नागरिकको भन्दा शासकको सुरक्षा र सुविधामा धेरै ध्यान दिने शासन प्रणाली सामन्ती हो । कारण, सामन्तहरू आफूलाई जनताका मालिक ठान्छन् । यसैले उनीहरूलाई मन लागेको गर्दा नागरिकमाथि कस्तो असर पर्छ भन्ने कहिल्यै वास्ता गर्दैनन् । नेपालका शासकहरू लोकतान्त्रिक विधिबाट चुनिएका भए पनि व्यवहारमा सामन्ती छन् । यसको स्पष्ट उदाहरण सार्वजनिक समारोह हुने दिनहरूमा काठमाडौंका सडकमा देखिने गरेको छ । राजतन्त्र छँदा सवारीका नाममा सडक बन्द गरिन्थे । राजतन्त्र गएपछि पनि ‘सवारी’ शब्दले नछाडेजस्तै सडक बन्द गर्ने प्रवृत्तिले पनि छाडेको छैन । नागरिकको सुरक्षा र सुविधा संकटमा पारेर आफ्नो सोख पूरा गर्नेको पंक्तिमा अब नेपाली सेना पनि थपिएको छ ।
शिवरात्रीका दिन नेपाली सेनाले सेना दिवस मनाउने गरेको छ । त्यस अवसरमा विभिन्न सैनिकहरूले विभिन्न कौशल देखाउँछन् । यही क्रममा आकाशमा देखाइने कौशलको अभ्यास र प्रदर्शन गर्ने नाउँमा केही दिन त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको उडान तालिका खलबल्याउने काम भयो । दोष मौसमलाई दिइयो र धेरैमात्रामा सही पनि थियो होला । तर, मौसमका साथै सेनाको अभ्याससमेतका कारण उडान तालिका खलबलिँदा कैयौं आन्तरिक उडान रद्द भए भने कुनै पनि उडान समयमा हुनसकेन । समयमा सूचना नपाएका यात्रुहरूले पाउनुसम्म सास्ती पाए । यसरी सास्ती पाएका यात्रुले विमान सेवा कम्पनीहरूलाई सरापे । किन्तु, सबै दोष तिनको मात्रै थिएन । सेनाको अभ्यास र प्रदर्शनका कारण पनि उडान तालिकामा असर परेको थियो । त्यसरी उडान तालिकामा अनावश्यक र अनुचित हस्तक्षेप हुँदा हुने आर्थिक क्षति त छँदैछ नागरिकहरूमा पर्ने मानसिक क्षतिको कुनै मूल्य नै तोक्न सकिँदैन ।
राष्ट्रको सुरक्षाका लागि आकस्मिकरूपमा हुने घटनामा नागरिकहरू पनि सास्ती सहन तयार हुन्छन् । हुनु पनि पर्छ । तर, कैयौं उडान अवरुद्ध र कतिलाई आकाशमै रोकेर बस्न बाध्य पार्ने करतब नदेखाइएकै भए पनि राष्ट्रका लागि कुनै हानि हुने थिएन । त्यस्तै, राष्ट्रपति वा अरू कुनै विशिष्ट पदाधिकारीको आवतजावतका क्रममा सिंगो सहरको यातायात व्यवस्था खलबल्याएर घन्टौं सडक बन्द गर्नुको पनि कुनै तुक छैन । सामाजिक सञ्जाल र सञ्चार माध्यममै पनि सडक र आकाशमा जनताको सुरक्षा र सुविधाप्रति गरिने खेलबाडको विरोध हुनेगरेको छ । तर, बोल्नुपर्नेहरू सबै र संवेदनशीलताअनुरूप चर्चा भने भएको देखिन्छ । यस्ता गलत प्रवृत्ति औँल्याउन हिचकिचाउने हो भने सामन्ती मनोवृत्ति हुनेहरूले नागरिकलाई सधैँ हेप्ने र हेँला गर्ने गरिरहनेछन् । नेपाली सेना वा अरू कसैले पनि कुनै पनि काम गर्दा नागरिकको सुरक्षा र सुविधालाई पहिलो प्राथमिकता दिनुपर्छ भन्ने राज्य संयन्त्रले आत्मसात नगर्दासम्म लोकतन्त्रको उपहासमात्र हुनेछ । सम्प्रभु नागरिकको सम्मान नेपालका शासकले पनि गर्लान् भन्ने अपेक्षा गर्नु अन्यथा त नमानिएला नि !
