काठमाडौं । सचिवालय बैठकको पूर्वसन्ध्यामा सत्तारूढ नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीका (नेकपा)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले भेटघाट, परामर्श तीव्र पारेका छन् । नेकपाले सचिवालय बैठक सोमबार (भोलि) बिहान ९ बजेलाई तय गरेको छ । बैठक सञ्चालन गर्ने कार्यकारी अधिकार (अख्तियारी) पाएका प्रचण्डले एजेन्डा तय गर्न भेटघाट, परामर्शलाई तीव्रता दिएका छन् ।

प्रचण्डले प्रधानमन्त्री तथा पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीसँग परामर्श गरेका छन् । पहिलो वरियताका अध्यक्ष ओलीसँग परामर्शका लागि प्रचण्ड शनिबार बिहानै ९ बजे प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटार पुगेका थिए । एपेन्डिसाइटिसको शल्यक्रियापश्चात् निवासमा आराम गरिरहेका ओलीसँग शनिबार खासै कुराकानी नभएको भेटमा सँगै रहेका सचिवालय सदस्य ईश्वर पोखरेलले जानकारी दिए ।

“हिजो बिहान ९ बजेतिर अध्यक्षज्यू बालुवाटार आउनुभएको थियो । कार्यक्रममा जान हतारिएकाले प्रचण्डले प्रधानमन्त्रीसँग खासै कुरा गर्नुभएन । बरु भोलि आउँछु सचिवालयको बैठकका विषयमा कुराकानी गर्नुछ भन्दै हुनुहुन्थ्यो,” रक्षामन्त्रीसमेत रहेका पोखरेलले बाह्रखरीसँग भने ।

आइतबार बिहान पनि प्रचण्डले खुमलटारमा नेताहरूलाई बोलाएर परामर्श गरेका थिए । प्रचण्डलाई भेट्न वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपाल आइतबार बिहानै खुमलटार पुगेका थिए । 

नेकपाको एकता मूलभूत रूपमा टुंगिए पनि विभाग, निकायले पूर्णता पाउन बाँकी छ । ३२ विभाग र ५ निकाय (अनुशासन, लेखा, निर्वाचन आयोग, ज्येष्ठ कम्युनिस्ट मञ्च, सल्लाहकार परिषद)मा सदस्यहरूको नियुक्ति बाँकी छ । एकाधमा सदस्य नियुक्त भए पनि अधिकांश खाली छन् । विभाग र निकायमा एकताको मर्म र भावना अनुरूप सदस्य नियुक्त गर्नुपर्ने साविक पार्टीका नेताहरूले बताउँदै आएका छन् ।

त्यस्तै नेकपाको स्थायी कमिटी बैठक एक वर्षदेखि बसेको छैन । केन्द्रीय कमिटीको बैठक पनि शपथ ग्रहणयता बोलाइएको छैन । यी सबै विषयमा सचिवालय बैठकले निर्णय लिनुपर्ने भएकाले प्रचण्डले परामर्श गरिरहेको उनको सचिवालयले जनाएको छ ।

आइतबार प्रचण्ड निवास खुमलटारमा पनि यिनै विषयमा छलफल भएको हुन सक्ने पोखरेलको भनाइ थियो । “मचाहिँ गइन तर शनिबार अध्यक्ष ओलीसँगको परामर्श सुन्दा त्यही विषयमा छलफल गरिएको हुनुपर्छ,” उनले भने ।

‘१८ गतेको बैठक राख्न छिटो भयो’

पार्टी अध्यक्ष प्रचण्डले गत मंसिर १८ गते पार्टी मुख्यालय धुम्बाराहीमा सचिवालयको बैठक आह्वान गरेका थिए । बैठकको अध्यक्षता गर्न मात्रै बैठक डाकिएको भन्दै पूर्वएमाले विशेषतः ओली समूहको असन्तुष्टि रहेको स्रोतको भनाइ छ ।

“पार्टी अध्यक्ष भोलिपल्ट डिस्चार्ज हुँदै हुनुहुन्थ्यो । त्यसदिन बैठक बोलाइहाल्नुपर्ने कार्यसूची पनि रहेनछ । अध्यक्षताका लागि मात्रै बैठक आह्वान गर्नुपर्ने कुनै कारण थिएन,” ओली निकट एक नेताले बाह्रखरीसँग असन्तुष्टि पोखे ।

उनले महासचिवले मातहतका कमिटीलाई परिपत्र गर्न सक्ने विषय सचिवालय बैठक बसेर सुर्कुलर गर्न नपर्ने उनको तर्क छ । १८ गतेको सचिवालय बैठकले उपनिर्वाचन भएका स्थानका सम्बन्धित कमिटीलाई दुई दिनभित्र समीक्षात्मक रिपोर्ट पठाउन परिपत्र गरेको थियो । महासचिवकै क्षेत्राधिकारको विषय भएकाले सचिवालयको बैठक आवश्यक नरहेको ती सदस्यको निचोड छ ।

यसअघि पनि भदौ ९ गतेको प्रचण्डको अध्यक्षतामा सचिवालयको बैठक बसेर गरिएको निर्णयप्रति ओली समूहको असन्तुष्टि रहेको थियो ।

सचिवालयको निर्णयका आधारमा पार्टीले प्रचण्डको एकल हस्ताक्षरमा भदौ १३ गते अन्तरपार्टी निर्देशन पठाएको थियो । १५ गते ओली उपचार गरेर फर्किएपछि पुनः अर्को अन्तर पार्टी निर्देशन (अपानि) जारी गरिएको थियो । निर्णय–निर्देशन उही भए पनि ओलीको हस्ताक्षर थपिएको थियो ।

नेपालको जोड पोलिट्ब्युरो गठन

पछिल्लो समय पेलानमा परेको महसुस गर्दै आएका माधव नेपालले पोलिट्ब्युरो गठनको माग गर्दै आएका छन् । विधानको दफा १८ (घ) २ मा स्थायी कमिटीसहित केन्द्रीय कमिटीको कूल सदस्य संख्याको बढीमा एकतिहाई सदस्य रहेको पोलिट्ब्युरो गठन गर्नुपर्ने प्रावधान छ । पोलिट्ब्युरो गठन नभएसम्म पार्टी एकताले पूर्णता नपाउने नेपालको जिकिर छ ।

यसअघिका बैठकमा पोलिट्ब्युरो गठनको काम उपेक्षामा पर्दै आएकाले आगामी बैठकमा यसलाई मुख्य मुद्दा बनाउने तयारी नेपालको छ । आइतबारको भेटमा पनि नेपालले यही कुरा अघि सारेको उनी निकट स्रोत बताउँछ ।

नेकपाको सुरूमा ४४१ सदस्यीय केन्द्रीय कमिटी थियो । भदौ ९ गते बसेको सचिवालय बैठकले एकता प्रक्रियापछि विभिन्न पार्टी परित्याग गरी नेकपा भित्रिएका चारजना सदस्य थप गरेको छ । दुईजनाको मृत्यु भइसकेको छ । तथापि, विधानमा ४४१ जनाको केन्द्रीय कमिटीको व्यवस्था भएकाले त्यसको एकतिहाइ अर्थात् पोलिटब्युरोमा १४७ सदस्य रहनेछन् ।