काठमाडौं । नोबल कोरोनाभाइरसको महामारी विश्वभर फैलिन थालेपछि संक्रमण फैलिनबाट रोक्न विभिन्न मुलुकका सरकारहरुले क्याफे, पब, रेस्टुरेन्ट, नाइटक्लब, थिएटर, सिनेमा हल, जिम सेन्टरका साथै विद्यालय र कार्यालयहरुसमेत बन्द आह्वान गरियो । सरकारले अत्यावश्यकबाहेक मानिसहरुबीच भेटघाट र जमघट नगर्न सुझाव दिएका छन् । सोसल डिस्टेन्सिङ (सामाजिक दूरी) कायम गर्न सुझाव दिइएको छ ।
त्यसैगरी रुघाखोकी लागेमा, ज्वरो आएमा, टाउको दुखेमा मानिसहरुलाई सेल्फ आइसोलेसनमा रहन आग्रह गरिएको छ । एक व्यक्तिलाई भाइरसको लक्षण देखिएमा अन्यमा पनि भाइरसको संक्रमण नहोस् भन्नका लागि मानिसहरुलाई सेल्फ-आइसोलेसनमा बस्न सुझाव दिइएको छ ।
'सोसल डिस्टेन्सिङ' किन आवश्यक छ ?
कुनै एक संक्रमित व्यक्तिले खोक्दा उछिट्टिएका थुक, र्याल अथवा सिँगानका छिटाहरु हावामात्र अर्को व्यक्तिसम्म पुग्नसक्ने भएकोले सोसल डिस्टेन्सिङ आवश्यक भएको बीबीसीमा प्रकाशित समाचारमा बताइएको छ । हावामार्फत अर्को व्यक्तिसम्म पुगेका भाइरसहरु श्वास फेर्दा शरीरमा जाने र संक्रमण गराउन सक्ने हुन्छन् ।
कुनै संक्रमित व्यक्ति बसेको ठाउँमा छुँदा, अथवा आँखा, नाक र मुखका माध्यमबाट पनि भाइरसहरु निरोगी व्यक्तिसम्म पुग्न सक्छन् । मानिसहरुले जति कम समय सँगै रहन सक्यो, संक्रमणको जोखिम त्यति नै कम हुन्छ ।
अहिले हरेक व्यक्तिलाई सामाजिक दूरी कायम गर्न आग्रह गरिएको छ । विशेष गरी ७० वर्षभन्दा माथिको उमेर भएका, गर्भवती, श्वासप्रश्वाससम्बन्धी बिरामी, मुटुरोग, मधुमेहलगायतका बिरामीहरुले सामाजिक दूरी कायम गर्न जोड दिइएको छ ।
कसरी दूरी कायम गर्ने ?
- सकेसम्म घरबाटै काम गर्ने
- अनावश्यक यात्रा नगर्ने
- भीडभाड हुने र सार्वजनिक स्थलहरुबाट टाढा रहने
- परिवार र साथीभाइबीच हुने जमघटमा सहभागी नहुने
- क्याफे, क्लब, रेस्टुरेन्ट, पबलाई सरकारले बन्द गर्न निर्देशन गरिसकेको अवस्थामा कार्यान्वयनमा कडाइ गर्ने
सोसल डिस्टेन्सिङका समयमा के गर्न मिल्छ ?
- अरुबाट दुई मिटर टाढासम्म रहने गरी हिँडडुल गर्न सकिन्छ
- अत्यावश्यक भएमा परिवार र साथीभाइलाई भेट्न सकिन्छ
- कुकुर डुलाउन सकिन्छ
- तपाईंलाई संक्रमणको कुनै लक्षण नदेखिएको भए आफन्त र छिमेकीमा रहेका ज्येष्ठ नागरिकको हेरचाह गर्न सकिन्छ
- खानालगायतका उपभोग्य वस्तु खरिद गर्न जान सकिन्छ
के हो सेल्फ-आइसोलेसन ?
सेल्फ आइसोलेसन भनेको घरमै बसिरहनु अर्थात घरबाहिर ननिस्किनु हो । सेल्फ-आइसोलेसनमा रहेको व्यक्तिले कुनै किसिमको व्यायाम, काम, विद्यालय र सार्वजनिक स्थलहरुमा जानु हुँदैन ।
यस्तो अवस्थामा खानेकुरालगायतका आवश्यक उपभोग्य वस्तुको खरिदका लागि पनि बाहिर निस्किनु हुँदैन । तपाईंको स्टक सकिएमा अनलाइन खाना मगाउने अथवा जतिसक्दो कम सामाजिक सम्पर्कमा रहने किसिमले त्यस्ता उपभोग्य वस्तुको बन्दोबस्त गर्न सकिन्छ ।
कस्ता व्यक्ति सेल्फ-आइसोलेसनमा रहने ?
