नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघमा यतिबेला चुनावी चहलपहल बढेको छ । गत कात्तिकमा गरिएको विधान संशोधनपछि पहिलोपटक वरिष्ठ उपाध्यक्ष स्वतः अध्यक्ष हुने प्रावधानको कार्यान्वयनले अध्यक्षमा प्रत्यक्ष निर्वाचन नभए पनि वरिष्ठ उपाध्यक्षसहित तीन उपाध्यक्ष र कार्यकारिणी समितिका सदस्यका लागि चैत २९ गते काठमाडौंमा मतदान हुँदैछ ।
महासंघको इतिहासमै पहिलोपटक वरिष्ठ उपाध्यक्षका लागि हुने यो निर्वाचन संयोगवश हामीले स्वर्ण महोत्सव मनाएको वर्षमा नै नयाँ प्रक्रियामार्फत सुरु गर्दैछौँ । प्रत्यक्ष निर्वाचनमार्फत नेतृत्वमा पुग्ने मेरो चाहना विधान संशोधनका कारण पूरा नभए पनि नेतृत्वको संस्थागत विकासका लागि यो अपरिहार्य छ भन्ने मलाई लाग्छ ।
महासंघको चुनावी साधारण सभामा कुनै ठोस एजेन्डा नहुने र त्यसका लागि तीन महिनामा विशेष साधारण सभा आह्वान गर्ने हाम्रो परम्परा रहिआएको छ । त्यसैले यस वर्ष हामी साधारण सभाको उद्घाटन समारोहलगत्तै निर्वाचन प्रक्रियामा जानेछौँ । निर्वाचन प्रक्रिया सुरु भइसकेको छ । धेरै साथीले उम्मेदवारी दर्ता गराउनुभएको छ ।
हामी यसैको व्यवस्थापन गर्ने तथा निर्वाचन समितिलाई हरेक प्रकारबाट सहयोग गर्नमै व्यस्त छौँ । चैत २८ र २९ गते हुने साधारण सभामा कुनै कमजोरी नहोस् भनेर हामी चनाखो छौँ ।
विधान संशोधनको उद्देश्य
हामीले पछिल्ला तीन निर्वाचन हेर्यौँ भने निर्वाचनमा चरम बेथिति भएको देख्नेछौँ । त्यसबाट शिक्षा लिएर नै अग्रजहरूको सुझावबमोजिम विधानमा संशोधन गरेका हौँ ।
यसको एउटा उद्देश्य निर्वाचनका बेला हुने अस्वभाविक र अमर्यादित गतिविधि रोक्नु नै हो भने यसबाहेक अरू पनि उद्देश्य छन् । यसले मूलतः नेतृत्व विकास र महासंघमा अविच्छिन्नतालाई पनि जोड दिएको छ । महासंघको नेतृत्व लिनेले कम्तीमा पनि १२ वर्ष सक्रियतापूर्वक महासंघमार्फत् निजी क्षेत्रको सेवा गर्नुपर्छ ।
यसमा हिजोको दिनको जस्तो महासंघ बाहिरबाट आएर पनि नेतृत्व लिनसक्ने अवस्था छैन । तर, निर्वाचन नै नहुने अवस्था त यो प्रजातान्त्रिक शासन व्यवस्थामा हुँदैन ।
आजको दिनमा निर्वाचन प्रक्रिया भर्खर सुरु भएको छ । यसमा निश्चय नै केही कमी कमजोरी भए होलान् तर हिजोको दिनको जस्तो भने पक्कै पनि छैन । हामीमा हिजोका चुनावको केही ’ह्याङओभर’ छ र त्यसका कारणले पनि यस्तो समस्या देखिएको होला । आउँदा दिनमा भने निश्चय नै यो रहने छैन । विधान संशोधनको लक्ष्य र उद्देश्य पूरा हुनेछ ।
म कुन पक्षमा ?
