, भरोसा, स्वस्थ जीवन, औसत आयु, सामाजिक समर्थन र उदारवादी प्रवृत्तिका आधारमा विश्वकै उत्कृष्टमा परेका हुन् । 

यसबारे सबैभन्दा खुसी मुलुकको राजधानीमा बस्ने स्यामुएल कोपेरोइनेनले भनेका छन्, “यसको सबैभन्दा ठूलो श्रेय राम्रो गुणस्तरको सामाजिक स्वास्थ्य सेवालाई जान्छ । जस्तै कि अपाङ्गता वा कुपोषणको खण्डमा हामीले बिनाशुल्क उपचार पाउनेछौँ । र, हामी यो सुविधाको गुणस्तर अनि उपलब्धतामा पनि पूरा विश्वास गर्दछौँ । त्यस्तै हाम्रा लागि सामाजिक सुरक्षाको विषय पनि उत्तिकै महत्वपूर्ण छ । उदाहरणका लागि हामीले जागिर गुमाउनुपर्यो वा हामी बिरामी भयौँ अथवा हाम्रा छोराछोरी बिरामी भए भने हामीले केही हिस्साको आम्दानी गुमाउनुपर्ने हुनसक्छ तर हाम्रो देशमा यस वापद् क्षतिपूर्ति दिइन्छ । यसले हामीलाई जस्तो सुकै कठिन परिस्थितमा पनि जिवित रहन र दैनिक उपभोगलाई सन्तुलित गर्नमा मद्दत पुर्याउँछ । र यसमा हाम्रो स्वास्थ्य अनि बालबालिकाहरुको सेवा, शैक्षिक प्रणाली, बेरोजगारी भत्ताले मात्र राम्रो समाज सिर्जना गरिरहेको छैन । संकटको घडी, जस्तै अहिलेको कोरोना महामारीमा यी सबै कुराको महत्व झन बढ्न जान्छ ।”

उनले थप भने, “स्थानीय महानगरपालिका र चर्चहरुले अहिले राहत र मद्दतका विभिन्न कार्यक्रमहरु सञ्चालन गरिरहेका छन् । त्यस्तै एक व्यक्तिबाट अर्को व्यक्तिमा पनि सहयोगकको आदनप्रदान भइरहेको देख्न सकिन्छ । अहिले सबैतिर छरछिमेकबाट पनि उत्तिकै साथ र समर्थन प्राप्त भइरहेको छ ।” 

खुसीले यी देशहरुलाई यो नयाँ भाइरस विरुद्ध सुरक्षा दिलाउँदैन न त्यहाँका गुणस्तरीय स्वास्थ्य प्रणाली यो संकटसँग फरकगरी लड्न सक्नेछ तर यहाँ कुरा आगामी दिनहरुको पनि छ । अबका केही महिना मानिसहरु सामाजिक दुरीकरण, सेल्फ आइसोलेसन र क्वारेन्टाइनमा बिताउनुपर्ने हुन्छ । त्यस्तै व्यवसायहरु बन्द भइरहेका छन् भने यसले अर्थतन्त्रमा भयानक असर पार्ने निश्चित छ । त्यसैले यसका लागि प्रभावकारी सरकारी नीति आवश्यक पर्दछ ।

अर्कोतर्फ यही सूचीको १८ औँ स्थानमा पर्ने अमेरिकामा अहिले भाइरसका कारण कोलाहलपूर्ण वातावरण छ । त्यहाँ जनताले सरकारमाथि पूर्ण भरोसा गर्न नसकेको अवस्था छ भने सर्वसाधारणको अपेक्षाअनुसार तयारी नगरिएको आरोप पनि रहेको कोलम्बिया युनिभर्सिटीका अर्थशास्त्र प्रोफेसर जेफ्री साच्स बताउँछन् । 
कोरोना जस्तो विश्व महामारीले देशका जनताको आम्दानी र स्वास्थ्यमा हमला गर्दा, सरकारको नीतिमाथि पूरा विश्वास रहेको समाजले भने क्षति कम गर्न सहकारिताको बाटो अपनाउँछन् । 

एकअर्काको मद्दतका लागि जोखिम मोलेर पनि काम गर्न तयार समाज नै सुखी रहन सक्षम हुन्छन् जसले भौतिक उपलब्धीलाई अर्थहिन तुल्याउन सक्छ । 

यो भनाइसँग फिनल्यान्डका शिक्षक भिले पनि सहमति जनाएका हुन् । उनका अनुसार फिनल्यान्ड सरकार आफैँमा प्रभावशाली भएपनि यसमा नागरिकहरुले वर्तमान प्रशासनप्रति पूर्ण भरोसा गर्नुले पनि संकट पार लगाउन  धेरै मद्दत गर्नेछ । 

किनकि कोरोना भाइरसको प्रभाव बिना पनि विश्वका सर्वाधिक ठूला अर्थतन्त्रहरु कहिल्यै खुृसी राष्ट्रको सूचीमा शीर्षमा आउन सकेका थिएनन् । यसमा अहिले चीन ९४ औँ स्थानमा परेको छ भने बेलायत १३ औँ मा छ । जापान ६२ मा पर्दछ अनि रुस ७३ औँ स्थानमा आएको छ । 

यता सबैभन्दा कम खुसी राष्ट्रहरुको शीर्ष सूचीमा भारत, अफगानिस्तान, दक्षिण सुडान, जिम्बावे, रुवान्ज्डा र मध्यम अफ्रिाका रहेका छन् । नेपाल भने ९२ औँ स्थानमा छ ।  सीएनएनबाट