विश्वभर फैलिरहेको नोभेल कोरोना भाइरसको संक्रमणको लक्षण देखिएको जुनसुकै व्यक्तिले पनि सेल्फ-आइसोलेसनमा बस्नुपर्छ । ३७ दशमलव ८ डिग्री सेल्सियसभन्दा बढी शरीरको तापक्रम भएको, निरन्तर खोकी रहने, श्वासप्रश्वासमा समस्या भएको, र लक्षण देखिएको व्यक्ति बसेकै कोठामा अथवा फ्लयाटमा बस्ने व्यक्तिले सेल्फ-आइसोलेसनमा रहनुपर्छ ।
- यदि तपाईं एक्लै बस्नुहुन्छ भने लक्षण देखिएको सात दिनसम्म घरबाहिर ननिस्किनूस्
- यदि तपाईं बसेको घर, फ्लयाट अथवा कोठामा कुनै व्यक्तिलाई संक्रमणको लक्षण देखिएको छ भने १४ दिनसम्म आइसोलेसनमा रहनूस्
- यदि कुनै लक्षण देखिएको व्यक्तिसँगै बस्नु भएको छ र १४ दिसम्म आइसोलेसनमा बस्दा फेरि लक्षण देखिएमा थप सात दिन सेल्फ-आइसोलेसनमा बस्नूस्
- कोरोना भाइरसको लक्षण देखिएको व्यक्तिले व्यवस्थित भेन्टिलेटेर र झ्याल भएको कोठामा बस्नुपर्दछ । घरमा अन्य व्यक्तिको सम्पर्कबाट टाढा रहनुपर्छ ।
अरु को-कोले सेल्फ आइसोलेसनमा बस्नुपर्छ ?
गम्भीर स्वास्थ्य समस्या भएका व्यक्तिलाई १२ हप्तासम्म भाइरसको संक्रमणबाट जोगाउन आवश्यक हुन्छ । त्यस्ता व्यक्तिहरुलाई विशेष आइसोलेसन कक्षमा राखेर तत्काल पूर्वसावधानीहरु अपनाउनुपर्छ । यस्तो समूहमा पर्नेहरू :
- केमो अथवा रेडियो थेरापी लिइरहेका क्यान्सरका बिरामीहरु
- प्रत्यारोपण गरिएका बिरामीहरु
- गम्भीर रोग अथवा डाइलाइसिस गराइरहेका बिरामीहरु
- सिस्टिक फ्रिब्रोसिस अथवा दमका बिरामीहरु
सेल्फ आइसोलेसनका समयमा यदि तपाईंसँग संक्रमणको जोखिम रहेको व्यक्ति बस्छ भने के गर्ने ?
यदि तपाईं सेल्फ आइसोलेसनमा भएको बेला कुनै संक्रमणको जोखिम भएका व्यक्तिहरु जस्तै गर्भवती, वृद्धवृद्धा, गम्भीर रोगका बिरामीलगायत भएका उनीहरुसँग कम्तीमा दुई मिटरको दूरी कायम गर्ने ।
सँगै बस्ने स्थानहरु जस्तै भान्छा, कोठा, बैठकलगायतमा बिताउने समयलाई कटौती गर्नुपर्दछ । कोठाहरुलाई पूर्ण-भेन्टिलेटेड बनाउनुपर्दछ । सकेसम्म संक्रमणको जोखिम भएका व्यक्तिहरुलाई उनीहरुको कोठामै लगेर खाना खाने व्यवस्था मिलाउनुपर्छ ।
संक्रमणको जोखिममा रहेका व्यक्तिहरुले पनि अन्य व्यक्तिसँग बिताउने समयलाई कम गरेर एक्लै बस्ने गर्नुपर्दछ । सकेसम्म त्यस्ता व्यक्तिहरुले शौचालय र फरक स्नान कक्ष प्रयोग गर्नुपर्छ । सेल्फ आइसोलेसनमा रहेका व्यक्तिले पटक-पटक साबुन पानीले २० सेकेन्डसम्म हात मिचिमिचि धुने गर्नुपर्छ ।
फोहोरहरुको उचित व्यवस्थापन गर्नुपर्दछ । बाहिर फाल्नुअघि ७२ घण्टासम्म दोहोरो झोलामा बेरेर संक्रमण नफैलिने ठाउँमा राख्नुपर्दछ ।
(बीबीसीको सहयोगमा तयार पारिएको सामग्री)
1628253175.jpg)