महासंघको यस निर्वाचनका क्रममा मलाई धेरै साथीले सोधिरहनुभएको छ – तपाईँ कुन पक्षमा ? कतिपय साथीले तपाईँ तटस्थ बसिदिनुहोस् भन्नुभएको छ भने कतिपयले सही नेतृत्व ल्याउन तपाईँले अहिले आँखा चिम्लनुभयो भने भोलिका दिनमा तपाईँलाई नै काम गर्न गाह्रो पर्नेछ भनिरहनु भएको छ ।
म अहिलेसम्म कुनै पक्षमा खुलेरै लागेको छैन । तर, एउटा कुरा मैले स्पष्ट पार्नैपर्छ — हिजोका दिनमा महासंघभित्र रहँदा कसले कस्तो भूमिका निर्वाह गर्यो अथवा कसको क्षमतका कति छ भन्ने मूल्यांकन गर्न म सक्षम र स्वतन्त्र पनि छु । अहिलेसम्म मलाई जुन समूहले बोलायो त्यही समूहको कार्यक्रममा गएकी छु । महासंघमा भोलिका दिनमा जो निर्वाचित भएर आए पनि सँगै काम गर्नैपर्छ । सबै साथी सक्षम नै हुनुहुन्छ तर सक्षममध्येबाट अझ सक्षम छान्ने अधिकार मेरो पनि हो ।
त्यसैले यो वा त्यो पक्षमा भन्दा पनि मैले सही वा सक्षम उम्मेदवार छनोट गरेँ कि गरिन भन्ने प्रश्न महत्त्वपूर्ण हुनेछ । आफूलाई सफल बनाउनु छ भने हरेक सफल नेतृत्वकर्ताले आफ्नो उत्तराधिकारीमा सही व्यक्तित्व छान्न सक्नुपर्छ । यो गर्न सकेन भने उसको सफलता आधामात्रै मापन हुन्छ भनिन्छ ।
हिजोका दिनमा पशुपति जी र म सँगै चुनाव लड्यौँ तर सहकार्यमा कुनै समस्या रहेन र म पनि भोलिका दिन यस्तै संस्कार भएका व्यक्ति नै महासंघमा आउन् भन्ने चाहन्छु ।
सहमतिको प्रयास
महासंघमा अध्यक्षको निर्वाचन नहुने भएपछि सहमतिका लागि हामीले निकै मेहनत गरेका छौँ । सहमतिका लागि हामी हिजोदेखि नै लागिरहेका थियौँ, आज पनि लागिरहेकै छौँ र भोलि झनै बढी लाग्नेछौँ ।
यसमा कसैले पनि कुनै शंका र द्विविधा नराख्नुभए हुन्छ । यसको परिणाम पनि देखिएकै छ । दुई महिनाअघि एसोसियटमा चन्द्र ढकालजी, ज्ञानेन्द्रलाल प्रधानजी र सौरभ ज्योतिजीले दाबी गरिरहनु भएको थियो । तीनैजना सक्षम र अनुभवी हुनुहुन्थ्यो । निर्वाचनमै गएको भए हामीले तीनजनामध्ये २ जनालाई गुमाउनुपर्ने अवस्था थियो ।
अहिले एसोसियटमा जसरी सर्वसम्मतीको प्रयास सफल भएको छ, वस्तुगतमा पनि झन्डै त्यही अवस्था छ । अञ्जन श्रेष्ठ जीलाई सहमत गरायौं, भोलिका दिनमा अरू पनि सहमतिमा आउने अवस्था छ ।
जिल्ला नगरमा पनि सहमतिका लागि प्रयास गरिरहेका छौँ । अधिकांश जिल्ला नगरका साथीहरू पनि सहमतिकै पक्षमा हुनुहुन्छ ।
सहमतिका लागि कसैलाई अन्य भूमिका दिएर राख्ने एउटा विकल्प हो भने कुनै बेला ठूलो ’ग्याप’ सिर्जना गरेर पनि सहमतिका लागि बाध्य बनाउन सकिन्छ । त्यसैले आउने अध्यक्षमा रूपमा मेरो भूमिका सबैलाई सहमतिका साथ अघि बढाउने नै हुनेछ ।
वरिष्ठ उपाध्यक्ष, नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघ