बीबीसी । चान यू ग्याजेट्सविना बस्न सक्दैनन् । बेइजिङस्थित उनको घरको एक कुनामा २० भन्दा बढी स्मार्टफोन, पुराना ट्यालबेट र अन्य डिभाइस छन् । उनको अपार्टमेन्ट गुगल होम स्मार्ट असिस्टेन्ट र अमेजन इकोले सजिएको छ ।  ३४ वर्षीय टेक उद्यमी चान भन्छन्, “हरेक दिन म तीनवटा फोन बोकेर हिँड्छु । एउटा चाइनिज एप्सका लागि प्रयोग गर्छु । जीमेल र अन्य वेस्टर्न एप्सका लागि आईफोन प्रयोग गर्छु । र कामका लागि गुगल पिक्सल फोन राख्छु ।” 

प्रविधिप्रतिको उनको सनकले उनलाई फाइदा पनि पुर्याएको छ । सन् २००९ मा उनले पहिलोपटक एन्ड्रोइड फोन किनेका थिए । विश्वका ८० प्रतिशतभन्दा बढी मोबाइल एन्ड्रोइड अपरेटिङ साफ्टवेयरमा आधारित छन् ।  फिजिक्सबाट ग्रेजुएट चानले त्यसको एक वर्षपछि एक कम्पनीको स्थापना गरे । उक्त कम्पनीले चीनका एन्ड्रोइड युजर्सका लागि कन्टेन्ट निर्माण गर्दथ्यो । 

२०१६ मा उनले उक्त कम्पनीलाई चीनको प्रख्यात ई–कमर्स कम्पनी अलीबाबालाई बिक्री गरे । यो कम्पनीको बिक्री कतिमा भयो भन्ने बारेमा भने केही खुलाइएको छैन । 

‘फाइभ जी’ संसार 

चान यू अहिले दूरसञ्चारको महत्वकांक्षी परियोजना ‘फाइभ जी’ को काम गरिरहेका छन् । यो हाई स्पीड इन्टरनेट सर्विसमा आधारित प्रविधि हो । यसको प्रयोग गरेर प्रयोगकर्ताहरु कुनै पनि फिल्मलाई केवल केही सेकेण्डमा डाउनलोड गर्न सक्छन् । विश्वका केही भागमा यसको सुरुवात भइसकेको छ । 

गत अक्टोबरमा उनले शाओमीको ‘फाइभ जी’ फोन मगाएका थिए । चान भन्छन्, “फोर जीले मानिसहरुको अनुभवलाई धेरै नै परिवर्तन गरिदिएको छ । विशेष गरी मोबाइल भिडियो र गेमिङको अनुभवलाई । फाइभ जीले यसलाई अझ परिवर्तन् गर्नेमा म विशवस्त छु ।”

अमेरिका र बेलायतमा ‘फाइभ जी’ नेटवर्कको सुरुवातमा ख्वावेमाथि लगाइएके प्रतिबन्धको असर परिरहेको छ । सुरक्षाको कारण देखाउँदै अमेरिकले चिनियाँ कम्पनी ख्वावेका उपकरणहरुमाथि ‘फाइभ जी’ नेटवर्कको प्रयोगमा प्रतिवनध लगाएको छ । उसले आप्mना सहयोगी राष्ट्रहरुलाई पनि ख्वावेका उपकरणमाथि प्रतिवन्ध लगाउन सल्लाह दिएको छ । 

विशाल नेटवर्क

वित्तीय सेवा समूह जेफरीजका विश्लेषक तथा इण्डस्ट्रीका जानकार एडिसन ली प्रतिवन्धलाई विश्वको ‘फाइभ जी’ बजारमा अमेरिकाको प्रभुत्व जमाउने प्रयासका रुपमा हेर्छन् । चीनलाई ‘फाइभ जी’ को संसारमा बादशाह बन्न बाट रोक लगाउन अमेरिकाले ख्वावेमाथि प्रतिवन्ध लगाएको उनको भनाइ छ । 

पश्चिमी मुलुकहरु ख्वावेको प्रगति प्रति चिन्ता जनाइरहेका बेला चीन यस क्षेत्रमा धेरै अगाडि बढी सकेको छ । ३१ अक्टुबरमा चीनका दूरसञ्चार कम्पनीहरुले ५० भन्दा बढी सहरहरुमा ‘फाइभ जी’ सेवाको सुरुवात गरिसकेका छन् । तत्पश्चात यो विश्वकै सबैभन्दा ठूलो ‘फाइभ जी’ नेटवर्क अस्तित्वमा आएको छ । जसको झण्डै ५० प्रतिशत भाग ख्वावेले तयार गरेको हो । 

चीनको सूचना मन्त्रालयले २० दिनमा ‘फाइभ जी’ सेवाबाट आठ लाखभन्दा बढी मानिसहरु जोडिएको दाबी गरेको छ । विश्लेषकहरुले चीनमा सन् २०२० सम्म ११ करोड ‘फाइभ जी’ प्रयोगकर्ता पुग्ने अनुमान गरेका छन् । 
चीन अहिले यो प्रविधिलाई नयाँ ढंगले प्रयोग गर्न सकिने दिशामा काम गरिरहेको छ । 

शोधकर्ताहरु उत्तरी हङकङको एउटा ठूलो भूभागमा ‘फाइभ जी’ को सहयोगमा स्वचालित हुने सवारी साधन विकसित गरिरहेका छन् । ‘हङकङ एप्लाइड साइन्स एण्ड टेक्नोलोजी रिसर्च इन्स्टिट्युशन’ का शोधकर्ता चीनको सबैभन्दा ठूलो दूरसञ्चार कम्पनी चाइना मोबाइलका साथ मिलेर यो काम गरिरहेका छन् । ‘सेल्फ ड्रइभिङ’ अर्थात् आफै चल्ने कारका लागि ‘फाइभ जी’ उपयोगी साबित हुन सकने उनीहरुको भनाइ छ । 

‘फाइभ जी’ सुरुवात गर्ने चीन विश्वको पहिलो देश नभए पनि चीनले वैश्विक बजारमा तीव्रताका साथ कायम गरिरहको प्रभुत्वका कारण पश्चिमम राष्ट्रहरु चिन्तित छन् । ख्वावे र जेडटीई जस्ता कम्पनी यसको भरपूर फाइदा उठाइरहेका छन् । उनीहरु विदेशी बजारमा अमेरिकालाई टक्कर दिइरहेका छन् ।